Đề xuất 4 hướng phát triển kinh tế xanh bền vững vùng Tây Nguyên

Đây là đề xuất của Anh hùng Lao động Thái Hương, Nhà sáng lập, Chủ tịch Hội đồng Chiến lược Tập đoàn TH, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Bắc Á tại Hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 6/10/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và xúc tiến đầu tư vùng, diễn ra tại Lâm Đồng ngày 20/11.

Phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn là tất yếu

Theo Nghị quyết số 23, vùng Tây Nguyên là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng nhưng phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế; tốc độ tăng trưởng kinh tế thiếu bền vững, có xu hướng chậm lại.

Để phát triển vùng Tây Nguyên, Nghị quyết xác định quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đối với vùng là "vùng phát triển nhanh, bền vững dựa trên kinh tế xanh, tuần hoàn; giàu bản sắc văn hóa dân tộc, điểm đến đặc sắc, hấp dẫn khách du lịch trong nước và quốc tế. Phát triển kinh tế nông nghiệp hiệu quả cao, dựa trên nền tảng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; hình thành một số sản phẩm nông nghiệp quy mô lớn có thương hiệu quốc tế gắn với các trung tâm chế biến…".

Phát biểu tại hội nghị, bà Thái Hương cho rằng, trong điều kiện biến đổi khí hậu, nước biển dâng, Tây Nguyên sẽ là chỗ dựa vững chắc cho tương lai và cần được giữ vững bằng con đường phát triển bền vững, với mô hình kinh tế xanh, kinh tế tri thức, kinh tế tuần hoàn như Nghị quyết số 23-NQ/TW chỉ ra.

Tuy vậy, theo nhà sáng lập Tập đoàn TH, nguồn lực đất đai vẫn là vấn đề nan giải. "Có những khu vực trên giấy tờ còn 26.000ha nhưng khi chúng tôi tìm hiểu thì chỉ còn vài ha", bà nói. Khi doanh nghiệp đề xuất phát triển kinh tế xanh, cần diện tích lâm nghiệp, theo bà, chính quyền vẫn ngần ngại ra quyết định vì vẫn là đất rừng nên không được động chạm đến, dù người dân đã canh tác hàng chục năm nay. Do vậy, theo bà Thái Hương, cần phải đánh giá lại thực trạng đất đai tại Tây Nguyên, từ đó có bộ chính sách ứng xử cho phù hợp.

Cần thu hút được doanh nghiệp lớn

Theo bà Thái Hương, Tây Nguyên có thể phát triển theo 4 hướng.

Một là, chăn nuôi tập trung ứng dụng công nghệ cao, đưa người nông dân cùng đi theo chuỗi giá trị, sản xuất khép kín. "Tôi sẽ đưa mô hình chăn nuôi bò sữa tập trung công nghệ cao theo chuỗi mà TH đang làm ở Nghệ An lên Tây Nguyên. Hiện, TH đã có kế hoạch triển khai tại Đắk Nông và các vùng phụ cận, đưa nông dân trở thành một mắt xích trong chuỗi đại chăn nuôi này; sau đó trồng cây ăn quả, cây hương vị và gia vị", bà Thái Hương thông tin.

Hai là, trồng cây đa tầng kết hợp chế biến sâu và logistic để tạo ra những sản phẩm, lực lượng hàng hóa có thương hiệu cho vùng.

Bên cạnh đó, Tây Nguyên có nguồn nước ngầm tốt do có hệ sinh thái của núi lửa để lại, đây cũng là một hướng khai thác có thể tập trung. Người tiêu dùng Việt xứng đáng được hưởng nguồn nước tinh khiết tốt nhất.

Ba là, khai thác khoáng sản một cách bền vững. Phải đưa khoa học hiện đại vào thì mới phát triển được kinh tế xanh và không để lại hệ lụy khi khai thác tài nguyên.

Bốn là, phát triển du lịch sinh thái và du lịch nghỉ dưỡng. Theo bà Thái Hương, cần quy hoạch vùng Tây Nguyên để tạo ra một công viên du lịch cộng đồng có sự đa dạng (gồm du lịch văn hóa, du lịch ẩm thực, du lịch làng nghề…), phải có hồn cốt dân tộc.

Việc phát triển 4 lĩnh vực chủ chốt này sẽ tạo thêm điều kiện để thúc đẩy các lĩnh vực khác phát triển theo, bà tin tưởng.

Để cụ thể hóa việc phát triển bền vững vùng Tây Nguyên, Chủ tịch Hội đồng Chiến lược Tập đoàn TH cho rằng rất cần sự vào cuộc của các doanh nghiệp đủ năng lực, đủ tâm và tầm để áp dụng công nghệ thế giới, đưa người dân cùng phát triển.

"Tây Nguyên chưa phát triển đúng tầm cỡ. Ở Tây Nguyên chưa có những doanh nghiệp, tập đoàn đủ lớn. Chính phủ cần có chính sách phù hợp để thu hút các doanh nghiệp này", bà Thái Hương lưu ý.

Tại hội nghị, Tập đoàn TH cùng UBND tỉnh Đắk Nông và UBND tỉnh Lâm Đồng ký các Biên bản ghi nhớ phát triển các dự án đầu tư áp dụng công nghệ cao theo định hướng kinh tế xanh, kinh tế tri thức, kinh tế tuần hoàn trên nền tảng phát triển bền vững trong các lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thảo dược; thương mại, dịch vụ, du lịch; công nghiệp khai khoáng.