Dừng cấp sinh hoạt phí bù cho lưu học sinh Việt tại Trung Quốc, liệu có bị “ném đá”?

Mới đây, Cục Hợp tác quốc tế, Bộ GDĐT vừa gửi văn bản xin ý kiến Bộ Tài chính về vụ việc cấp SHP cho LHS đi học tại Trung Quốc diện Hiệp định.

Cụ thể, hiện nay, mức chi cấp SHP cho LHS Việt Nam đi học tại nước ngoài theo các Đề án, chương trình học bổng Hiệp định có sử dụng ngân sách nhà nước (NSNN) đang thực hiện áp dụng theo Thông tư liên tịch số 144 của Bộ Tài chính, Bộ GDĐT, Bộ Ngoại giao về việc hướng dẫn chế độ, cấp phát và quản lý kinh phí đào tạo LHS Việt Nam ở nước ngoài bằng nguồn vốn NSNN và Thông tư liên tịch số 206 sửa đổi bổ sung Thông tư số 144.

Theo đó, đầu năm nay, Bộ GDĐT vừa rà soát mức hỗ trợ kinh phí của Chính phủ các nước cấp cho LHS Việt Nam đi học theo các chương trình học bổng Hiệp định.

Trong khi một số nước không tăng mức hỗ trợ cấp SHP và đề nghị phía Việt Nam tăng mức cấp SHP như Ba Lan, Kazakhstan, Lào, Mông Cổ,… và một số nước có tăng nhưng không tăng đáng kể như Ấn Độ, Bulgaria, Hungary.

Thì đáng nói, riêng Trung Quốc đã tăng mức hỗ trợ SHP cho LHS quốc tế nói chung, trong đó có LHS Việt Nam là khá cao đối với bậc học thạc sĩ và tiến sĩ.

Cụ thể, bậc thạc sĩ được nhận mức SHP mà Trung Quốc đài họ là khoảng 449 USD/tháng, trong khi bậc tiến sĩ được nhận mức SHP là khoảng 524 USD/tháng.

Nhưng theo điểm 2.3 thuộc khoản 2, mục I Phần II Thông tư 144, “Đối với LHS đi học theo diện Hiệp định, nếu SHP được nước ký kết Hiệp định đài thọ thấp hơn mức SHP Nhà nước quy định thì được cấp bù phần chênh lệch”.

Cụ thể, mức cấp SHP toàn phần cho LHS đi học tại Trung Quốc là 420 USD/tháng, và mức cấp bù SHP cho LHS diện Hiệp định là 293 USD/tháng.

Do đó, các LHS đi học tại Trung Quốc theo diện Hiệp định từ năm 2011 đến nay đã và đang được hưởng mức cấp bù 293 USD/tháng theo quy định.

Tuy nhiên, với mức hỗ trợ SHP của Chính phủ Trung Quốc hiện nay cho LHS Việt Nam đang cao hơn mức SHP toàn phần theo quy định tại Thông tư 206 đối với bậc thạc sĩ và tiến sĩ từ khoảng 29-104 USD/tháng.

Do đó, Bộ GDĐT đề xuất dừng cấp bù SHP cho LHS đi học thạc sĩ, tiến sĩ tại Trung Quốc diện Hiệp định kể từ tháng 1/2019 cho đến khi có Thông tư mới thay thế Thông tư 144, 206.

Bởi theo Bộ GDĐT lý giải, cách xử lý này sẽ tuân thủ theo quy định tại Thông tư 144 và đảm bảo sự công bằng đối với LHS đang học tại một số quốc gia khác. Nhưng cũng có thể sẽ khiến một số LHS thắc mắc, kiến nghị đến các cơ quan liên quan.

Về phía Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc và Quỹ học bổng LHS Quốc gia Trung Quốc (cơ quan cấp học bổng cho sinh viên quốc tế), việc Chính phủ Trung Quốc nâng mức hỗ trợ SHP cấp cho sinh viên quốc tế nhằm đảm bảo điều kiện sống và sinh hoạt học tập do giá cả sinh hoạt đều tăng với mức lạm phát trung bình hằng năm trên 2%.

Thêm vào đó, Thông tư 206 đã có hiệu lực được 8 năm và mức sống, sinh hoạt học tập tại các nước hiện nay có nhiều thay đổi do lạm phát, trượt giá.

Theo đó, Bộ GDĐT đề nghị Bộ Tài chính xem xét, cho ý kiến về phương án cấp SHP cho LHS đi học thạc sĩ, tiến sĩ tại Trung Quốc diện Hiệp định nêu trên.

Hồng Vân