Ông Hồ Đức Phớc: Kết quả kiểm toán, ai không phục có thể kiện ra tòa!

Thưa ông, sau khi KTNN công bố kết luận kiểm toán, một số đơn vị vẫn còn thắc mắc, chưa “tâm phục khẩu phục”, cho rằng chưa được trao đổi lại. Liệu trước khi công bố, phía KTNN có thường xuyên trao đổi lại với đối tượng được kiểm toán không?

- Tôi khẳng định là trong quá trình thực hiện kiểm toán, KTNN đã thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Nếu như họ (một số đơn vị được kiểm toán – PV) nói như thế chứng tỏ họ không trung thực, thiếu trách nhiệm vì KTNN khi làm việc có sự trao đổi, biên bản kiểm toán phải có sự chứng kiến của đơn vị được kiểm toán.

Chúng tôi có văn bản yêu cầu đơn vị được kiểm toán giải trình các vấn đề mà KTNN yêu cầu, sau đó mới tiến hành lên dự thảo để báo cáo, rồi qua tổ kiểm soát chất lượng kiểm toán. Thông qua tổ, thông qua đoàn, được hội đồng cấp vụ duyệt, từ đó đại diện Tổng KTNN, có thể là Tổng KTNN hoặc Phó Tổng KTNN mới duyệt lại. Luôn có những vấn đề được đưa ra như vấn đề bằng chứng, những kết luận này có bằng chứng không, văn bản biên bản làm việc ra sao, chứng từ thế nào… Cho nên, những người nói như thế chứng tỏ, một là họ không trực tiếp, hai là họ thiếu trách nhiệm.

Những kết quả kiểm toán thể hiện trên giấy trắng mực đen như vậy là trung thực, chính xác. Và nó phải có bằng chứng kèm theo. Luật kiểm toán quy định, nếu các đơn vị được kiểm toán không đồng tình có thể kiện ra tòa.

Rất nhiều thông tin quan trọng trong kết luận kiểm toán, trong đó dẫn chứng những trường hợp rất cụ thể được đưa ra tại phần chú thích. Vai trò, ý nghĩa của những thông tin này như thế nào trong báo cáo, kết luận kiểm toán?

- Mỗi đơn vị có một báo cáo kiểm toán. Tại báo cáo tổng hợp không thể đưa hết được các nội dung vào, bởi vì kiểm toán làm 300 cuộc, mỗi cuộc như vậy 50 trang. Như thế, 10 cái 50 trang không thể đưa hết vào được! Đây là những cái tóm tắt nhất, đưa vào làm dẫn chứng để ghi chú minh họa.

Phía KTNN bao giờ cũng đề nghị đơn vị được kiểm toán có báo cáo giải trình. Chúng tôi luôn cố gắng đi đến tận cùng gốc rễ của sự việc, giải trình như thế nào, có đúng luật hay không, đưa ra bằng chứng và có tranh luận với nhau. KTNN chịu trách nhiệm về kết luận của mình. Tôi nhắc lại: Đơn vị được kiểm toán có quyền khiếu nại, thậm chí có quyền kiện ra tòa!

Thực tế thì vừa qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) cũng đã có phản ánh rằng, bộ này đã trao đổi rất nhiều lần và không đồng tình quan điểm của KTNN nhưng cuối cùng kết luận vẫn đưa ra. Trong trường hợp này xử lý thế nào thưa ông?

- Việc phản ứng của Bộ KH-ĐT tôi cho là không đúng. Bởi vì chúng tôi mới chỉ nói đến chuyện thủ tục sai chứ chưa nói đến vấn đề trách nhiệm về thất thoát lãng phí.

Ví dụ họ phản ứng là 18 dự án KTNN kết luận không đúng, bố trí vốn theo chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, thì KTNN yêu cầu nếu theo chỉ đạo thì văn bản nào, công văn nào, thông báo làm việc nào... thế nhưng lại không có. Như vậy rõ ràng họ làm việc không đúng còn gì nữa!

Hai nữa họ nói việc phân bổ 11 lần vì do quy định của Luật Đầu tư công. Họ chủ trì soạn thảo luật này, mà theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và Luật Ngân sách Nhà nước và cả Luật Đầu tư công thì phải phân bổ trước ngày 31/12, nhưng họ phân bổ đến 11 lần, mà chỉ 1 lần trước ngày 31/12 thì 10 lần sau là sai.

Trong trường hợp Bộ KH-ĐT gửi kiến nghị lên Quốc hội đề nghị can thiệp?

- Họ gửi là quyền của họ. Điều quan trọng là kết luận của KTNN phải có đầy đủ bằng chứng và chịu trách nhiệm trước pháp luật. Nếu sai thì phải sửa, mới trung thực, còn nếu cần kiểm toán có thể tổ chức họp báo đưa ra những bằng chứng.

Chúng tôi kiên định với kết luận của mình. Chúng tôi có đầy đủ bằng chứng và chịu trách nhiệm trước Quốc hội khi báo cáo ra Quốc hội.

Cho đến nay đã có đơn vị nào có văn bản phản ứng không?

- Không có, kể cả Bộ KH-ĐT cũng không có công văn chính thức gửi chúng tôi. Tôi nghĩ Bộ này chỉ trước sức ép của dư luận mới mời báo chí nói chuyện đó.

Bộ sẽ có kiến nghị riêng của bộ, chứ không thấy Bộ không gửi công văn đến KTNN phản đối kết luận kiểm toán là sai, mà mới chỉ giải trình.

Đã bao giờ KTNN sai và phải sửa kết luận kiểm toán chưa, thưa ông?

- Chúng tôi thì rất ít, từ khi tôi làm Tổng kiểm toán đến giờ chưa thấy trường hợp này.

Xin cảm ơn ông!

Bích Diệp (ghi)