Giá ô tô trong nước đắt hơn khu vực: Kiến nghị miễn giảm thuế để hạ giá
(Dân trí) - Tại Diễn đàn công nghiệp hỗ trợ 2019 với chủ đề Doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi sản xuất ô tô toàn cầu do Bộ Công Thương và báo Tuổi Trẻ phối hợp tổ chức hôm nay (28/11), kiến nghị giảm thuế để hạ giá thành sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước là vấn đề được bàn luận sôi nổi.
Kiến nghị miễn giảm thuế trước sức ép xe nhập
Lãnh đạo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) cho biết, từ năm 2018, theo các cam kết về thuế quan trong Hiệp định ATIGA, thuế suất thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc trong các quốc gia ASEAN về 0%, đây là thách thức rất lớn cho các ngành công nghiệp ô tô cũng như công nghiệp hỗ trợ cho ngành ô tô trong thời gian tới.
Trong khi đó, thuế nhập khẩu linh kiện thay đổi liên tục, thiếu một lộ trình thay đổi rõ ràng đã gây khó khăn không nhỏ cho các nhà sản xuất linh kiện và lắp ráp ô tô trong việc hoạch định chiến lược đầu tư dài hạn và xây dựng kế hoạch chiến lược phát triển cho tổ chức.
Đại diện Cục Công nghiệp kiến nghị, trong thời gian tới, Bộ Tài chính phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, báo cáo Chính phủ phương án sửa đổi, bổ sung các đạo luật về thuế, phí nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh về giá thành trước làn sóng xe nhập khẩu nguyên chiếc xâm nhập thị trường Việt Nam trong thời gian tới.
Từ phía doanh nghiệp, ông Phạm Văn Tài, Tổng giám đốc Công ty CP ô tô Trường Hải (Thaco) cũng kiến nghị, Chính phủ xem xét việc giảm thuế nhập khẩu linh kiện về 0% mà không kèm theo bất kỳ điều kiện nào trong bối cảnh thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc về 0%.
Theo vị này, khi thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc bằng 0% từ năm 2018, nếu vẫn áp dụng chính sách thuế đối với linh kiện thì sẽ khó giảm giá thành xe sản xuất trong nước.
Bên cạnh đó, ông Tài cũng đề nghị, Chính phủ sớm xem xét giảm thuế nguyên liệu để sản xuất linh kiện, vật tư ô tô về 0%. Khi giảm thuế nguyên liệu, vật tư để sản xuất ra linh kiện thì chắc chắn giá thành sẽ giảm và kéo giá xe sản xuất trong nước giảm, người tiêu dùng được lợi.
Một doanh nghiệp ô tô lớn khác, đó là Công ty CP Tập đoàn Thành Công cũng cho rằng, không tính thuế nhập khẩu nguyên liệu, vật tư, linh kiện để sản xuất linh kiện nội địa hóa trong nước. Chính sách này có tác dụng thúc đẩy các nhà sản xuất linh kiện và các sản phẩm cơ khí phục vụ cho việc sản xuất lắp ráp ô tô có cơ sở để đẩy mạnh quy mô sản xuất.
Tại diễn đàn, đại diện Toyota Việt Nam cũng cho rằng, các giải pháp liên quan đến chính sách thuế nên được triển khai để tạo ra sức cạnh tranh cho xe sản xuất trong nước về dài hạn khi mà Nghị định 116 dần mất hiệu quả.
Cụ thể, liên quan đến chính sách thuế đối ô tô, vị này cho biết: Các bộ đang thảo luận về việc sửa đổi thuế tiêu thụ đặc biệt dành cho các nhóm ô tô là đối tượng chịu thuế, trên cơ sở không áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt cho phần giá trị gia tăng trong nước.
Từ góc nhìn doanh nghiệp, đại diện Toyota kiến nghị, chính sách ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt nên bảo hộ vừa đủ cho xe CKD để có thể cạnh tranh được với xe nguyên chiếc. Đồng thời không tạo ra mức biến động lớn trong thị trường như tâm lý chờ đợi của khách hàng khi có thông tin thay đổi thuế.
Đại diện Toyota nhấn mạnh, doanh nghiệp rất cần Chính phủ có những chính sách hỗ trợ sản xuất xe CKD sản xuất trong nước trong bối cảnh thuế nhập khẩu của xe nguyên chiếc về 0% kể từ năm 2018.
Nếu không được hỗ trợ, vị này cho rằng, doanh nghiệp sẽ chuyển dần sang nhập khẩu xe nguyên chiếc, ngành sản xuất trong nước đối mặt với sống còn.
Bộ Tài chính nói gì?
Có mặt tại diễn đàn, đại diện đến từ Bộ Tài chính - bà Nguyễn Thanh Hằng, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế đã có những phản hồi trước các kiến nghị liên quan đến vấn đề ưu đãi thuế.
Theo bà Hằng, hệ thống chính sách thuế hiện đã có rất ưu đãi, thể hiện quan tâm đến sự phát triển sản xuất trong nước đúng theo định hướng Chính phủ.
Bà Hằng cũng cho hay, theo quy định, ngành sản xuất lắp ráp ô tô là ngành ưu đãi đầu tư. Mặc dù vậy, trước sự biến động ngành công nghiệp ô tô khi hội nhập sâu rộng, thuế nhập khẩu ô tô giảm xuống về 0% đã tạo ra những cạnh tranh gay gắt, đầy thách thức cho doanh nghiệp sản xuất trong nước.
Để khuyến khích doanh nghiệp, tạo khả năng cạnh tranh, đại diện Bộ Tài chính đồng tình việc sửa đổi chính sách thuế cho phù hợp với thực tế. Năm 2018, Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ dự thảo Nghị định ưu đãi thuế đối với ngành sản xuất, lắp ráp ô tô trong 5 năm cùng những quy định về điều kiện cụ thể. Nếu doanh nghiệp đáp ứng được nhất định sẽ được áp dụng ưu đãi thuế.
Về kiến nghị của phía Thaco, đại diện phía Bộ Tài chính cho biết khó có thể bỏ mọi điều kiện để ưu đãi đối với linh kiện nhập khẩu. Bởi theo vị này, mục tiêu chính sách thuế phải đảm bảo hài hòa lợi ích của cả nhà nước, doanh nghiệp, người dân. Giảm giá thành để đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng, đồng thời phải cân đối phát triển ngành sản xuất trong nước.
“Do vậy, ưu đãi phải gắn với những điều kiện nhất định”, đại diện đến từ Bộ Tài chính khẳng định.
Vị này cũng cho rằng, nếu nói thuế nhập khẩu linh kiện cao trong khi thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc thấp thì “cần nhìn lại”. Bởi phải so sánh cùng mặt bằng biểu thuế, không nên so lệch các biểu thuế khác nhau.
Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế thông tin thêm, Bộ Tài chính hiện đang phối hợp bộ ngành có liên quan trình sửa đổi Nghị định 125, bổ sung thêm chương trình ưu đãi trong 5 năm dựa trên sự phân tích các điểm nghẽn.
Theo đó, Bộ này đề xuất chương trình ưu đãi 5 năm đối với nguyên liệu, vật tư, phụ tùng trong nước chưa sản xuất được sẽ được hưởng ưu đãi thuế 0%. “Chúng tôi chỉ đề xuất áp dụng trong 5 năm, sau 5 năm đánh giá lại”, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế thông tin.
Cơ quan quản lý thuế nhấn mạnh, họ cũng rất trăn trở trong câu chuyện về thuế. Bởi nếu giảm thuế cũng phải tính toán đến việc mất hàng rào bảo hộ sản xuất trong nước, trong khi đó nhiều linh kiện trong nước sản xuất tốt rồi.
Theo đó, việc vừa khuyến khích được lắp ráp sản xuất trong nước nhưng vẫn có sự bảo hộ để tăng sự cạnh tranh trong nước là bài toán được đặt ra.
Giá bán xe vẫn ở mức cao so với các nước trong khu vực
Phát biểu tại Diễn đàn công nghiệp hỗ trợ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, Chính phủ đã có nghị quyết về các giải pháp thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ. Với các chính sách khuyến khích của chính phủ, ngành công nghiệp ô tô của Việt Nam đạt tỷ lệ nội địa hóa của một số dòng xe sản xuất lắp ráp trong nước khá cao.
Số lượng doanh nghiệp tham gia hoạt động trong ngành công nghiệp ô tô và công nghiệp hỗ trợ cho ngành công nghiệp ô tô gia tăng liên tục. Có một số sản phẩm công nghiệp ô tô đã xuất khẩu…
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn có những hạn chế được chỉ ra. Chính Bộ Công Thương cũng thừa nhận, giá bán xe vẫn ở mức cao so với các nước trong khu vực. Tỷ lệ nội địa hoá đối với xe cá nhân đến 9 chỗ ngồi thấp hơn mục tiêu đề ra và thấp hơn rất nhiều so với các nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Malaysia.
Nguyễn Mạnh