Thống đốc: Chỉ hình sự hóa khi không khắc phục được sai phạm

Về chương trình cho vay tín chấp, đây là một trong những chủ trương mà Ngân hàng Nhà nước đang tháo gỡ nhằɭ hỗ trợ cho các doanh nghiệp vốn có ít tài sản nhưng năng lực sản xuất lại muốn sản xuất cao. Thời gian qua, Thống đốc NHNN đã đi nhiều địa phương và tháo gỡ cho vay nhiều trường hợp.Tuy nhiên, cho vay tín chấp phải trên cơ sở đánh giá được hiệu quả một cˡch chính xác mới có thể triển khai được.

Trước thắc mắc của đại biểu về hiện tượng huy động tăng, cho vay giảm, có áp lực lạm phát không, Thống đốc Bình cho biết: Hiện huy động đã tăng gần 10%, tín dụng gần 7%, tức mức chênh khoảng 2%.

“Tổng dư nợ nền kinh tế so với tổng vốn huy động trong nền kinh tế trong hệ thống ngân hàng đạt tỷ số 89,7%, thời điểm chúng ta bước vào quá trình này, tỷ lệ này là 126,4%. Tức là chúng ta sử dụng vốn nhiều hơn so với cái chúng ta huy động được, nghĩa là tiềɮ cung ứng đưa vào lớn, dẫn đến lạm phát, tăng trưởng tín dụng cao. Đến nay, chúng ta đưa tỷ lệ này về 89,7% trong 3 năm qua.

Đối với các ngân hàng trên thế giới, tỷ lệ tín dụng trên tổng nguồn huy động chỉ cao nhất 70%, còn với các ngân hàng lành ɭạnh chỉ ở mức 40 – 60%, phần dư tiền còn lại ngân hàng mới hoạt động trên thị trường chứng khoán. Do vậy, thị trường chứng khoán mới hoạt động được, mới tạo ra cân đối giữa thị trường vốn và thị trường ngân hàng. Hiện nay chúng ta đang đi đúng theo hướng ȑó”, Thống đốc lý giải.

Do vậy, theo Thống đốc, “với tỷ lệ giảm từ 126,4% xuống 89,7%, với cách điều hành chính sách tiền tệ hiện nay, chưa cần thị trường chứng khoán phải có những cải cách mới chúng ta cũng sẽ thấy thị trường khởi sắc lên”.

<ɐ>Chia sẻ về khả năng giảm lãi suất trong thời gian tới, Thống đốc Bình cho hay: Việc giảm lãi suất định hướng của NHNN, chứ lãi suất thị trường đã có sự điều chỉnh. Hiện chỉ còn mức lãi suất trần 6 tháng đặt ở mức 6% và trên thực tế cũng là chỉ định hướngȠso với lạm phát. Bởi trên thực tế, các tổ chức tín dụng đã huy động hơn mức trần khá nhiều.

“Nếu chúng ta đưa mức lãi suất trần xuống, ví dụ như 5% để cho phù hợp với diễn biến lạm phát của năm nay thì kỳ vọng lạm phát còn ở mức cao hơn. Nếu chínhȠsách không ổn định, nó sẽ tạo ra chấp chới, mất niềm tin của nhân dân, dù vậy chúng tôi sẽ tiếp tục ghi nhận ý kiến của đại biểu nhân dân, tiếp tục phân tích và theo dõi sát tình hình, khi các điều kiện cho phép chúng tôi sẽ tiến hành”, Thống đốc nhắn nhủȮ

Còn về lãi suất cho vay, Thống đốc Bình cho biết, lãi suất cho vay có xu hướng tiếp tục giảm từ nay đến cuối năm, nhưng giảm với mức độ rất thấp.

Đánh giá về phiên chất vấn của Thống đốc NHNN, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết: Phiên chất vấn đã có 19 đại biểu đặt 37 câu hỏi, các câu hỏi đi thẳng vấn đề, chủ đề chất vấn, phần trả lời cũng bám sát, đi thẳng vấn đề được hỏi.

“Qua phần trả lời Thống đốc cho thấy, Thống đốc đã rất nghiêm túc và có nhiều nỗ lực về thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội và kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thực hiện chính sách tiền tệ, tái cơ cấu ngân hàng, xử lý nợ xấu và cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế”, Phó Chủ tịch kết luận.

č

Chia sẻ về mức tăng trưởng GDP hiện nay, Thống đốc Bình cho biết: Mục tiêu đề ra cho tăng trưởng kinh tế năm nay là 6,2%, lạm phát 7%. Chia sẻ với tư cách cá nhân là chuyên gia kinh tế, Thống đốc Bình dự báo GDP năm 2015 có thể đạt từ 6 - 6,2% nhưng nᶿu để lạm phát ở mức 7% là không nên. Bởi theo ông Bình, nên để lạm phát dưới 6%. Năm nay cố gắng kiềm chế lạm phát ở mức thấp để tạo đà kiềm chế lạm phát năm sau dưới mức 6%.

Về gói 16.000 tỷ đồng cho phát triển thủy sản, Thống đốc Bình cho hay, nguồn tiền được lấy từ nguồn ngân sách, không phải nguồn từ ngân hàng nên ngành ngân Ũàng không đề ra cơ chế chính sách. Tuy nhiên, Thống đốc Bình cho biết sẽ chuyển tới Bộ Tài chính trả lời đại biểu câu hỏi này.

Theo Thống đốc Bình, trong thời gian vừa qua, NHNN đã triển khai rất quyết liệt hoạt động thanh tra giám sát và đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan pháp luật, công an trong vấn đề giǡm sát hoạt động các ngân hàng.

Tuy nhiên, quan điểm của NHNN là không hình sự hóa quan hệ dân sự, mà chỉ là phát hiện sai phạm để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng khắc phục. Chỉ đến khi các tổ chức tín dụng không khắc phục được, làm Ũại đến tài sản nhân dân thì mới xử lý hình sự.

-------

Đến nay, tất cả các NHTM đều đã phải xây dựng đề án tái cấu trúc của mình đề NHNN thẩm định. Trong tuần này, Cɨính phủ sẽ thông qua giai đoạn 2 của đề án tái cơ cấu hệ thống ngân hàng.

Đối với các NHTM Nhà nước: NHNN đã phê duyệt đề án tái cơ cấu của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam và Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam, đang hoàn tɨiện để phê duyệt phương án cơ cấu lại của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, Ngân hàng TMCP Phát triển nhà đồng bằng Sông Cửu Long.

Bên cạnh đó, NHNN đang tiến hành thẩm định Phương án cơ cấu lại của các công ty cho thuê tài chính của các NHTM nhà nước, thực hiện thẩm định và xây dựng báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án tổng thể nâng cao năng lực tài chính từ nay đến năm 2015 của 5/5 NHTM Nhà nước.

“Mặc dù trong giai đoạn kinh tế khó khăn, việc cổ phần hóa các ngân hàng TMNN diễn ra ngoài sự mong đợi, trong lúc khó khăn nhất phát hành cổ phiếu ngân hàng TMNN đều được giá cao, thể hiện tiềm năng của các ngân hàng thương mại Nhà nước”, Thống đốc nhấn mạnhȮ

Đối với các ngân hàng TMCP: Trong số 9 NHTMCP yếu kém được xác định từ năm 2012, NHNN đã phê duyệt 8 phương án cơ cấu lại, trong thời gian tới, NHNN sẽ trình Thủ tướng Chính phủ phương án cơ cấu lại đối với 1 ngân hàng còn lại. Hɩện nay, các ngân hàng này đang tích cực triển khai các giải pháp cơ cấu lại theo đúng phương án được duyệt.

Đối với các NHTMCP hoạt động bình thường, NHNN đã nhận phương án tái cơ cấu của 24/25 NHTMCP; trong đó, NHNN đã phê duyệt 18 Phương án tái ɣơ cấu, đồng thời yêu cầu NHTMCP còn lại tiếp tục hoàn thiện phương án.

Về xử lý nợ xấu, đến cuối tháng 7/2014, tổng nợ xấu nội bảng là 162,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 4,11% tổng dư nợ (cuối năm 2013, tỷ lệ nợ xấu là 3,61%). Nợ xấɵ của hệ thống ngân hàng có xu hướng tăng trong các tháng đầu năm 2014 do tình hình kinh tế vĩ mô chưa có nhiều cải thiện, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp còn khó khăn, TCTD áp dụng chuẩn mực mới về phân loại nợ chặt chẽ hơn để phản ánh chínɨ xác hơn chất lượng tín dụng và thực trạng nợ xấu, từ đó thúc đẩy xử lý nợ xấu. Tuy nhiên, tính từ đầu năm, tháng 7/2014 có tốc độ tăng nợ xấu thấp nhất (tăng 0,79% so với tháng trước) cho thấy chất lượng tín dụng đang có chiều hướng cải thiện.

“Nȃm 2014 , nợ xấu có chiều hướng gia tăng vào các tháng trong năm. Thường các tổ chức tín dụng hạch toán nợ xấu vào cuối năm, nên nợ xấu thường giảm mạng vào 31/12 hàng năm sau khi các tổ chức dùng dự phòng”, Thống đốc NHNN lý giải nguyên nhân nợ xấu gia tăɮg.

Trong cáɣ tháng đầu năm 2014, các TCTD tiếp tục tích cực chủ động xử lý nợ xấu, trong 7 tháng đầu năm các TCTD đã xử lý được hơn 40,8 nghìn tỷ đồng nợ xấu thông qua: Khách hàng trả nợ: 14,3 nghìn tỷ đồng; Bán, phát mại tài sản bảo đảm để thu hồi nợ: 1,56 nghìn tỷ ȑồng; Bán cho các tổ chức, cá nhân: 14,49 nghìn tỷ đồng; Xử lý bằng dự phòng rủi ro: 8,3 nghìn tỷ đồng...

Đề cập tới tiến độ mua bán nợ xấu của VAMC, Thống đốc cho biết: Đến cuối tháng 8/2014, VAMC đã mua được 3281 khoản nợ, với tổng dư nợ gốc hơn ȵ6 ngàn tỷ đồng nợ xấu, giá mua hơn 46 ngàn tỷ đồng. Hiện nay, VAMC đang tiếp tục thực hiện rà soát, phân loại các khoản nợ đã mua để có biện pháp xử lý phù hợp theo quy định của pháp luật (cơ cấu lại, bán nợ, xử lý tài sản bảo đảm...).

Theo đó, nội dung chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình gồm việc thực hiện chính sách tiền tệ, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại, kết quả xử lý nợ xấu góp phần ổn định kiŮh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát trong thời gian qua; tình hình cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế, đảm bảo tăng trưởng kinh tế trong các năm 2014-2015.

Tham gia làm rõ thêm các vấn đề trong phiên trả lời chất vấn của Thống đốc có Bộ trưởng các Bộĺ Xây dựng, Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư.

Báo cáo với Quốc hội, Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết: Trong điều kiện lạm phát có thể kiềm chế quanh mức 5%, thị trường tiền tệ ngân hàng đi vào ổn định, đảm bảo Ŵhanh khoản cho hệ thống ngân hàng, tạo ra nguồn vốn cho nền kinh tế, lãi suất giảm mạnh trở về mức trước năm 2006 và tiếp tục giảm mạnh.

Về tỷ giá, luôn nằm trong định hướng và trong phạm vi quy định của NHNN. Dự trữ ngoại hối tăng lên 5 lần tronŧ 5 năm qua, từ khoảng 7 tỷ (năm 2001) nay đạt trên 35 tỷ USD.

Về tín dụng, vẫn duy trì mức tăng trên 10% trong 3 năm qua. Hết tháng 9 tăng tín dụng xấp xỉ 7%, cao hơn mức của năm ngoái và có thể đạt mục tiêu từ 12-14%. Các tổ chức tín dụng đã đượcĠtiến thành tái cơ cấu từ năm 2012, tất cả các nội dung, lộ trình tiến hành đã được đảm bảo và đi đúng lộ trình đặt ra. Tuần này, Chính phủ sẽ thông qua giai đoạn II của quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng.

Về nợ xấu, tính đến nay, hệ thống ngâŮ hàng đã xử lý nợ xấu trên 249.000 tỷ đồng nợ xấu, tương đương 53% con số nợ xấu phát sinh năm 2015, cũng như tiến hành thắt chặt kỷ cương của các tổ chức tín dụng và khách hàng về xử lý nợ xấu…

Tham gia chất vấn Thống đốc NHNN, đại biểu ňuỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) nói: Hệ thống ngân hàng đã có dấu hiệu khả quan, năng lực cạnh tranh của nền kinh tế vẫn thấp, nợ xấu vẫn còn đáng lo ngại, đặc biệt sự gia tăng liên tục của nợ nhóm 5. Đề nghị cho biết đề án tái cơ cấu đã đi 2/3 chặng đường, vậy những việc lớn ngân hàng đã chưa làm được, nguyên nhân và kế hoạch thời gian tới?

Theo thông lệ, nợ xấu dưới 3% là an toàn. Tuy nhiên, nhìn vào con số của tháng 8/2014, có thể thấy nợ xấu đang tăng lên so với cuối năm 2013. Đề nghị cho biết nguyên nhân chính, giải pháp?

Qua 1 năm thành lập VAMC đã mua được 56.000 tỷ đồng dư nợ gốc, song điều cử tri quan tâm nhất là xử lý hậu sau mua bán như thế nào với nguyên tắţ ko dùng tiền ngân sách. Đề nghị Thống đốc cho biết năng lực tài chính của VAMC để đây là công cụ xử lý nợ xấu chứ ko phải vay mượn thời gian?

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy: Thống đốc có trách nhiệm như thế nào khi để xảyĠra sai phạm trong ngành ngân hàng, mới nhất là Ngân hàng Xây dựng. Có giải pháp gì để xử lý?

Đại biểu Đỗ Văn Đương đặt câu hỏi: còn 47% nợ xấu chưa giải quyết được, điều này sẽ đặt ra vấn đề gì để nâng cao quản trị và chất lượng cᷧa hệ thống ngân hàng?

Đến nay, VAMC đã mua được 60.000 tỷ đồng, nhưng bán ra mới 1.500 tỷ đồng. Vậy vướng mắc ở đây là gì, năng lực thực hiện hay là vướng mắc trong mua bán nợ. Nếu vướng thì có cần thiết phải có luật để mua bán nợ hay không?

ļP>Lời hứa của Thống đốc về xử lý nợ xấu thời gian tới sẽ thế nào?

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy: Thống đốc NHNN có trách nhiệm như thế nào trong việc , giải pháp để xử lý những sai phạm là gì?

Đại biểu Đõ Văn Đươngĺ Còn 47% nợ xấu chưa xử lý được, nó có ảnh hưởng thế nào đến?

<ńIV>--------