"Mặt bằng lãi vay sẽ tiếp tục giảm"

Tăng trưởng tín dụng chững lại, ngân hàng "tồn kho"

Thông tin tại hội thảo "Tăng cường khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn của khu vực doanh nghiệp: Khó khăn, thách thức và quyết tâm" ngày 22/8, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, tín dụng nền kinh tế 7 tháng đầu năm đạt khoảng 12,47 triệu tỷ đồng, tăng 4,56% so với cuối năm 2022.

Theo công bố trước đó, tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế đến cuối tháng 4, tháng 5, tháng 6 đạt lần lượt 3,03%; 3,27%; 4,73%. Như vậy, tín dụng đã chững lại.

Năm nay, định hướng tăng trưởng tín dụng là 14-15%. Với mức tăng trưởng tín dụng tương đối thấp 7 tháng đầu năm và những khó khăn hiện tại, Phó thống đốc cho rằng nếu không tạo điều kiện cho tín dụng thì sẽ khó có tăng trưởng.

"Tuy nhiên, nếu hạ chuẩn tín dụng, nợ xấu lại tăng lên, khiến kinh tế rơi vào vòng luẩn quẩn, tạo ra ách tắc vốn cho nền kinh tế", lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nói. 

Ông cho biết các ngân hàng đã có nhiều nỗ lực để hỗ trợ khách hàng, song "các ngân hàng cũng đang tồn kho". Ông Tú so sánh dòng tiền ngân hàng giống hàng tồn kho, cần giải phóng.

Theo Tú, chưa bao giờ điều hành chính sách tiền tệ khó khăn như hiện nay. "Trong khi các nước vẫn đang thắt chặt tiền tệ thì chúng ta giảm lãi suất, nới lỏng tiền tệ. Đến nay nhiều khoản nợ giãn hoãn từ dịch Covid-19 chưa xong, chúng ta lại tiếp tục giãn hoãn cho nhiều khoản nợ khác", ông nhấn mạnh.

Tại hội thảo, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) đưa ra một loạt nguyên nhân khiến tăng trưởng tín dụng thấp. Theo đó, các doanh nghiệp chưa kịp phục hồi sau dịch Covid-19. Ảnh hưởng tiêu cực của suy giảm kinh tế trên phạm vi toàn cầu cũng nhu cầu vay vốn và khả năng hấp thụ vốn giảm sút.

Ngoài ra, một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn, nhất là nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã do quy mô vốn nhỏ, vốn chủ sở hữu và năng lực tài chính, quản trị điều hành hạn chế, thiếu phương án kinh doanh khả thi, tình hình tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa còn thiếu minh bạch...

Bà Giang cũng nhắc đến tác động từ khả năng hấp thụ tín dụng của nhóm bất động sản. Tín dụng bất động sản chiếm tỷ trọng khoảng 20% so với tín dụng chung, nên khi tín dụng bất động sản tăng cao, sẽ kéo theo tín dụng toàn hệ thống tăng.

Tuy nhiên, hiện tín dụng bất động sản tăng thấp hơn so với tăng trưởng tín dụng chung. Nguồn vốn tín dụng đang tập trung vào phía cung của thị trường, trong khi đó cầu tín dụng để mua bất động sản với mục đích tiêu dùng, tự sử dụng của thị trường đang sụt giảm.

Bà Giang lưu ý thêm về tỷ lệ nợ xấu của lĩnh vực bất động sản đang có chiều hướng gia tăng so với thời điểm cuối năm trước, 6 tháng đầu năm 2022 là 1,53%, đến tháng 6 năm nay là 2,47%.

Sau thời gian kinh tế gặp khó khăn, theo bà Giang, mức độ rủi ro bị đánh giá cao hơn khi hoạt động của doanh nghiệp khó chứng minh hiệu quả (chi phí đầu vào, nguyên vật liệu nhập khẩu cao, thị trường đầu ra, đơn hàng, doanh thu giảm...). Bên cạnh đó, tổ chức tín dụng khó khăn trong quyết định cho vay do không hạ được chuẩn tín dụng để đảm bảo an toàn hệ thống.

"Mặt bằng lãi vay sẽ tiếp tục giảm"

Bà Dương Thị Thanh Bình, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước) nhắc đến câu chuyện tìm điểm cân bằng trong điều hành chính sách tiền tệ trước những khó khăn hiện hữu. Bà Bình nhắc lại việc năm ngoái Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã có 7 lần tăng lãi suất, đến năm nay cũng tiếp tục 4 lần tăng lãi suất từ đầu năm.

Bà Bình cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã cố gắng tìm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và người dân tháo gỡ khó khăn, cũng như tăng khả năng tiếp cận vốn. Nhà điều hành tiền tệ đã có 4 lần chỉnh giảm lãi suất điều hành, nhằm hạ lãi vay.

"Lãi suất bình quân cho vay hiện giảm hơn 1 điểm % so với trước, dự kiến với độ trễ của chính sách, mặt bằng lãi vay sẽ tiếp tục giảm", Bà Bình thông tin. Bà cũng cho biết các ngân hàng thương mại phải chia sẻ và đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp.

Trong những tháng còn lại của năm, đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ tiếp tục điều hành tín dụng theo đúng mục tiêu, định hướng đã đề ra; đồng thời triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tăng cường khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn tín dụng của người dân, doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu phục hồi và phát triển kinh tế.