“Nội chiến” tại Eximbank: Khối “bí ẩn” ngay trên sàn chứng khoán

Các chuyên gia phân tích từ công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) vừa công bố một báo cáo riêng về cổ phiếu EIB của Ngân hàng thương mại cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), nhấn mạnh đây là trường hợp “bí ẩn” trong số các ngân hàng niêm yết với nhiều vấn đề chưa được giải quyết.

Theo nhận định của VCSC thì Eximbank là một trường hợp hiếm trong ngành ngân hàng Việt Nam với cổ đông biến động trong 9 năm qua.

Các yếu tố khiến EIB trở nên hấp dẫn trước năm 2012 đã không còn nữa vì hệ thống ngân hàng chuyển dịch khỏi mảng kinh doanh vàng và liên tục phát triển trong khi Eximbank đã thụt lùi nhiều năm. Hiện tình trạng không có cổ đông kiểm soát rõ ràng tiếp tục là điểm đáng chú ý tại ngân hàng này.

Theo VCSC, giao dịch cổ phiếu EIB có đặc điểm là khối lượng thấp thông qua khớp lệnh nhưng khối lượng giao dịch thỏa thuận trong 6 tháng đầu năm 2019 lên đến 47,7% cổ phiếu lưu hành. Ngoài ra, vì cổ đông mâu thuẫn nên phiên họp đại hội đồng cổ đông thường niên 2019 đã bất thành bất chấp nhiều nỗ lực.

Vì vậy, VCSC cho rằng “EIB không phải là một cổ phiếu an toàn đối với các nhà đầu tư tổ chức cho đến khi các vấn đề thanh khoản và cổ đông được ổn thỏa”.

Thu nhập lãi bị ảnh hưởng do tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM) thấp và thu nhập phí gặp khó khăn do môi trường cạnh tranh đối với dịch vụ thanh toán quốc tế và không có yếu tố nào khác kích thích tăng trưởng.

VCSC đánh giá, Eximbank có tăng trưởng tín dụng thấp với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm giai đoạn 2015-2018 là 7,1%. NIM trong 2 năm 2017 và 2018 đều dưới 2,5%, thấp hơn ít nhất 1 điểm % so với các ngân hàng tư nhân thông thường do chi phí huy động tương đối cao.

Trong khi Sacombank (STB) có dư địa để tăng tỷ lệ cho vay / tiền gửi theo quy định từ mức 70% hiện nay để cải thiện NIM, tỷ lệ cho vay / tiền gửi theo quy định của Eximban là 76% trong 6 tháng đầu năm 2019 so với mức trần là 80%.

Dù vậy, VCSC lưu ý, Eximbank vẫn còn dư địa cải thiện lợi suất tài sản sinh lời bằng cách tối ưu hóa danh mục chứng khoán đầu tư.

Về thu nhập phí, dịch vụ thanh toán chiếm 82% thu nhập phí ròng năm 2018 và 84% cho 6 tháng đầu năm 2019 của Eximbank. Tuy nhiên, khối lượng thanh toán quốc tế của Eximbank đạt tăng trưởng kép hàng năm là 3,6% giai đoạn 2013-2018 trong khi tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam đạt tăng trưởng kép hàng năm là 12,7% trong giai đoạn này, cho thấy cạnh tranh gia tăng và thị phần giảm.

VCSC cũng cho biết, vừa qua, Eximbank đã ký hợp đồng bancassurance (bán bảo hiểm qua ngân hàng) độc quyền kỳ hạn 5 năm với Generali năm 2016 nhưng thị phần vẫn nhỏ, chỉ đạt 1,3% trong 6 tháng đầu năm 2019 và đà tăng trưởng không có không nổi trội hơn so với các ngân hàng khác.

Báo cáo của VCSC lưu ý rằng, việc thực hiện chiến lược phát triển kinh doanh phản ánh cơ cấu hội đồng quản trị của Eximbank còn chưa được thống nhất. Thành phần hội đồng quản trị cũng phản ánh mâu thuẫn giữa các cổ đông và vị trí Chủ tịch trong 9 tháng qua vẫn chưa được đồng thuận. Mạng lưới chi nhánh của Eximbank không thay đổi trong 3 năm qua, một tín hiệu cho thấy việc mở rộng còn chậm.

Theo kế hoạch, Eximbank dự tính sẽ đạt 1.077 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế trong năm 2019, tăng 30% so với 2018, tuy nhiên do chưa tổ chức thành công phiên họp đại hội đồng cổ đông thường niên nên kế hoạch này vẫn chưa được thông qua, dù đã bước qua quý III.

Mai Chi