Tiến sĩ Vũ Đình Ánh: SJC nên hoạt động phi lợi nhuận

Tuần vừa qua có thể được xem là những ngày đầy sóng gió của giá vàng? NHNN đã cung cấp ra thị trường hơn 10 tấn vàng và chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới cũng lên mức kỷ lục, có thời điểm gần 7 triệu đồng/lượng. Ông có ý kiến gì không?

- Mục tiêu của đấu thầu vàng là NHNN là người cung cấp duy nhất vàng miếng cho toàn bộ thị trường Việt Nam, mà cụ thể là vàng miếng SJC. Thứ hai là mục tiêu rút hẹp khoảng cách so với thế giới. Về mặt nguyên tắc cách làm là NHNN là đúng, thu hẹp dần dần. Trước khi NHNN tổ chức phiên đấu thầu đầu tiên, mức chênh là 3-4 triệu. Với khoảng cách thu hẹp, phải đi từng bước, qua từng đợt đấu thầu một. Và cũng không ép ai phải mua cả, đây hoàn toàn thuần túy là đấu thầu thị trường, quan hệ mua bán.

Tuy nhiên điều người dân quan tâm là mức chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới đã quá lớn?

 - Thị trường vàng đột ngột chênh 6-7 triệu, nguyên nhân cơ bản là do giá vàng thế giới lao dốc. Không ai hình dung được và cũng không ai giải thích được vì sao nó lại lao dốc như vậy. Vàng thế giới lao, vàng Việt Nam cũng xuống nhưng lao không kịp. Giá vàng trong nước do NHNN quyết định. Nhưng NHNN cũng khó dự đoán tới đây giá vàng sẽ như thế nào. NHNN vẫn phải tiếp tục động tác cung cấp vàng ra thị trường. 

Nếu muốn giá vàng trong nước liên thông với thế giới, NHNN chỉ cần bán giá sàn bằng thế giới là được?

- Chúng ta phải hình dung nó như một cái thang. Phải xuống thang từng nấc một, không thể nhảy một phát xuống ngay được. Nếu xuống quá nhanh có thể gây sập thị trường. Nhưng giờ cái thang lại bị nối dài hơn. Nên phải từ từ.

Từ ngày NHNN chọn vàng SJC làm chuẩn thì khoảng cách giữa vàng SJC và vàng thế giới ngày càng bị kéo rộng ra. Ông có nghĩ như vậy?

- NHNN độc quyền sản xuất vàng miếng. Họ là người bán đầu tiên, và họ phải là người mua cuối cùng khi họ cần cân đối trên thị trường vàng. Không phải là kinh doanh vì kinh doanh là phải có lãi. Mục tiêu của NHNN là cung cấp đủ vàng cho thị trường. Công ty SJC bây giờ phải là công ty của NHNN, giống như công ty in tiền của NHNN, hoạt động phi lợi nhuận. Chứ giờ cứ chơi vơi, nửa vời. Nếu xử lý được vấn đề ấy sẽ rất đẹp. Sẽ không có chuyện mọi người nói là SJC độc quyền…

Có ý kiến cho rằng: Trên thế giới chưa có ngân hàng nào độc quyền nhập khẩu nguyên liệu, sản xuất, sau đó đấu giá để cung cấp nguồn cung vàng cho thị trường. Trong khi tại Việt Nam, NHNN lại kiêm tất cả vai trò này, NHNN trở thành đơn vị kinh doanh vàng. Mà đã là kinh doanh thì không thể đứng ra bình ổn thị trường được, vì có sự mâu thuẫn trong lợi ích. Ông có bình luận gì không?

- Thế giới là việc của thế giới, Việt Nam có những ứng xử khác. Tôi thì nghĩ từ khi vàng SJC được chọn có lợi cho dân là có một loạt vàng chuẩn cho tất cả mọi người. Dân không phải ôm vàng không đủ chất lượng như trước kia.

Theo ông, giá vàng thế giới và trong nước liệu có thu hẹp được như Thống đốc NHNN từng nói, chênh 400.000 đồng là hợp lý?

- Cái đó hoàn toàn phụ thuộc vào quan điểm của NHNN. Thích thì họ thu, không thích họ nghỉ. Nói bình ổn thị trường chứ không bình ổn giá là nói bừa. Đã bình ổn thị trường là phải có bán mua, trong đó giá là cốt lõi. Thị trường phải có giá. NHNN cần có quan điểm dứt khoát, nói cho dân họ hiểu. Lỗi của NHNN là tuyên truyền có vấn đề, không rõ ràng.

Khoảng cách giá vàng trong nước và thế giới vênh cao, vậy người dân có chịu thiệt gì không, thưa ông?

- Chênh lệch 7 triệu chứ đến 70 triệu dân không ảnh hưởng gì cả. Vì khi mua chênh 7 triệu thì đến lúc bán cũng được chênh 7 triệu, người dân chẳng thiệt gì cả. Người ta chỉ quan tâm chênh lệch giữa mua và bán. Nếu chênh lệch giữa mua và bán bị kéo doãng rộng thì người mua mới chịu thiệt.

Cảm ơn ông!

Theo Khánh Huyền

ANTĐ