Không thể “hồi sinh” RON 92, làm sao để người dân bớt “chê” xăng E5?

Nói là “sợ bóng sợ gió” vì trên thực tế nhiều người dân chưa trải nghiệm xăng E5 đã quyết định sử dụng RON 95 ngay khi RON 92 bị “khai tử” từ đầu năm 2018. Một số người đã sử dụng E5 khác cũng khẳng định máy chạy không “bốc” bằng chạy RON 95.

Chính yếu tố tâm lý này là một trong những nguyên nhân chính khiến sản lượng xăng E5 sau gần 3 tháng “ra quân” đồng loạt chưa có kết quả như ý.

Theo nguồn tin của Dân trí, trong 2 tháng đầu năm 2018, tuy sản lượng xăng E5 tiêu thụ có tăng so với bình quân năm 2017 nhưng vẫn chiếm tỷ trọng rất thấp – chỉ khoảng 30% tổng lượng tiêu thụ.

Trao đổi với Dân trí, Ông Nguyễn Văn Vy – Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội năng lượng Việt Nam cho rằng, tâm lý người tiêu dùng khi sử dụng sản phẩm mới thường có thái độ “dè dặt”. Điều này là khó tránh khỏi.

“Không có cách nào khác để gỡ bỏ tâm lý này chính là làm tốt công tác tuyên truyền giúp người dân an tâm sử dụng”, ông Vy nói. Theo ông Vy, nhiều nghiên cứu và các bộ ngành đều đã khẳng định độ bền của động cơ khi dùng E5, trong khi đó giá lại rẻ hơn, thân thiện với môi trường hơn.

Nhiều người lo ngại việc sử dụng xăng sinh học E5 sẽ phải cải tiến động cơ, bởi cồn trong xăng sẽ làm oxy hóa các chi tiết của máy, dẫn tới hư hỏng. Tuy nhiên, điều này là không chính xác và đã được các các cơ quan chức năng khẳng định.

“Tuy nhiên, tôi cho rằng khâu tuyên truyền đối với xăng E5 cần phải được đẩy mạnh hơn nữa. Cần có một cơ quan như Bộ Khoa học và Công nghệ, đưa ra các nghiên cứu chỉ rõ động cơ các loại xe nào dùng xăng như thế nào. Nếu phối hợp được với các nhà sản xuất xe đưa ra khuyến cáo, một công bố chính thức và đẩy mạnh phổ biến đến được đối với người dùng thì là tốt nhất. Hãy chỉ rõ cho họ những loại gì có thể dùng E5 bình thường mà không ảnh hưởng gì đến động cơ”, ông Vy nói.

Theo vị này, người tiêu dùng họ sợ nhất là hỏng động cơ nên sẵn sàng bỏ thêm tiền để mua sự “yên tâm”. Do vậy nếu có những tuyên bố rõ ràng, những căn cứ xác đáng thuyết phục người dân việc dùng E5 không ảnh hưởng gì đến tuổi thọ của xe thì chắc chắn họ sẽ tin dùng hơn.

Trên thực tế, sau những phản hồi trái chiều về chất lượng xăng E5, đại diện Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã từng lên tiếng cho biết: Theo báo cáo tính đến thời điểm này, chưa có bất kỳ khiếu kiện gì về chất lượng xăng E5 trên thị trường.

Tuy nhiên, những phát biểu này vẫn không nhận được nhiều đồng tình vì nhiều người cho rằng: Việc gây hư hỏng máy móc sẽ là kết quả của một thời gian dài.

Lâu dần sẽ là một lãng phí lớn

Trước đề xuất được bán trở lại RON 92 nếu không thúc đẩy được sản lượng xăng E5 của một doanh nghiệp, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội năng lượng Việt Nam Nguyễn Văn Vy nêu quan điểm: Việc này là không nên.

“Việc chuyển sử dụng xăng RON92 sang E5 là chính sách đúng đắn. Nếu thay đổi thì thể hiện sự không nhất quán và không thực hiện được mục tiêu bảo vệ môi trường mà khi sử dụng E5 chúng ta hướng tới”, ông Vy nói.

Cũng theo ông Vy, việc doanh nghiệp đưa ra kiến nghị như vậy cũng là bình thường khi họ tính toán lại việc sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, trên bình dân quản lý nhà nước thì cần có cái nhìn bao quát và tính về lâu dài hơn.

“Một phần việc xăng E5 bán chậm cũng do doanh nghiệp không mặn mà. Họ chê chiết khấu thấp, bán RON 95 lại lãi hơn”, ông Vy nói và cho rằng nếu được thì nên tạo thêm chênh lệch chiết khấu để đẩy mạnh sản lượng tiêu thụ E5.

“Hiện giá RON 95 cao hơn E5 gần 2 nghìn/lít. Như vậy đối với mỗi lần đổ xe máy thì người sử dụng chỉ thêm vài nghìn, ô tô thì khoảng vài chục nghìn. Về lâu dài và tổng hợp cả xã hội lại thì lại có sự lãng phí rất lớn vì nhiều xe đâu có cần dùng RON 95 mà vẫn đổ loại xăng này”, Phó Chủ tịch Hiệp hội năng lượng nhận xét.

Theo tìm hiểu của phóng viên, trên thực tế cũng nhiều người lựa chọn xăng E5 do được cửa hàng “lái” sang RON 95. Không ít cây xăng không bán E5, hoặc bố trí cột bơm ít hay ở vị trí ít thuận lợi hơn.

Một doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu khu vực Hà Nội cho biết, hiện tại mức chiết khấu xăng E5 đang thấp hơn 200 đồng/lít so với xăng RON 95. Từ việc chiết khấu thấp lại dễ hao hụt hơn trong quá trình sang chiết nên nhiều doanh nghiệp “ưu ái” bán RON 95.

“Chính phủ nên xem xét có chính sách phù hợp để khuyến kích bán E5. Muốn đẩy sản lượng bán ra thì cần phải có chính sách làm sao tất cả các cây xăng đều bán xăng E5 như tăng chiết khấu lên 1.400 - 1.500 đồng/lít chẳng hạn. Hoặc đề xuất giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng sinh học”, chủ đại diện một doanh xăng dầu kiến nghị.

Bên cạnh việc khuyến khích người bán và tuyên truyền cho người dân hiểu, nhiều ý kiến cũng cho rằng cần phải kiểm soát thị trường phải thật tốt cả ở đầu ra lẫn đầu vào sản phẩm nhằm đảm bảo chất lượng cho xăng E5. Tránh tình trạng sản phẩm có chất lượng kém trà trộn gây ảnh hưởng xấu đến mặt hàng này nói chung.

Nguyễn Khánh