Tương lai mịt mù của các công ty sản xuất xe điện Trung Quốc

Han Zhu - một nhà phân tích dữ liệu 29 tuổi người Trung Quốc đang dự tính về chiếc xe tiếp theo của cô sẽ chạy bằng điện. Lựa chọn này của cô một phần là nhằm bảo vệ môi trường, tuy vậy, phần lớn lý do khiến cô quyết định sẽ mua một chiếc xe điện là do những hạn chế của chính phủ.

Tại thành phố Thâm Quyến nằm ở phía Nam Trung Quốc, những hạn chế của chính phủ đối với số lượng xe chạy bằng xăng thông thường mỗi năm đồng nghĩa với việc người dân tại đây sẽ phải “chơi xổ số” hoặc đấu giá để có thể mua một chiếc xe chạy bằng xăng.

"Có khả năng bạn sẽ không bao giờ có được một chiếc xe hơi thông thường. Nhưng đối với giấy phép xe chạy bằng điện, thì bạn không phải xếp hàng chờ đợi", cô nói.

Thâm Quyến đã trở thành trung tâm phát triển “giấc mơ điện” của Trung Quốc. Năm 2017, Thâm Quyến đã trở thành thành phố đầu tiên trên thế giới, giới thiệu một đội xe buýt điện. Một năm sau, chính phủ đã đưa ra kế hoạch thay thế taxi thành phố bằng ô tô điện.

Trong chưa đầy một thập kỷ, thị trường xe điện mới của Trung Quốc đã trở thành thị trường lớn nhất thế giới. Năm 2018, hơn một triệu xe điện đã được bán ở Trung Quốc, gấp ba lần số lượng được bán ở Mỹ.

Bắc Kinh đã đầu tư khoảng 50 tỷ USD (£43 tỷ ) vào ngành công nghiệp này, hy vọng rằng sự thống trị của thị trường xe điện sẽ dần trở thành ngọn cờ tiên phong ngành công nghiệp xe hơi ở tương lai.

Cho đến nay, đã có rất nhiều chính sách được triển khai và thực hiện nghiêm túc. Trong ba năm qua, số lượng các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã tăng gấp ba lần, với hơn 400 cơ sở đăng ký trên toàn quốc.

Tuy nhiên, sự bành trướng nhanh chóng đó đã báo động chính phủ. Năm ngoái, chính quyền Trung Quốc đã quyết định kìm hãm thị trường lại bằng cách rút hơn nửa những ưu đãi khi mua hàng cho người tiêu dùng.

Ngay sau đó, doanh số sụt giảm nhanh chóng, trong quý cuối năm 2019, doanh số bán xe điện giảm mạnh.

Bây giờ Covid-19 đã tung “cú đấm thứ hai” cho ngành này.

Các nhà sản xuất đã buộc phải tạm dừng các dây chuyền sản xuất và đóng cửa các đại lý trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.

Doanh số ô tô nói chung đã giảm 79% trong tháng 2 so với cùng tháng năm 2019, theo số liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc. Doanh số của các phương tiện năng lượng mới (NEV) đã giảm trong tháng thứ tám liên tiếp.

"Thị trường ô tô của Trung Quốc đã quay cuồng do nhu cầu giảm mạnh vào năm 2019. Năm 2020, không có nhà sản xuất ô tô nào “miễn nhiễm” với dịch bệnh Covid-19. Từ các liên doanh lâu đời nhất sản xuất SUV sử dụng động cơ đốt trong cho thị trường xe điện mới nổi, " Ông Scott Kennedy làm việc tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế chia sẻ.

"Đại đa số (các nhà sản xuất ô tô điện) sẽ không sống sót được. Còn về việc liệu họ tồn tại được bao lâu và việc hợp nhất ngành xảy ra thông qua nhiều vụ sáp nhập hay phá sản sẽ phụ thuộc vào các quyết định của chính phủ."

Sau khi niêm yết trên thị trường chứng khoán New York năm 2018 và huy động hàng tỷ đô la, NIO có lẽ là nhà sản xuất ô tô điện cao cấp nhất Trung Quốc.

Nhưng trong 5 năm kể từ khi thành lập, nhà sản xuất này mắc phải nhiều vấn đề lớn và thiệt hại hàng trăm triệu USD. Năm 2019 công ty đã cắt giảm 2.000 việc làm do doanh thu giảm. Vào tháng Hai, họ tuyên bố đã ký một thỏa thuận dự kiến ​​với chính quyền địa phương nơi mà đã cam kết tài trợ cho công ty.

Tương lai “ sương mù” này, tuy vậy, không chỉ dành cho riêng nhà sản xuất xe hơi. Trung Quốc có một số nhà sản xuất linh kiện khổng lồ, như pin.

Năm 2018 CATL, một nhà sản xuất pin điện của Trung Quốc, đã trở thành nhà cung cấp chính thức cho xe điện của BMW.

Tháng trước Tesla tuyên bố sẽ tham gia vào thỏa thuận với công ty để cung cấp pin cho nhà máy siêu lớn Thượng Hải mới xây của Tesla, có khả năng sản xuất 500.000 xe mỗi năm.

Mặc cho những thành tựu mà ngành này đạt được, các nhà phân tích đều cho thấy sự nghi ngờ của họ về tương lai “ rạng ngời” mà các công ty sản xuất xe điện đã hứa hẹn.

Công nghệ pin và ô tô của Trung Quốc vẫn chưa đạt đẳng cấp thế giới. CATL và BYD là những nhà sản xuất pin có chất lượng tốt, nhưng họ vẫn chậm chân hơn về mặt công nghệ từ các đối thủ cạnh tranh từ Hàn Quốc và Nhật Bản. Thị trường của họ chỉ trong Trung Quốc, không hơn. "ông Kennedy nói.

Đối với người mua xe, câu hỏi về chất lượng được đặt dấu chấm hỏi nghi ngờ đối với các nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc.

Yi Zhi Yong, một doanh nhân trung niên, lái chiếc xe hybrid do nhà sản xuất Trung Quốc BYD sản xuất. Được hỗ trợ bởi tỷ phú Mỹ Warren Buffett, công ty là nhà sản xuất ô tô điện chỉ dùng pin lớn thứ ba trên thế giới vào năm 2019, theo nghiên cứu của EV-volume.com. Tesla bán nhiều nhất, theo sau là một công ty khác của Trung Quốc, BAIC.

Yi Zhi Yong cho biết anh đã không mua một chiếc xe điện thuần túy bởi vì không tin tưởng nhiều về chất lượng.

Hương Vũ

Theo BBC News