Họp với Thủ tướng, các doanh nghiệp Nhà nước hiến kế gì?

Sáng 27/2, tại Trụ sở Chính phủ diễn ra hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp Nhà nước nhằm bàn nhiệm vụ, giải pháp góp phần tăng trưởng kinh tế hai con số, phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Doanh nghiệp Nhà nước cần tiên phong làm dự án lớn

Phát biểu mở đầu, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng với vai trò tiên phong, dẫn dắt và bứt phá của doanh nghiệp nhà nước trong việc thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững, cuộc đối thoại này sẽ nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khai thác tối đa các nguồn lực, đổi mới động lực tăng trưởng để tăng tốc bứt phá. 

Với tiềm lực và vị thế của mình, doanh nghiệp Nhà nước cần tập trung vào đầu tư, khai thác các dự án lớn, dự án trọng điểm, cũng như giải quyết những bài toán chiến lược của quốc gia trong lĩnh vực hạ tầng và các ngành kinh tế mũi nhọn.

Vì vậy, Phó Thủ tướng yêu cầu cần phân tích, đánh giá vai trò của doanh nghiệp Nhà nước trong đảm nhiệm những nhiệm vụ lớn, lĩnh vực đột phá. Doanh nghiệp mạnh dạn đề xuất những khó khăn, vướng mắc còn tồn tại để Chính phủ có thể tập trung tháo gỡ.

Từng lĩnh vực đều phải có đầu tư, đổi mới

Ông Tào Đức Thắng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp viễn thông Quân đội (Viettel) cho rằng để đạt mục tiêu tăng 8%, nếu vẫn làm theo cách cũ sẽ rất thách thức. Trong khi đó, Viettel vẫn tập trung vào lĩnh vực truyền thống như viễn thông, chuyển phát, công nghệ số, công nghệ công nghiệp.

Vì vậy, ông Thắng cho biết với từng lĩnh vực đều phải có đầu tư, đổi mới. Như với viễn thông, cùng với thuê bao số cần phát triển thêm hộ gia đình số, mở rộng thị trường; với công nghệ số thực hiện các giải pháp tư vấn với mục tiêu tăng trưởng 25-30%.

Tuy vậy, với lĩnh vực công nghệ cao cần có quá trình nghiên cứu, với mục tiêu tăng trưởng 30%; hay lĩnh vực chuyển phát, bưu chính, logistics dù tiềm năng nhưng phân mảng, nhiều doanh nghiệp nhỏ tham gia. 

Do đó, ông Thắng kiến nghị cần có đầu tư ngay bây giờ những dự án mới, đẩy mạnh nghiên cứu, thử nghiệm để doanh nghiệp mạnh dạn áp dụng cái mới, với sự hỗ trợ của Chính phủ. 

Trong khi đó, ông Lê Ngọc Sơn, Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam), bày tỏ mong muốn có sự hỗ trợ của Chính phủ, các bộ, ngành để thể chế hóa thành các cơ chế, chính sách cụ thể mà trước hết là sửa đổi ngay trong điều lệ và quy chế tài chính. Có cơ chế phân cấp rõ ràng và phân cấp mạnh hơn, Thủ tướng ủy quyền phê duyệt các vấn đề phát sinh. 

Trong đó, doanh nghiệp được quyết định đầu tư đối với tổng mức đầu tư đến 5.000 tỷ đồng, hoặc 50% vốn điều lệ. Cơ quan đại diện chủ sở hữu quyết định chủ trương đầu tư đến 10.000 tỷ đồng. Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư trên 10.000 tỷ đồng. 

Có cơ chế chính sách, tạo không gian phát triển cho doanh nghiệp

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), chia sẻ rằng với mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 đạt 8% trở lên, Tập đoàn dự kiến nhu cầu điện sẽ tăng trưởng tương ứng 12-13% so với năm 2024.

Ông Tuấn cho hay đây là thách thức rất lớn với EVN nói riêng và các doanh nghiệp tham gia vào ngành điện nói chung trong việc đảm bảo cung ứng đủ điện trong năm 2025 và các năm tới.

Do vậy, EVN kiến nghị sớm hiện thực hóa, đổi mới và cải cách thể chế pháp luật, có cơ chế chính sách, tạo không gian phát triển mới cho các doanh nghiệp Nhà nước.

Đặc biệt, việc đổi mới theo Nghị quyết phát triển khoa học và công nghệ, hiện nay EVN rất muốn đồng hành cùng với Viettel, VNPT hay FPT để thực hiện chuyển đổi số. Tuy nhiên, còn những quy định trong Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư khiến cho việc hợp tác chưa được cụ thể. Vì vậy, EVN mong muốn có quy định rõ ràng trong thể chế để thực hiện việc hợp tác trên.

Ông Vũ Anh Tuấn, Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), cũng mong muốn các bộ, ban, ngành xem xét xây dựng, sửa đổi, bổ sung để trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật theo hướng tăng cường tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, ông Tuấn cũng kiến nghị sớm phê duyệt điều chỉnh tăng vốn điều lệ để TKV có nguồn vốn tự có và huy động vốn của các tổ chức tín dụng nhằm tham gia và thực hiện có hiệu quả, đúng tiến độ các dự án đầu tư mở rộng sản xuất, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Tại Hội nghị, ông Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), cũng đề xuất cần có ưu đãi thuế phù hợp dành cho các doanh nghiệp có tiềm năng trở thành trụ cột trong chuỗi cung ứng của các ngành kinh tế chủ chốt tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, cần xây dựng cơ chế riêng, linh hoạt để cho phép các doanh nghiệp Nhà nước chấp nhận rủi ro có kiểm soát khi đầu tư vào các dự án có hàm lượng công nghệ cao, đổi mới sáng tạo hoặc đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh quốc gia, đặc biệt trong các lĩnh vực như năng lượng và quốc phòng.

Ông Phạm Văn Thanh, Chủ tịch Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành xem xét, có cơ chế chính sách thúc đẩy các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đẩy mạnh kinh doanh nhiên liệu sinh học và nhiên liệu tiêu chuẩn.

Bên cạnh đó, ông Thanh đề nghị các bộ, ngành, địa phương quan tâm hơn nữa việc kiểm soát thị trường xăng dầu lậu, gian lận thương mại…

Để tăng trưởng 2 con số, mọi doanh nghiệp đều phải nỗ lực

Phát biểu định hướng phiên thảo luận thứ hai, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, để cả nước tăng trưởng 2 con số, mọi người dân, doanh nghiệp, mọi cấp, mọi ngành đều phải nỗ lực tăng trưởng 2 con số.

Người đứng đầu Chính phủ khẳng định, tất cả đều phải nỗ lực, cố gắng, nhưng nỗ lực, cố gắng phải có phương pháp, cách làm phù hợp, khoa học, hiệu quả.

Thủ tướng nhấn mạnh Nhà nước phải kiến tạo, doanh nghiệp phải tiên phong, nhân dân là nền tảng và sức mạnh; phải tạo khí thế cho toàn dân tộc, huy động người dân vào cuộc.

Thủ tướng cho biết vừa qua, Thường trực Chính phủ đã làm việc với các doanh nghiệp tư nhân, các doanh nghiệp đã đăng ký thực hiện làm nhiều công việc lớn của đất nước.

Vậy với các doanh nghiệp Nhà nước, được Nhà nước giao vốn thì phải xoay xở thế nào để góp phần tăng trưởng 2 con số, nếu cần cơ chế, chính sách gì để làm nhanh hơn, hiệu quả hơn thì phải đề xuất. Thủ tướng cho biết, sau hội nghị này sẽ có chỉ tiêu giao cho từng doanh nghiệp.