Mỹ trừng phạt vợ con của người giàu nhất Nga Timchenko

Tuần trước, khi chính quyền Biden tuyên bố trừng phạt ông Gennady Timchenko, đó không phải là điều lạ lẫm gì với tỷ phú giàu nhất nước Nga. Bởi ông là một trong số ít những người siêu giàu của Nga đã từng bị Liên minh châu Âu (EU), Anh và Mỹ trừng phạt.

Nhưng việc Mỹ trừng phạt cả vợ và 2 con gái của ông Timchenko lại là điều bất ngờ.

Động thái mới nhất của Mỹ là một phần trong chiến dịch trừng phạt ngày càng mở rộng đối với giới tinh hoa Nga và các thành viên gia đình, những người được hưởng lợi từ khối tài sản hoặc giúp bảo vệ họ.

Ông Timchenko, 69 tuổi, là người sáng lập Volga Group, một tập đoàn đầu tư có các lợi ích trong các lĩnh vực như năng lượng, giao thông và xây dựng. Tập đoàn này cũng đang bị trừng phạt. Theo Bloomberg Billionaires Index, ông có khối tài sản trị giá 12,9 tỷ USD.

Các con gái của ông Timchenko đều có mối quan hệ với phương Tây. Bà Ksenia Frank từng là thành viên hội đồng quản trị công ty của gia đình Timchenko là Transoil. Bà có quốc tịch Phần Lan và đứng đầu ban giám sát quỹ gia đình.

Theo website của quỹ, bà Frank từng học tiếng Pháp và triết học tại Đại học Edinburgh. Bà cũng có bằng thạc sĩ từ trường kinh doanh Insead. Chồng bà là Gleb Frank, con trai của một cựu Bộ trưởng Giao thông dưới thời ông Putin và cũng đang bị trừng phạt.

Lệnh trừng phạt cũng nhằm vào vợ ông Timchenko là bà Elena, người sáng lập quỹ gia đình Timchenko và cũng có quốc tịch Phần Lan. Con gái thứ 2 là Natalya Browning, người mang quốc tịch Anh cũng nằm trong danh sách trừng phạt. Chiếc du thuyền mang tên Lena dài 40 m của ông Timchenko cũng đã bị chính quyền Italy phong tỏa.

Tuy nhiên, con trai ông Timchenko là Ivan Timchenko không nằm trong danh sách trừng phạt lần này.

Bà Rachel Alpert - đồng Chủ tịch Jenner & Block phụ trách về an ninh quốc gia, các biện pháp trừng phạt và kiểm soát xuất khẩu - cho rằng các biện pháp mới nhất này cho thấy Mỹ đang quyết liệt hơn trong việc áp các lệnh trừng phạt.

Trong những vòng đầu tiên, các thành viên gia đình bị nhắm mục tiêu vì có mối quan hệ nào đó với nhà nước hoặc quân đội Nga, nhưng giờ đây "chỉ cần đó là đứa con trưởng thành của người bị trừng phạt là đủ", bà nói.

Ngoài vợ và các con gái ông Timchenko, Mỹ cũng nhắm mục tiêu vào vợ và con gái của ông Nikolay Tokarev, Chủ tịch của Transneft. Theo Bộ Tài chính Mỹ, con gái ông Tokarev đang sở hữu đế chế bất động sản trị giá 50 triệu USD bao gồm một biệt thự trên đảo ở Croatia.

Trong tuần này, Anh cũng đã trừng phạt Polina Kovaleva, con gái của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Bà Kovaleva đang sở hữu một bất động sản trị giá 4 triệu bảng Anh (tương đương 5,3 triệu USD) tại London.

Các biện pháp trừng phạt thành viên gia đình Nga cũng được chọn lọc. Ông Suleiman Kerimov đã chuyển tài sản chính là cổ phần tại công ty khai thác vàng lớn nhất Nga Polyus cho con trai ông vào năm 2015.

Ông Suleiman, người có khối tài sản trị giá 12,4 tỷ USD, đã bị Mỹ trừng phạt vào năm 2018 và cũng nằm trong danh sách trừng phạt của Anh và EU trong tuần này. Tuy nhiên, con trai ông vẫn chưa bị trừng phạt.

Theo một hồ sơ niêm yết, gia đình Kerimov đã chuyển trụ sở công ty mẹ kiểm soát cổ phần tại Polyus từ Jersey (Mỹ) sang đảo Síp.

Một báo cáo của Thượng viện Mỹ năm 2020 cũng cho thấy với việc chuyển nhượng tài sản, Igor Rotenberg đã giúp cha mình là tỷ phú Arkady Rotenberg, người đứng đầu ngân hàng SMP, tránh các lệnh trừng phạt năm 2014 bằng cách sử dụng các công ty vỏ bọc.