Dân sinh
Fica
DTiNewsGiải mã những “cơn sốt” bất thường của tỷ giá
(Dân trí) - Năm 2014 được đánh giá là năm khá ổn định của cặp tỷ giá USD/VND. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, tỷ giá USD/VND có 3 đợt “tăng nóng” bất thường. Vì sao?
Đọc những thông tin kinh tế - tài chính mới nhất trên FICA: * Giải mã những “cơn sốt” bất thường của tỷ giá * Không khí lạnh tăng cường, bão mạnh tiến sát biển Đông |
Tương tự, kết thúc phiên hôm qua, giá USD tại ACB giao dịch ở mức 21.290 đồng - 21.360 đồng; Eximbank giao dịch ở mức 21.300 đồng - 21.370 đồng…
Phiên giao dịch cuối tuần, giá USD tại các ngân hàng thương mại thường ít biến động so với chốt phiên thứ 6 liền trước. Tuy nhiên, mức giao dịch lại lại giảm khá sâu so với phiên hôm thứ 5.
Trên thị trường tự do, giảm liên tục trong 4 ngày trở lại đây, giá USD tự do đã “bốc hơi” khoảng 110 đồng. Dù trước đó, giá USD tự do đã tăng 120 đồng trong 1 tuần.
Tỷ giá tại các ngân hàng và thị trường “chợ đen” có xu hướng giảm sau khi Ngân hàng Nhà nước tháng trước tuyên bố sẽ không điều chỉnh tỷ giá nhưng sẵn sàng can thiệp bằng cách bán ra ngoại tệ để đáp ứng nhu cầu ngoại tệ dịp cuối năm.
Theo tính toán của một số ngân hàng thương mại, đến chiều ngày 1/12, NHNN đã bán ra khoảng 1,1 tỷ USD. Việc này, cùng với nhu cầu ngoại tệ đầu tháng thấp, tỷ giá đã ổn định. Theo đánh giá của giới chuyên gia, năm 2014 được xem là năm khá ổn định của cặp tý giá USD/VND. Dẫu vậy, từ đầu năm đến nay, tỷ giá USD/VND có 3 đợt “tăng nóng” bất thường.
Đợt “tăng nóng” đầu tiên diễn ra vào khoảng thời gian từ cuối tháng 5 đầu tháng 6, sau khi liên tục duy trì sự ổn định trong suốt quý I cũng như tháng 4, thị trường ngoại hối có dấu hiệu nóng lên và đã có những biến động khá mạnh. Và đến chiều 18/6, Ngân hàng Nhà nước đã công bố điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng giữa đồng Việt Nam và USD áp dụng cho ngày 19/6 từ mức 21.036 VND/USD lên 21.246 VND/USD, tương đương tăng 1%.
Theo đó, với biên độ tỷ giá +/- 1% so với tỷ giá bình quân liên ngân hàng, tỷ giá trần tại ngân hàng thương mại kể từ ngày 19/6 là 21.458 USD/VND, tỷ giá sàn là 21.034 USD/VND. Đây là lần đầu tiên trong gần một năm, Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tỷ giá trước những biến động trên thị trường.
Đợt “tăng nóng” thứ hai gắn với tháng 10, trước những hiệu ứng thông tin và kỳ vọng của thị trường có thể đã được thắp lại khi Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đề cập đến khả năng nếu có điều chỉnh thì năm nay ở khoảng 1-1,43%; tức vẫn còn 0,43% chưa dùng tới…
Ngay từ đầu tháng 10, giá USD liên tiếp tăng lên trên biểu niêm yết của các ngân hàng thương mại và gần như ngay sau giờ mở cửa giao dịch buổi sáng kế tiếp, giá USD bán ra của các ngân hàng đã có bước tăng dứt khoát 10 VND.
Diễn biến này khác với sự thận trọng thường thấy của mỗi lần biến động - thường chỉ có điều chỉnh sau khi thị trường đã bước vào giao dịch một khoảng thời gian tương đối. Thế rồi tỷ giá có các bước tăng dần đều lên 21.270 đồng/1 USD - một diễn biến nhanh ít thấy kể từ sau đợt biến động hồi tháng 6 vừa qua.
Ngày 18/11, một lần nữa tỷ giá USD/VND biến động mạnh, có thời điểm đạt mức 21.420 đồng/1 USD. Mức tăng tới 50 VND chỉ trong vòng 1 giờ đầu ngày - gây bất ngờ vì mức tăng quá đặc biệt, vì sự mạnh bạo đó thường chỉ có ở những thời điểm xáo trộn từ 2011 trở về trước.
Tính chung sự ngấm ngầm đi lên từ đầu tháng 11/2014 đến nay, tỷ giá USD/VND đã lên tới 150 VND. Trước diễn biến này, thị trường xuất hiện thông tin việc Ngân hàng Nhà nước sẽ điều chỉnh tăng tỷ giá trong thời gian tới và một lần nữa, cơ quan điều hành lại lên tiếng khẳng định “không có lý do gì để điều chỉnh tỷ giá”.
Tại báo cáo đánh giá tình hình kinh tế 11 tháng đầu năm, Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia cho rằng, tỷ giá tăng trong tháng 11 là do yếu tố tâm lý và thời vụ. Tính đến 24/11/2014, tỷ giá chính thức tăng 134 đồng (tăng 0,63%), tỷ giá thị trường tự do tăng 155 đồng (tăng 0,73%), so với cuối tháng trước.
Theo Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, nguyên nhân chủ yếu do yếu tố tâm lý khi chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế tiếp tục cao, đồng USD tăng giá trên thị trường quốc tế.
Đồng thời, nhu cầu thanh toán của các doanh nghiệp nhập khẩu thường tăng vào thời điểm cuối năm cũng làm tăng nhu cầu ngoại tệ. Tuy nhiên, “tỷ giá có điều kiện tiếp tục duy trì ổn định nhờ xuất siêu trong 11 tháng đạt gần 2 tỷ USD”, nguồn tin nhấn mạnh.
Tại báo cáo triển vọng kinh tế vĩ mô do HSBC vừa phát hành, tháng 11 và tháng 12 là những tháng thường có giao dịch thương mại tăng. Năm nay, tốc độ tăng này còn nhanh hơn (khi so sánh với năm trước) hoạt động thu lợi nhuận của các nhà đầu tư nước ngoài đã làm cho tiền đồng tăng đạt mức trần cho phép của Ngân hàng Nhà Nước.
Kể từ năm 2011, giao dịch thị trường của đồng Việt Nam nằm giữa mức sàn và mức trần của Ngân hàng Nhà nước, với một số trường hợp ngoại lệ giữa năm 2013 và giữa 2014. Điều này trái ngược với những gì xảy ra trong quá khứ (2009-2011), khi tỉ giá VNDUNOFF (nhu cầu thực tế cho tỉ giá VND/USD được Reuters ghi nhận) tăng vượt ngưỡng giao dịch được phép của tiền đồng.
Thâm hụt thương mại tăng là một lý do dẫn đến thiếu hụt USD. Thêm vào đó, do nhu cầu cao vào quý 4 hàng năm cũng như sản xuất tăng tốc vào thời điểm trước Tết Nguyên Đán (người Việt Nam nghỉ 9 ngày để có nhiều thời gian với gia đình và bạn bè), cả hai hoạt động xuất và nhập khẩu đều có xu hướng tăng mạnh. Theo HSBC, năm nay cũng không là ngoại lệ.
Do đặc tính tăng theo mùa vụ của nhu cầu, Ngân hàng Nhà nước có sự lựa chọn hoặc cho phép thị trường điều chỉnh tỉ giá hoặc bơm thanh khoản để giữ tỉ giá trong biên độ. Thống đốc Nguyễn Văn Bình trước đây đã công bố rằng đồng Việt Nam có thể giảm giá 2% trong năm 2014. Nhưng trước những biến động trong những tuần gần đây, Thống đốc cho rằng tỷ giá tham chiếu sẽ không thay đổi đến cuối năm. HSBC cho rằng, điều này về cơ bản sẽ giới hạn lựa chọn của Ngân hàng Nhà nước hoặc bơm USD vào thị trường hoặc để mặc cho thị trường ít thanh khoản hơn.
Do đó, HSBC tin rằng, ngoài các thời điểm căng thẳng theo chu kỳ, nhiều khả năng tiền đồng sẽ ổn định nhờ các dòng vốn FDI ổn định đổ vào Việt Nam và tài khoản thương mại đạt thặng dư 2 triệu USD tính từ đầu năm đến nay.
