Ngăn chặn tình trạng cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê

"Nở rộ" cho vay nặng lãi 

Sau khi nhận được nhiều phản ánh của người dân về việc "nở rộ" tín dụng đen, hoạt động đòi nợ thuê gây mất an ninh trật tự trên địa bàn thời gian qua, Công an tỉnh Long An đã vào cuộc. Tại kỳ họp thứ 15, HĐND tỉnh khóa IX, Đại tá Lê Hồng Nam - Giám đốc Công an tỉnh cho biết đây là vấn đề phức tạp và cần nhiều giải pháp để ngăn chặn. 

Theo ông Nam, các nhóm đối tượng cho vay nặng lãi thường nhắm tới người dân có hoàn cảnh khó khăn, thu nhập thấp cần vốn làm ăn, không đủ điều kiện vay ngân hàng. Mặt khác, việc các nhóm đối tượng dán tờ rơi, quảng cáo, giới thiệu cho vay không thế chấp, thủ tục đơn giản cũng là nguyên nhân khiến tình trạng tín dụng đen nở rộ. 

Nhiều người dân do không lường trước được việc lãi suất quá cao nên cũng lao vào vòng vây của hình thức cho vay nặng lãi. Do vậy, khi không đủ khả năng trả nợ, trả không đúng hạn liền bị các đối tượng dùng thủ đoạn đổ chất bẩn, chất thải vào nhà. Tiếp đó sẽ bị gọi điện, nhắn tin uy hiếp, khủng bố tinh thần, tụ tập đông người tại nơi làm việc của người vay để gây sức ép buộc trả nợ.

"Ngoài ra, còn có thủ đoạn cho vay số tiền lớn có thế chấp tài sản nhưng không làm hợp đồng cầm cố tài sản mà đối tượng cho vay yêu cầu người vay phải làm hợp đồng mua bán các loại tài sản trên. Nếu quá hạn vay mà người vay tiền không có khả năng trả nợ, đối tượng cho vay sẽ chiếm hữu tài sản bằng hợp đồng mua bán đã ký trước đó", đại tá Lê Hồng Nam nhấn mạnh.

 Hiện nay, hàng chục nhóm đối tượng, công ty cho vay nặng lãi đã xuất hiện tại Long An. Không chỉ ở thành phố mà các miền quê cũng ngập tràn các tờ rơi quảng cáo cho vay. Các đối tượng ngày càng lộng hành, gây bức xúc cho người dân.

Trước tình trạng trên, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh - Phạm Văn Rạnh cho biết đã yêu cầu các sở, ngành vào cuộc. "Ngành công an, các địa phương, đơn vị trong thời gian tới cần tuyên truyền trong công nhân, nông dân về tác hại của vay nặng lãi. Ngân hàng Nhà nước cần làm việc với các ngân hàng thương mại tạo điều kiện để người dân tiếp cận các nguồn vốn vay; phát động người dân tố giác các đối tượng cho vay nặng lãi; công an cơ sở cần quan tâm tham mưu cấp ủy, UBND các địa phương cùng thực hiện để ngăn chặn tình trạng cho vay nặng lãi".

Khó khăn trong xử lý

Theo Đại tá Nam, thời gian qua, Công an tỉnh gặp không ít khó khăn, vướng mắc khi xử lý hoạt động tín dụng đen. Cụ thể, nhiều giao dịch của nhóm đối tượng cho vay và người dân chỉ thỏa thuận bằng miệng, tự thỏa thuận lãi suất, không thể hiện lãi suất trên hợp đồng vay nên rất khó phát hiện đối tượng cho vay nặng lãi.

Mặt khác, các đối tượng cho vay nặng lãi chủ yếu từ nơi khác đến, thủ đoạn hoạt động khá tinh vi. Nhiều hoạt động của nhóm này thông qua hình thức internet nên cũng khó bị phát hiện. Một bộ phận người dân còn hạn chế trong việc nhìn nhận hậu quả và tác hại mà hoạt động tín dụng đen gây ra. Nhiều người dân lo sợ khi bị đe dọa, khủng bố nên không dám tố giác với cơ quan chức năng. Nhiều vụ việc chỉ bị phát hiện khi người vay bỏ trốn, hoặc bị đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng mới báo với công an địa phương. 

"Hiện tại, quy định của pháp luật về hình sự và dân sự về xử lý hành vi vi phạm liên quan đến hoạt động TDĐ chưa rõ ràng. Vì vậy, để xử lý hình sự các đối tượng cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự phải thỏa mãn cả hai yếu tố: “Lãi suất gấp 5 lần lãi suất cao nhất được quy định trong Bộ luật Dân sự” và “thu lợi bất chính từ 30 đến dưới 100 triệu đồng”. Thế nhưng, việc xác định lãi suất và số tiền thu lợi bất chính cũng còn nhiều khó khăn", đại tá Nam chia sẻ.

Theo ông Nam, vừa qua Công an tỉnh đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương rà soát, bổ sung hồ sơ quản lý các ổ, nhóm đối tượng có biểu hiện hoạt động tín dụng để có biện pháp đấu tranh, xử lý. Tổ chức kiểm tra các cơ sở cầm đồ, kinh doanh tài chính nhằm kịp thời phát hiện các tổ chức, cá nhân vi phạm. Phối hợp các ngành, đoàn thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phương thức, thủ đoạn và hậu quả của việc vay vốn với lãi suất cao để người dân nắm, phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm liên quan đến hoạt động tín dụng trên địa bàn tỉnh.

Cùng với đó, Công an tỉnh cũng kiến nghị ngành ngân hàng cũng nên hỗ trợ người dân trong việc tiếp cận các nguồn vốn vay. Cụ thể, phải có giải pháp quản lý chặt hoạt động tín dụng của các tổ chức, cá nhân, đơn giản hóa thủ tục cho vay, đưa ra nhiều hình thức vay, đồng thời mở rộng hoạt động của quỹ tín dụng nhân dân để mọi người dễ tiếp cận nguồn vốn, lãi suất thấp. Cùng với đó, nên rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay, tăng cường kiểm tra hoạt động của các công ty tư vấn tài chính để kịp thời xử lý các hành vi vi phạm.

Xuân Hinh