Xét xử "bầu" Kiên:

Tạm đình chỉ vụ án ông Trần Xuân Giá làm hạn chế tham gia tố tụng

(Dân trí) - Chiều nay (28/5), phiên toà xét xử vụ án Nguyễn Đức Kiên cùng đồng phạm tiếp tục được diễn ra. Cuối phiên tòa sáng nay, HĐXX đã đồng ý sẽ cho “bầu” Kiên đứng lên để tự bào chữa, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

17h30: Toà tuyên bố phiên xét xử vụ án “bầu” Kiên cùng đồng phạm tạm nghỉ và 8h30 sáng mai sẽ tiếp tục.
 
16h45: Nói trước HĐXX, Luật sư Nguyễn Đình Hưng trình bày, về khoản tiền 718 tỷ đồng là hậu quả mà cơ quan công tố cáo buộc cáo bị cáo trong tội Cố ý làm trái.

Ông Hưng cho rằng, theo cáo buộc của viện kiểm sát, nguyên nhân mất tiền do nhân viên ACB chỉ làm việc và giao dịch thông qua cá nhân Huyền Như chứ không thông qua Vietinbank.

Ông Hưng cho rằng, nếu theo lập luận này, các nhân viên ACB khi đến Vietinbank làm việc phải gặp Giám đốc và phó Giám đốc. Trong đó, trên thực tế, gửi tiền cho ngân hàng, mọi người chỉ tiếp xúc với nhân viên và làm các thủ tục, hồ sơ và các vấn đề liên quan. Việc ký duyệt phải do lãnh đạo ngân hàng. Do vậy, nhân viên ACB không gặp lãnh đạo Vietinbank là điều hiển nhiên. “Đây là trách nhiệm quản lý nhân viên”, ông Hưng nói.

Luật sư Hưng cũng cho rằng, việc tạm đình chỉ vụ án đối với ông Trần Xuân Giá dẫn tới hạn chế trong việc tham gia tố tụng.

Ông Hưng cho rằng, cuộc họp thường trực HĐQT ngày 22/3/2010 ra Nghị quyết về việc ủy thác tiền gửi thì luật các tổ chức tín dụng 2010 còn chưa có. Do vậy là sao quy kết các bị cáo vi phạm điều 106 của luật các tổ chức tín dụng.

16h30: HĐXX bắt đầu làm việc trở lại với phần bào chữa của luật sư Lưu Văn Tám, người bào chữa cho bị cáo Lý Xuân Hải và Huỳnh Quang Tuấn.

 

Luật sư Tám cho rằng, viện kiểm sát chỉ tập trung vào chứng cứ buộc tội chứ chưa đề cập xem xét đến các chứng cứ mới có tính chất giảm tội trong phần xét hỏi.
 
Về trường hợp của Lý Xuân Hải bị cáo buộc hành vi đầu tư cổ phiếu ở Ngân hàng ACB, luật sư Lưu Văn Tám cho rằng, tại Ngân hàng ACB, ông Trần Xuân Giá – Chủ tịch HĐQT ACB có quy định, tất cả chủ trương của HĐQT thông qua đều phải bằng văn bản. Tại văn bản họp HĐQT không hề có văn bản nào nói về chủ trương mua cổ phiếu của ACB.

Đối với hành vi mua cổ phiếu của ACB thông qua Công ty Chứng khoán ACBS, bị cáo Hải không biết và khi biết sự việc này Lý Xuân Hải đã có ý phản đối.

16h10: Toà nghỉ giải lao ít phút trước khi trở lại phiên xét xử.

15h45: Luật sư Vũ Huệ Chi, đồng bảo vệ cho luật sư Huỳnh Quang Tuấn trình bày rằng, viện kiểm sát cho rằng, Huỳnh Quang Tuấn tham gia cuộc họp với chức danh phó giám đốc. Tuy nhiên, trong biên bản, ông Tuấn không được ký tên, ông này cũng không được hỏi, không được có ý kiến vậy nên ông Tuấn tham gia thực chất chỉ với tư cách “khách mời”.

 

Việc Huỳnh Quang Tuấn trở thành thường trực HĐQT là do Phạm Trung Cang rút khỏi HĐQT nên ông Tuấn được đề nghị thế chỗ. Việc này được thống đốc ngân hàng nhà nước chấp thuận.

 

Về việc chiếm đoạt tiền, Huyền Như khai là do ý muốn cá nhân, không liên quan gì đến HĐQT của ACB. Vậy nên, không có mối quan hệ nhân quả giữa việc Huỳnh Quang Tuấn trở thành thường trực HĐQT và việc Huyền Như chiếm đoạt.

 

Luật sư Chi không đồng ý với việc quy kết ông Tuấn phải chịu trách nhiệm về số tiền Huyền Như chiếm đoạt.
 
Các luật sư tham gia bảo vệ cho các bị cáo.
Các luật sư tham gia bảo vệ cho các bị cáo.
 
15h30: HĐXX mời luật sư Kiều Vũ Thị Uyên người bảo vệ cho bị cáo Huỳnh Quang Tuấn trình bày quan điểm bào chữa.
 

Luật sư Uyên cho biết ông Tuấn không có quyền hạn, hay quyết định gì. Việc ông Tuấn có được tham gia cuộc họp ngày 22/3/2010 thì đây cũng là cuộc họp định kỳ. Tại cuộc họp này ông Tuấn không có ý kiến, tác động gì đến việc uỷ thác. Điều này đã được ACB xác nhận bằng công văn, ông Trần Xuân Giá cũng đã xác nhận bằng văn bản với luật sư về trường hợp của ông Tuấn.

 
Ông Huỳnh Quang Tuấn không được phân công việc uỷ thác gửi tiền nên không có quyền hạn ngăn cản việc uỷ thác. Trong trường hợp ông Tuấn đồng tình với việc uỷ thác cũng là uỷ thác đúng luật chứ không trái luật.
 
Theo luật sư Uyên, việc đồng phạm của bị cáo Huỳnh Quang Tuấn trong vụ án, ông Tuấn không cùng chung ý kiến, ông Tuấn không có vai trò trong thực hiện hành vi, không làm chủ mưu chỉ huy việc uỷ thác, gửi tiền, không tạo điều kiện. Ông không thể là đồng phạm trong việc cố ý làm trái.
 

Trong suốt quá trình thẩm vấn, ông Tuấn luôn trung thực, hợp tác với cơ quan điều tra và viện kiểm sát. Luật sư xin HĐXX cân nhắc trường hợp của ông Huỳnh Quang Tuấn.
  
15h05: Luật sư bào chữa cho bị cáo Lê Vũ Kỳ cho biết, bị cáo này không thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Có thể thấy rõ chủ trương dùng tiền của ACB gửi tín dụng vào ngày 22/3/2010 là biện pháp cho hoạt động đang diễn ra. Việc Lê Vũ Kỳ phản đối cũng không có tác dụng.’
 

Đối với số tiền 718 tỉ đồng, ngay trong bản nội dung điều tra và kết luận của cáo trạng, Huỳnh Thị Huyền Như dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của nhiều cá nhân.

Hành vi phạm tội của Huyền Như do bị làm ăn thua lỗ, do cần tiền. Việc mất tiền là điều không mong muốn.
 
Hoạt động nhận tiền gửi là hoạt động cốt lõi của nhiều ngân hàng, việc thu hồi hay chưa thu hồi được không phải trách nhiệm của HĐQT ACB.
 
14h10:
 
14h10: HĐXX bắt đầu làm việc. Luật sư Nguyễn Minh Tâm – Đoàn luật sư TP HCM trình bày phần bào chữa cho bị cáo Trịnh Kim Quang.

 

Ông Tâm cho biết, việc buộc tội ông Trịnh Kim Quang là vi phạm bộ luật tố tụng hình sự. Trong quyết định khởi tố bị can, không ghi rõ ngày lập biên bản họp HĐQT là ngày 22/3/2010 mà chỉ ghi chung là biên bản họp cũng như không ghi rõ luật tổ chức tín dụng có hiệu lực từ ngày nào, đây là điều quan trọng để xem xét đánh giá hành vi có vi phạm luật không. Ngoài ra, không ghi đầy đủ việc Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo tiền qua tài khoản của ACB.
 

Nói về việc uỷ thác tín dụng, theo luật sư Tâm phân tích, việc cơ quan có thẩm quyền của ngân hàng nhà nước chậm ban hành văn bản hướng dẫn, không có nghĩa hoạt động được Quốc hội cho phép lại không được hoạt động.

 

 Luật sư ví dụ, luật xử lý vi phạm hành chính được ban hành 2013 nhưng chưa có văn bản hướng dẫn. Bộ tư pháp đã đề nghị Chính phủ cho áp dụng luật và được phê duyệt.

 

“Về nguyên tắc, khi luật đã có hiệu lực mà chưa có văn bản, các cá nhân, tổ chức không cần phải dừng lại các hoạt động mà luật đã cho phép”, luật sư nói.
 

Luật sư cho rằng, việc định tội ông Trịnh Kim Quang của viện kiểm sát không có căn cứ. Ngân hàng nhà nước không quy định cụ thể với hoạt động uỷ thác.

 

Luật sư cũng cho rằng, công văn 350 thuộc thẩm quyền của Quốc hội chứ không thuộc thẩm quyền của Ngân hàng Nhà nước. Văn bản này không phải văn bản giải thích luật, không phải để hiểu điều 106 trong luật tổ chức tín dụng.

Luật sư bảo vệ cho ông Trịnh Kim Quang phân tích, đối với hành vi Huyền Như chiếm đoạt tiền của Ngân hàng ACB là nguyên nhân dẫn đến tranh luận từ đầu phiên tòa, phải xác định trách nhiệm dân sự của ACB và trách nhiệm của Ngân hàng Vietinbank.

Theo vị luật sư, để xác định hành vi của thường trực HĐQT có vi phạm hay không thì phải chứng mình hậu quả thiệt hại của ACB. Thiệt hại này đang trở thành kết quả của 2 vụ án, tạo nên hiện tượng gọi “án chống án”, một tiền lệ chưa có trong lịch sử tố tụng Việt Nam.

“Có lẽ xác định được vấn đề này nên trong phần luận tội, VKS đã xác định: Vì hậu quả thiệt hại ở vụ án khác, nên không xét đối với hậu quả của vụ án này”,lời của luật sư Tâm.

Luật sư Tâm khẳng định, để truy tố các bị cáo ra toà về tội Cố ý làm trái, cơ quan điều tra phải chứng minh hành vi làm trái điều khoản nào, nguyên tắc nào. Hành vi đó có cố ý không, có hậu quả thiệt hại không, giữa hành vi cố ý và hậu quả thiệt hại phải có mối quan hệ mật thiết. Phải đủ các yếu tố trên mới có thể kết tội người nào đó việc Cố ý làm trái.

 
“Bầu” Kiên có tự gỡ được tội?
Mặc dù có tới 4 luật sư tham gia bảo vệ quyền lợi hợp pháp nhưng "bầu" Kiên vẫn muốn tự bào chữa cho mình.

Trong phiên xét xử buổi sáng ngày 28/5, phần lớn thời gian tập trung vào việc 4 luật sư của “bầu” Kiên thay nhau bổ sung các luận cứ, chứng cứ đề bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Kiên về hành vi Trốn Thuế và Cố ý làm trái.

Sau khi các luật sư trình bày xong, ông Nguyễn Đức Kiên đã xin phép được đứng lên tự bào chữa và được HĐXX chấp thuận. Tuy nhiên, HĐXX đề nghị ông Kiên chờ đợi sau khi luật sư bảo vệ cho các bị cáo còn lại trình bày xong.

Nhiều người tỏ ra “hiếu kỳ” trước việc ông Nguyễn Đức Kiên xin được tự bào chữa và liệu rằng 4 vị luật sư tham gia bảo vệ có cứu được “bầu” Kiên khỏi vòng lao lý hay không. Trước đó, Sau khi nêu các tội danh, đại diện viện kiểm sát nêu rõ, đề nghị cách ly bị cáo Nguyễn Đức Kiên một thời gian dài với những mức án cao với những gì bị cáo gây ra. Tổng hình phạt chung cho 4 tội danh của ông Nguyễn Đức Kiên là 30 năm tù.

Đối với bị cáo Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải yến có thể giảm tội danh nhưng cũng cần cách lý khỏi xã hội một thời gian dài. Cụ thể, Trần Ngọc Thanh phạt 9 đến 10 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Nguyễn Thị Hải Yến phạt 7 đến 8 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đối với bị cáo Lý Xuân Hải, xét thấy nhân thân tốt, xem xét giảm nhẹ mức án. Viện Kiểm sát đề nghị mức án cho Lý Xuân Hải là 12-14 năm cố ý làm trái, cấm đảm nhiệm các chức vụ quản lý tín dụng 3-5 năm.

Đối với Lê Vũ Kỳ, có nhiều năm quản lý hoạt động kinh doanh của ACB, đồng ý ký biên bản họp HĐQT, ký thông báo cho nhân viên uỷ thác gửi tiền, chủ trương cấp tín dụng cho ACB mua cổ phiếu, gây thiệt hại hơn 1000 tỉ đồng. Xét về nhân thân, bản thân chưa có tiền án tiền sự, quá trình xét xử nhận ra sai lầm, xem xét giảm nhẹ. Đề nghị Lê Vũ Kỳ là 7 đến 8 năm tù về tội cố ý làm trái

Đối với Trịnh Kim Quang, vì lợi ích nhóm đã đồng ý chủ trương uỷ thác gửi tiền và cấp tín dụng để mua cổ phiếu gây thiệt hại nghiêm trọng đến chính sách tiền tệ, đề nghị cách ly khỏi xã hội. Đề nghị Trịnh Kim Quang mức phạt 6 đến 7 năm tù cố ý làm trái

Đối với bị cáo Phạm Trung Cang, có thể xem xét giảm mức thấp nhất, không cần thiết phải cách ly khỏi xã hội. Đề nghị Phạm trung Cang mức phạt là 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo

Đối với Huỳnh Quang Tuấn, mặc dù không ký vào biên bản họp HĐQT nhưng ông Tuấn không ngăn cản việc uỷ thác nên là việc đồng phạm ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, xét thấy hành vi, giảm nhẹ mức thấp nhất, không cần thiết phải cách ly khỏi xã hội. Viện Kiểm sát đề nghị mức phạt đối với Huỳnh Quang Tuấn là 3 năm tù cho hưởng án treo.Đối với ông Trần Xuân Giá đã tách vụ án nên không đề nghị.

Lê Tú
 

VTV được giao vốn như doanh nghiệp Nhà nước