Vốn hóa Alibaba "bay" gần 500 tỷ USD sau một năm gặp biến cố

Cuối tháng 10/2020, vốn hóa của Alibaba đạt 6.600 tỷ HKD (khoảng 846 tỷ USD). Tuy nhiên, hiện vốn hóa của gã khổng lồ thương mại điện tử này chỉ đạt khoảng 2.800 tỷ HKD (358 tỷ USD), giảm 488 tỷ USD so với một năm trước.

Theo ước tính của Nikkei, giá trị của Ant Group cũng giảm xuống dưới mức 200 tỷ USD, so với mức hơn 300 tỷ USD ghi nhận vào tháng 11/2020.

Trong một cuộc họp thông báo kết quả mới đây, Daniel Zhang - CEO Alibaba và các lãnh đạo khác phải đối mặt với các câu hỏi hóc búa từ giới phân tích về kết quả kinh doanh mờ nhạt quý trước. Khi được hỏi về thời điểm các hoạt động kinh doanh mới sẽ tạo ra lợi nhuận và nguyên nhân lợi nhuận của tập đoàn suy yếu, các lãnh đạo của Alibaba không chỉ đưa ra được những câu trả lời rõ ràng.

Maggie Wu, CFO của Alibaba, có lẽ là người đưa ra những thông tin gây bất ngờ nhất khi cho biết tăng trưởng doanh thu dự kiến giảm thêm 11-16% trong nửa cuối năm nay, giảm mạnh so với mức 41% của năm 2020. Việc mất đi động lực tăng trưởng có thể khiến tăng trưởng doanh thu cả năm của tập đoàn này sụt giảm xuống mức thấp kỷ lục 20%-23%.

Alibaba hiếm khi đưa ra dự báo về doanh thu. Tiết lộ bất thường này dường như gây khó thêm cho cổ phiếu Alibaba sau một năm đầy biến động.

Thời điểm này năm ngoái, kỳ vọng của thị trường dành cho công ty này cao hơn bao giờ hết nhờ thương vụ IPO kép dự kiến lớn nhất thế giới của Ant Group, cũng như nhu cầu mua sắm trực tuyến tăng. Nhưng chỉ một năm sau, ngôi sao hy vọng của công ty đã lụi tàn.

Mới đây, Alibaba ghi nhận doanh thu kỷ lục hơn 540,3 tỷ NDT (84,5 tỷ USD) trong 11 ngày diễn ra sự kiện mua sắm ngày Lễ Độc thân, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Song, nhiều chuyên gia nhận định Alibaba đạt được doanh thu kỷ lục này là nhờ thời gian diễn ra sự kiện lâu hơn so với năm ngoái.

Lợi nhuận từ mảng thương mại của Alibaba giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái cũng cho thấy sự yếu kém trong hoạt động kinh doanh cốt lõi của tập đoàn này.

Vị thế dẫn đầu trong ngành đã đặt Alibaba vào tầm ngắm của các nhà quản lý và tạo cơ hội cho các đối thủ cạnh tranh thu hẹp khoảng cách. Công ty thương mại điện tử số hai Trung Quốc, JD.com, đã báo cáo lợi nhuận hoạt động tăng 18% cho mảng bán lẻ của mình trong quý trước.

Vào tháng 4, giới chức Trung Quốc phát hiện Alibaba đã vi phạm luật chống độc quyền bằng cách gây áp lực cho người bán trên nền tảng của mình không được hợp tác với các công ty đối thủ. Ngay sau đó, JD.com đã tận dụng khoảng thời gian khó khăn của Alibaba để thu hút nhiều đối tác hơn.

Vận may rủi đối lập của hai công ty được phản ánh qua giá cổ phiếu. Trong khi cổ phiếu Alibaba giảm hơn 10% hôm 19/11, cổ phiếu của JD.com lại tăng hơn 9%.

Ngoài thương mại điện tử, Alibaba cũng đang vấp phải nhiều khó khăn ở các mảng khác. Pinduoduo, nhà bán lẻ trực tuyến lớn thứ ba Trung Quốc và chủ sở hữu của TikTok, ByteDance đều đang lấn sân sang lĩnh vực thanh toán di động. Điều này ảnh hưởng đến tính độc quyền của Alibaba - Tencent và gây rủi ro tới một trong những nguồn lợi nhuận chính của Alibaba.

Chiến dịch "thịnh vượng chung" của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng có thể tạo ra một môi trường pháp lý khó khăn hơn đối với Alibaba, khi công ty này vốn bị chỉ trích luôn đặt lợi nhuận lên hàng đầu.