Đại biểu Quốc hội: Nhiều doanh nghiệp vẫn rất khó tiếp cận nguồn vốn xanh

Tại phiên chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sáng 11/11, đại biểu Lê Đào An Xuân (Phú Yên) cho biết theo kế hoạch tăng trưởng xanh, NHNN được giao nhiệm vụ hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho tín dụng xanh và ngân hàng xanh.

"Đây là nhóm nhiệm vụ ở mức ưu tiên cao và phải thực hiện trong giai đoạn 2021-2025. Thời gian qua, NHNN đã ban hành một số văn bản như Đề án phát triển Ngân hàng xanh Việt Nam năm 2018, hướng dẫn thực hiện quản lý rủi ro về môi trường năm 2023", đại biểu cho biết.

Theo đại biểu, các ngân hàng thương mại cũng đã cung cấp gói tín dụng xanh chủ yếu cho lĩnh vực năng lượng, nông, lâm nghiệp, xử lý chất thải. Tuy nhiên, thực tiễn vẫn còn rất nhiều doanh nghiệp ở các lĩnh vực cần chuyển từ nâu sang xanh lại có rất ít thông tin và rất khó để tiếp cận các nguồn vốn xanh.

"Thống đốc đánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ này đến năm 2025 như thế nào, liệu có đáp ứng kịp thời nhu cầu chuyển đổi xanh của doanh nghiệp hay không? Câu hỏi này cũng được gửi đến Bộ trưởng Tài chính", đại biểu đặt vấn đề.

Đại biểu Đặng Bích Ngọc (Hòa Bình) cũng cho biết Việt Nam là quốc gia chịu tác động lớn của biến đổi khí hậu như bão lũ, thiên tai… đòi hỏi hoạt động tín dụng của ngân hàng phải gắn với mục tiêu bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế xanh.

"Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua cho thấy việc thực hiện các hoạt động tín dụng về nội dung này vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Đề nghị Thống đốc Ngân hàng cho biết ngành ngân hàng có giải pháp gì để chỉ đạo triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ này", đại biểu đặt câu hỏi.

Trả lời vấn đề này, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đánh giá bảo vệ môi trường là vấn đề rất quan trọng trong phát triển bền vững và được các nước trên thế giới quan tâm. Đối với Việt Nam, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội và Chính phủ cũng đặc biệt quan tâm vấn đề này.

Đối với NHNN, Thống đốc cho biết đã ban hành các chỉ thị, văn bản để khuyến khích các tổ chức tín dụng tập trung nguồn lực để cấp tín dụng xanh. Đồng thời triển khai các giải pháp quản lý rủi ro về môi trường khi các tổ chức tín dụng cấp tín dụng, hoàn thiện cơ chế, chính sách để góp phần đạt được mục tiêu tăng trưởng xanh.

"NHNN cũng đã ban hành các kế hoạch hành động, giao nhiệm vụ cho các cơ quan, đơn vị trong hệ thống, triển khai các chương trình tín dụng đặc thù, góp phần sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tăng trưởng xanh như phối hợp với ngành nông nghiệp hướng tới mục tiêu 1 triệu ha lúa phát thải thấp", lãnh đạo ngành ngân hàng cho biết.

Năm 2017, từ chỉ có 5 tổ chức tín dụng tham gia tín dụng xanh, đến nay đã có 50 tổ chức tín dụng phát sinh dư nợ tín dụng xanh và dư nợ khoảng 650.000 tỷ đồng. Trong đó tín dụng đối với năng lượng tái tạo, năng lượng sạch chiếm khoảng 45% và nông nghiệp sạch, xanh chiếm 30%.

"Đặc biệt dư nợ tín dụng mà các tổ chức tín dụng khi cấp tín dụng đánh giá về các rủi ro môi trường đã tăng lên khoảng 3,2 triệu tỷ đồng, trong tổng số dư nợ cả hệ thống gần 15 triệu tỷ đồng. Như vậy, giai đoạn 2017-2023 tốc độ tăng trưởng tín dụng xanh khoảng 17%/năm", bà Hồng nói.

Tuy nhiên, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng chỉ rõ hiện NHNN cũng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc vì hệ thống ngân hàng cần được hướng dẫn của các cơ quan, bộ ngành liên quan đến danh mục phân loại xanh để có căn cứ khi cấp tín dụng.

Còn đối với đầu tư vào lĩnh vực như năng lượng tái tạo, năng lượng sạch… đòi hỏi nguồn vốn với giá trị rất lớn và kì hạn dài, đây chính là những khó khăn của hệ thống ngân hàng khi nguồn vốn huy động của hệ thống ngân hàng rất ngắn hạn.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết thời gian tới NHNN cũng sẽ tiếp tục quan tâm triển khai đúng kế hoạch, sẽ hướng dẫn các tổ chức tín dụng cấp tín dụng xanh. Đồng thời NHNN sẽ theo dõi thực hiện, đánh giá rủi ro về môi trường, nếu có vướng mắc phát sinh thì tiếp tục chỉnh sửa.

Thống đốc cho biết đã ban hành danh mục tín dụng xanh làm căn cứ phân bổ tín dụng. Với cam kết COP26 giảm phát thải về 0 vào 2025, NHNN sẽ nỗ lực thực hiện giải pháp về tín dụng.