Hạ lãi suất 15%/năm: Ngân hàng nhà nước không "ép"

“Biến động lãi suất, doanh nghiệp lãnh đủ”

Theo phản ánh từ ông Trần Anh Vượng, Giám đốc công ty Bắc Việt, đồng thời là Phó chủ tịch hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội, 650 doanh nghiệp trẻ Hà Nội hiện nay hầu như chưa nhận được thông tin từ các ngân hàng về giảm lãi suất xuống 15%/năm nhưng vẫn hy vọng có thể “đón” tin vui vào cuối tháng 7 này.

Do đó, vị đại diện này thắc mắc tính pháp lý về ý kiến chỉ đạo của Thống đốc, nếu ngân hàng không hạ lãi suất cho vay về 15%/năm sẽ bị pháp luật xử lý không?

Cũng theo doanh nghiệp này, hiện ngành ngân hàng mới chỉ thấy nói đến vấn đề doanh nghiệp có “nợ xấu” với ngân hàng, còn nợ giữa ngân hàng với ngân hàng chưa đề cập và đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nêu rõ.

Còn theo phản ánh từ ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch Tập đoàn Intimex, kiêm Chủ tịch Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam, doanh nghiệp ông là một trong những đơn vị hiếm hoi được “kén” ngân hàng để đi vay, nhưng vẫn còn rất nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chật vật đi tìm cửa vay vốn, đặc biệt là doanh nghiệp lĩnh vực nông sản.

“Mỗi lần biến động lãi suất là một lần doanh nghiệp lãnh đủ. Năm ngoái chúng tôi phải trả lãi suất ngân hàng 150 tỷ, cố gắng đến đâu cũng chỉ đem lợi nhuận nộp ngân hàng thôi, nhưng sống được là quý”, ông Nam nói.

Lãnh đạo doanh nghiệp này cũng đánh giá, động thái khuyến khích ngân hàng đưa lãi suất về 15% của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã khiến doanh nghiệp bắt đầu có niềm tin, thị trường bớt lo lắng. Dù vậy, theo ông, “vay vốn trung và dài hạn vẫn cực khó. Doanh nghiệp sợ ngân hàng giận hờn, cắt rụp cái, nên bắt buộc phải chia nhỏ đi vay mỗi chỗ một ít. Chỗ nào làm khó thì lại chuyển chỗ khác”.

Ông Lê Vĩnh Sơn, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà cho biết doanh nghiệp đang mong đợi thông tin giảm lãi suất từ các ngân hàng thương mại cổ phần. Theo ông Sơn: “Giảm lãi suất xuống 15%/năm, doanh nghiệp rất vui nhưng chúng tôi mong lãi suất 10% là phù hợp, về lâu dài có thể điều tiết phù hợp hơn”.

Hạ lãi suất: Chỉ là kiến nghị

Thống đốc Nguyễn Văn Bình cho biết, hiện nay mới chỉ có trần lãi suất huy động chứ chưa có quy định về trần lãi suất cho vay, NHNN đang tiến dần tới bỏ dần quy định hành chính. Trả lời câu hỏi của ông Trần Anh Vượng, Phó Chủ tịch hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội về việc có văn bản pháp quy nào quy định ngân hàng không hạ lãi suất cho vay về 15%/năm sẽ bị pháp luật xử lý không, Thống đốc Bình khẳng định "không có chuyện này".

Vì vậy, hạ trần lãi suất với khoản vay cũ xuống 15%/năm cũng chỉ là đề nghị của NHNN với các TCTD nhằm thể hiện tinh thần trách nhiệm cũng như chia sẻ với doanh nghiệp.

“Nếu để nói bắt buộc ngân hàng phải hạ lãi suất xuống dưới 15%/năm theo quy định nào của pháp luật thì không có. Tuy nhiên thông qua đề nghị của NHNN thì hầu hết các NHTM đều đã cam kết cố gắng để hạ lãi suất”, Thống đốc nói.

Thống đốc cũng cam kết với các doanh nghiệp lãi suất sẽ ổn định ở mức 15%/năm và cố gắng xuống thấp hơn trong ít nhất trong 1 năm để các doanh nghiệp dự báo được và xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp.

Liên quan đến việc tiếp cận vốn, Thống đốc thừa nhận hiện nay đang có sự khó khăn và mong doanh nghiệp chia sẻ với ngân hàng. "5 năm qua tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống trung bình 33%, nhưng năm 2011 chỉ tăng trưởng 14% cho thấy tín dụng đã bị giảm đi một nửa, tức một nửa doanh nghiệp không tiếp cận được vốn vay”, Thống đốc Bình cho hay.

Theo Thống đốc, thực tế hiện nay nguồn vốn của các ngân hàng chủ yếu là vốn ngắn hạn, dưới 1 năm, do vậy để yêu cầu hệ thống ngân hàng cấp vốn trung dài hạn cho doanh nghiệp rất khó khăn. Để có được nguồn vốn phục vụ doanh nghiệp đầu tư, NHNN cũng chỉ cho phép sử dụng 30% vốn ngắn hạn để cho vay trung dài hạn.

Thống đốc cũng cho rằng thời gian qua hệ thống ngân hàng đã quá sức khi gánh cả thị trường tiền tệ và thị trường vốn. Trong khi đó bản chất của thị trường tiền tệ là huy động và phục vụ nhu cầu vốn ngắn hạn. Với vốn trung dài hạn phục vụ cho đầu tư các doanh nghiệp cần phải tìm trên thị trường vốn thông qua phát hành trái phiếu, cổ phiếu.

Để có nguồn vốn trung dài hạn cho ngân hàng, hiện NHNN đang xây dựng chính sách điều hành theo hướng xây dựng đường cong lãi suất, lãi suất trung dài hạn cao hơn ngắn hạn, để hấp dẫn nguồn vốn nhàn rỗi của người dân.

Về chính sách điều hành tín dụng 6 tháng cuối năm, người đứng đầu ngành ngân hàng khẳng định, 6 tháng đầu năm tăng trưởng 0,76% thì cả năm sẽ khó đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 15-17%, mà chỉ có thể phấn đấu tăng trưởng 8-10%. Đó là mức phù hợp với tình hình thực tế hiện nay không gây áp lực lạm phát cho năm sau.

Nguyễn Hiền