Lãi suất có ép tăng trưởng?

 Ông Trần Phương Bình (tổng giám đốc NH cổ phần Đông Á): Gánh nặng cho người vay vốn

Nguồn vốn trong xã hội như một hồ nước, NH nào cũng muốn khơi thông kênh để dẫn nước về NH mình bằng cách tăng lãi suất. Một vài NH tăng lãi suất buộc các NH khác cũng chạy theo, tạo ra hiệu ứng đôminô tăng lãi suất nhưng thực tế thì lượng vốn không tăng thêm mà chỉ chảy từ chỗ này sang chỗ khác theo nguyên tắc “nước chảy chỗ trũng”.

Vậy tăng lãi suất sẽ được gì? Trước mắt người gửi tiền được lợi. Nhưng gánh nặng sẽ đổ lên người vay vốn là nhà sản xuất, kinh doanh dịch vụ. Đến một lúc nào đó nhà sản xuất, kinh doanh “mệt mỏi” thì tăng trưởng kinh tế sẽ chậm lại. Mọi người, trong đó có người gửi tiền, cũng sẽ bị ảnh hưởng.

 Ông Dominic Scriven (giám đốc Công ty tài chính Dragon Capital - Anh): Phải chấp nhận lãi suất cao

Xung quanh lãi suất cao có hai cách nhìn khác nhau. Với mức lãi suất cho vay 12-14%/năm, người ta đã bắt đầu có tâm lý sợ, đã sợ thì sẽ không dám vay, giảm bớt tốc độ phát triển sản xuất kinh doanh và hệ quả làm chậm đi tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Nhưng cũng có một cách nhìn khác, đó là do chỉ số giá tăng cao trong khi lãi suất cho vay tăng chậm hơn nên lãi suất thực mà người vay phải trả lại thấp hơn phân nửa so với cách nay 3-5 năm và vì thế người vay vẫn mạnh dạn đi vay.

Trở lại ba năm trước, chỉ số giá tiêu dùng chỉ xoay quanh 1%, lãi suất cho vay ở mức 12%, như vậy người vay phải trả lãi suất thực (sau khi trừ đi chỉ số giá) là 11%. Nhưng ở thời điểm này, lãi suất vay bình quân là 13%, chỉ số giá tiêu dùng bảy tháng lên đến 5,6%, tính ra lãi suất thực mà người vay phải trả chưa tới 6,5%.

Nếu chọn mục tiêu tăng trưởng kinh tế là ưu tiên hàng đầu, điều đó cũng có nghĩa là đến một lúc nào đó chúng ta phải chấp nhận một mức lãi suất cao hơn. Khi đó phải cần nhiều tiền để đầu tư và cũng có nghĩa là chi phí sử dụng vốn phải tăng lên. Nếu giá đầu vào tăng, đẩy giá đầu ra tăng mà nền kinh tế chấp nhận được thì vẫn chưa có gì để lo ngại.

 Ông Đặng Văn Thành (chủ tịch hội đồng quản trị NH Sài Gòn Thương Tín): Sản xuất lãi suất thấp, tiêu dùng lãi suất cao

Muốn giảm sức ép lãi suất lên các doanh nghiệp sản xuất, NH phải có chính sách lãi suất khuyến khích sản xuất. Hiện NH chưa làm được việc này. Nguồn vốn cho vay của NH có hạn trong khi nhu cầu của xã hội lại lớn hơn nhiều.

Thay vì phân khúc để có mức lãi suất phù hợp cho từng đối tượng sản xuất, thương mại, tiêu dùng, NH đang áp dụng mức lãi suất gần như bình quân. Điều này không phù hợp. Lãi suất cho vay đầu tư, sản xuất phải thấp nhất để khuyến khích đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Nhà sản xuất được vay lãi suất thấp, tiết giảm được chi phí, không phải tăng giá bán sản phẩm cũng góp phần kiềm chế giá. 

Vì sao các NH thương mại nhà nước đua lãi suất? Mặc dù các ngân hàng (NH) thông qua Hiệp hội NH đã thỏa thuận tăng lãi suất huy động VND thêm 0,02%, song xem ra các NH vẫn còn “bằng mặt nhưng không bằng lòng”. Các NH cổ phần nói rằng các NH thương mại nhà nước đã đẩy lãi suất vào đường chạy. Các NH thương mại nhà nước đã khuyến mãi theo kiểu “giội bom” nhằm tăng lãi suất để thu hút vốn. Nào là xổ số, khuyến mãi, tặng phiếu mua hàng, gửi càng nhiều lãi càng cao... Sở dĩ các NH thương mại nhà nước bằng mọi cách “quăng lưới” để kéo vốn vì lượng vốn huy động được tăng rất chậm, chỉ đạt  dưới 5%, trong khi rất nhiều NH cổ phần có được mức tăng trưởng nguồn vốn rất cao. Theo một chuyên gia, hiện  các NH thương mại nhà nước nắm giữ khoảng 70% lượng vốn huy động của xã hội, trong đó phần lớn là nguồn vốn có lãi suất thấp, là tài sản của các doanh nghiệp nhà nước, các tổng công ty lớn, kho bạc nhà nước.

Theo T.TU

Báo Tuổi trẻ