Giúp Triều Tiên lách luật, công ty Trung Quốc bị Mỹ trừng phạt

Hương Vũ

(Dân trí) - Một số công ty Trung Quốc vừa bị Mỹ liệt vào danh sách đen sau khi bị cáo buộc giúp Triều Tiên xuất khẩu than, trốn tránh lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc.

Giúp Triều Tiên lách luật, công ty Trung Quốc bị Mỹ trừng phạt - 1

Một hình ảnh vệ tinh do chính phủ Mỹ cung cấp cho thấy sà lan gắn cờ Trung Quốc gần một cảng ở Triều Tiên vào tháng 6. Ảnh: DigitalGlobe

Theo thông báo mới của Bộ Tài chính Mỹ, 6 doanh nghiệp, bao gồm 4 doanh nghiệp và 4 tàu chở hàng thuộc sở hữu của các công ty Trung Quốc đó sẽ bị xử phạt. Các biện pháp trừng phạt bao gồm cấm vận giao dịch và đóng băng tài sản trong khu vực có quyền tài phán của Mỹ.

Các doanh nghiệp Trung Quốc trên bị giới chức Washington cáo buộc đã thực hiện hành vi giúp Triều Tiên xuất khẩu than và lách lệnh cấm vận của Liên Hợp Quốc.

Theo nhận định của Wall Street Journal, động thái trên là nỗ lực mới nhất của chính quyền Trump nhằm ngăn chặn Bình Nhưỡng tiếp cận các nguồn thu quan trọng.

Trước đó, vào tháng 11, Mỹ đã liệt một số công ty của Nga vào danh sách đen với cáo buộc hỗ trợ xuất khẩu lao động Triều Tiên ra nước ngoài. Hơn nữa, Bộ Tài chính Mỹ còn treo thưởng 5 triệu USD cho những thông tin mật liên quan đến việc Bình Nhưỡng lách luật từ lệnh trừng phạt.

Theo Bộ Tài chính Mỹ, Trung Quốc phải thực hiện và tuân thủ các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, bao gồm lệnh cấm vận đối với Triều Tiên. Việc Bắc Kinh giúp đỡ Bình Nhưỡng "lách luật" đã khiến căng thẳng ngoại giao với Washington leo thang.

Thời gian gần đây, Trung Quốc ngày càng nới lỏng các lệnh trừng phạt đối với Triều Tiên, thậm chí không che giấu các hoạt động giao thương "ngầm", bao gồm việc xuất khẩu than với tổng giá trị ước tính khoảng 330 - 410 triệu USD.

"Vài năm qua, tôi nghĩ rằng, chúng ta đều có thể thấy các nhà lãnh đạo Trung Quốc dành sự ưu ái nhất định đối với Triều Tiên. Việc làm này là phản tác dụng, gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến mục tiêu chung của thế giới", ông Alex Wong - Phó trợ lý Ngoại trưởng Mỹ chuyên về vấn đề Triều Tiên - chia sẻ.

Giúp Triều Tiên lách luật, công ty Trung Quốc bị Mỹ trừng phạt - 2

Triều Tiên bị cáo buộc có nhiều vi phạm đến lệnh trừng phạt của Mỹ và Liên Hợp Quốc. Ảnh: Getty

Tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) vào hôm 1/12, ông Alex Wong còn cáo buộc Trung Quốc đã tiếp nhận ít nhất 20.000 lao động Triều Tiên, vi phạm lệnh cấm vận của Liên Hợp Quốc. Theo nguồn tin từ Mỹ, ông Wong đã phát hiện khoảng 555 tàu chở than, tàu chở hàng hóa từ Triều Tiên đến Trung Quốc trong năm qua.

"Giới chức Trung Quốc không hề có động thái nào để ngăn chặn các hoạt động xuất nhập khẩu trái phép này. Không hề có một lần nào hết", quan chức Mỹ chỉ trích gay gắt.

Trên thực tế, hoạt động xuất khẩu lao động và than đá đều mang lại nguồn thu đáng kể đối với chính phủ Triều Tiên. Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu sụp đổ, phía Mỹ cho biết nguồn thu từ hoạt động xuất khẩu của Triều Tiên nên được dùng để cải thiện đời sống của người dân.

Tuy nhiên, theo một vài quan chức Mỹ và những người từng sống tại Triều Tiên, phần lớn nguồn thu được chính phủ Triều Tiên sử dụng để phát triển trong lĩnh vực quân sự như các chương trình hạt nhân, tên lửa.

Nhìn chung, vào năm 2017, Trung Quốc đã hạn chế giao thương với Triều Tiên. Tuy nhiên, theo báo cáo hàng năm của các nhà quan sát từ Liên Hợp Quốc, Bắc Kinh vẫn tích cực hỗ trợ Bình Nhưỡng thực hiện các hoạt động thương mại trái phép nhằm trốn tránh lệnh trừng phạt.

Theo ông Wong, những động thái của Bắc Kinh đang cản trở Washington trong việc hoàn thành các nỗ lực phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. Quan chức Mỹ cho biết, đây là "sự vi phạm trắng trợn các nghĩa vụ của Liên Hợp Quốc".

"Nếu làm theo Bắc Kinh, chúng ta sẽ tự phá hoại nỗ lực theo đuổi hòa bình", ông Wong cho biết.

Bà Hua Chunying - Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc - lập tức đáp trả bài phát biểu của ông Alex Wong và tuyên bố Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nên lập tức dỡ bỏ các lệnh trừng phạt.

Dẫn nguyên nhân từ cuộc khủng hoảng kinh tế sau đại dịch Covid-19, bà Hua tin rằng, việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt sẽ mở đường cho "một giải pháp chính trị về vấn đề bán đảo Triều Tiên".

Hiện nay, do Triều Tiên vẫn kiên quyết theo đuổi chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân, quốc gia này vẫn phải chịu nhiều lệnh trừng phạt từ Mỹ và cộng đồng quốc tế. Triều Tiên thường xuyên bị cáo buộc thực hiện các hoạt động giao thương trái phép từ "tàu qua tàu" nhằm trốn tránh lệnh trừng phạt.