"Giải cứu tôm hùm": Sự thật qua giải thích của người đã nuôi tôm 25 năm

Tình hình xuất khẩu tôm hùm tại vùng nuôi TX. Sông Cầu (Phú Yên - nơi được xem là “thủ phủ” tôm hùm của nước ta) từ sau Tết Nguyên đán đến nay bị ngưng trệ, do ảnh hưởng bởi dịch Covi-19.

Việc ngưng trệ không xuất bán khoảng 10 tấn tôm hùm trong quý 1/2020 (theo báo cáo của TX. Sông Cầu, Phú Yên), trong khi đó người dân cần chi phí để tiếp tục thả nuôi nên buộc phải bán đi một phần tôm đến tuổi xuất bán, với giá giảm hơn so với cùng kỳ từ 200.000 – 300.000 đồng/kg.

Cụ thể tôm hùm xanh sống khỏe mạnh ở tại lồng có giá như sau: size 0,2kg có giá 500.000 đồng/kg, size 0,3kg giá 550.000 đồng/kg; size 0,4kg có giá 650.000 đồng/kg. Tôm hùm bông (trọng lượng đạt chuẩn từ 0,7 kg/con) có giá trên 1,2 triệu đồng/kg.

Từ việc giảm giá tôm, mà các “chiến dịch giải cứu” tôm hùm ra đời, tôm sống – chết, chủng loại, kích cỡ to – nhỏ được bán với giá cao – thấp khác nhau.

Vậy tôm hùm có những loại nào, tôm sống khỏe mạnh – bị bệnh cách phân biệt ra sao? Có giá như thế nào? Không phải khách hàng nào cũng phân biệt được.

Để tìm hiểu những thắc mắc trên, PV Dân trí đã có cuộc phỏng vấn với anh Lê Văn Ngọc, người có kinh nghiệm nuôi tôm hùm 25 năm ở xã Xuân Phương (TX. Sông Cầu, Phú Yên). Mỗi năm anh Ngọc thường nuôi từ 20 – 30 lồng tôm hùm (tương đương khoảng 3.000 đến 4.000 con)

Theo anh Ngọc, hiện nay ở Việt Nam có 7 loại tôm hùm, thì ở TX. Sông Cầu người nuôi chủ yếu nuôi 3 loại chủ lực là tôm hùm bông, tôm hùm xanh, tôm hùm tre.

Đối với tôm hùm bông có màu sắc khá sặc sỡ; thời gian nuôi trung bình từ 16 đến 18 tháng là xuất bán; trọng lượng tôm dao động từ 0,7 - 1,5 kg/con. Thông thường giá bán loại tôm này trên thị trường dao động từ 1,5 - 2 triệu đồng/kg.

Tôm hùm xanh có màu sắc: xanh lá cây hơi xám, vỏ lưng mỗi đốt bụng có các chấm nhỏ li ti màu trắng; thời gian nuôi trung bình từ 12 - 16 tháng là xuất bán; trọng lượng tôm dao động từ 0,3 - 0,8kg/con. Giá từ 700.000 đồng cho đến 1,2 triệu đồng/kg.

Tôm hùm tre hay còn gọi là tôm hùm “tề thiên” có màu sắc xám xanh; tôm có một dải ngang màu trắng viền 2 bên màu đen ở gờ sau của vỏ lưng các đốt bụng. Các chân bò có màu xanh xám với các sọc dọc màu vàng. Thời gian nuôi đến khi xuất bán cũng như tôm hùm xanh.

Loại tôm này có nhiều nơi đạt trọng lượng 0,2kg/con đã xuất bán nên có giá khá rẻ, dễ đến với người dùng nội địa.

Cả ba loại trên đều có cách phân biệt tôm sống – chết cơ bản giống nhau:

Tôm khỏe mạnh, khi xuất bán (nội địa – xuất khẩu) thương lái thường bỏ vào các thùng nhựa to, có nước biển và sục oxy tôm sẽ sống được khá lâu (khoảng 5 ngày), nên khi đến tay khách hàng đa số vẫn còn khỏe mạnh, bò được. Khi chế biến và sử dụng màu vỏ bên ngoài có màu đỏ gạch, thịt chắc, thơm ngon.

Tôm chết, hiện nay ở địa phương có 2 loại: 1 là tôm chết vì bệnh “sữa”, 2 là tôm chết vì thiếu oxy cục bộ (dân buôn hay gọi là tôm ngộp).

Đối với tôm chết vì bệnh “sữa”, dấu hiệu dễ nhận biết là phần đầu tôm gần như đứt rời, bụng ít căng phồng như tôm sống. Khi chế biến chín, vỏ tôm có màu “gạch nhạt”, ăn thịt có vị mặn, mềm, nhũn. Giá bán tại bè là khoảng 50% so với giá tôm sống.

Đối với tôm “ngộp” về cơ bản chết không phải do bệnh, mà thiếu oxy cục bộ, nếu vớt bán kịp thời, bảo quản đúng cách thì thịt vẫn tươi ngon như tôm sống. Giá bán tại bè là khoảng từ 60 – 70% so với giá tôm sống.

Trung Thi