Bộ trưởng lúng túng, Chủ tịch Quốc hội “giải cứu” trả lời thay

Nối tiếp nội dung chiều qua, sáng nay (15/6), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) tiếp tục đăng đàn trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội.

Đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) cho biết, năm 2017 bội chi là 172.000 tỷ đồng, tình hình hiện nay khống chế thấp hơn là hết sức cần thiết, cấp bách. Tuy nhiên, Chính phủ đang xin chuyển nguồn trái phiếu Chính phủ chưa phân bổ 12.500 tỷ đồng; 18.000 tỷ đồng vay về cho vay lại của 5 dự án mà VEC làm chủ đầu tư chưa xử lý và 5.000 tỷ đồng vốn ODA đã giải ngân năm 2015 nhưng chưa có dự toán.

Trước tình trạng nói trên, ông Hàm đặt câu hỏi: “Bộ trưởng sẽ tham mưu cho Chính phủ xử lý 3 khoản đầu tư trên như thế nào để vừa đúng luật, không làm tăng bội chi ngân sách?”.

Đồng thời, vị đại biểu cũng cho rằng, việc Bộ trưởng đổ lỗi cho Luật Đầu tư công chưa hoàn toàn thuyết phục khi lý giải cho việc bố trí vốn dài trải 80.000 tỷ đồng, giải ngân vốn đầu tư chậm.

“Tại sao phân bổ vốn, giải ngân vốn chậm, ODA thiếu dự toán? Nguyên nhân gốc rễ có phải vẫn tồn tại xin - cho nên phân bổ chậm? Bộ đã can thiệp quá sâu vào quá trình phân bổ nên ách tắc cho đầu tư hay không?”, vị đại biểu tỉnh Phú Thọ đặt loạt câu hỏi và đề nghị Bộ trưởng đưa ra được hướng khắc phục của Bộ trưởng KHĐT.

Hướng dẫn Bộ trưởng trả lời, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân giải thích rõ hơn câu hỏi của đại biểu Hàm: Ý đại biểu muốn hỏi nguyên nhân gốc rễ của việc phân bổ vốn đầu tư cho công trình trọng điểm quốc gia chậm 80.000 tỷ đồng và phân bổ giải ngân ODA chậm là đổ lỗi cho Luật Đầu tư công, có đúng hay không? Hay là do cơ chế xin – cho?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, trong số 80.000 tỷ đồng nói trên có 70.000 tỷ đồng dành cho các dự án quan trọng quốc gia, 10.000 tỷ đồng cho dự án chống ngập tại TPHCM và 5.000 tỷ đồng cho dự án sân bay Long Thành…

Thấy rõ sự lúng túng trong câu trả lời của vị Bộ trưởng, Chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân liền lên tiếng “giải cứu”: “Để tôi trả lời câu này luôn cho Bộ trưởng!”.

Theo đó, bà Ngân cho biết, theo luật, tất cả những công trình trọng điểm quốc gia phải được trình ra Quốc hội cho phép, thông qua chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, các công trình hiện nay vẫn chưa được phân bổ giải ngân vốn là do chưa được thông qua thủ tục này.

Cho đến nay, dự án đường cao tốc Bắc – Nam chưa được Quốc hội thông qua mà phải dời lại vào kỳ họp tiếp theo để kịp bổ sung hồ sơ; tương tự dự án chống ngập tại TPHCM cũng vậy.

Trách nhiệm của Bộ KHĐT và các bộ, ngành ở đây là chậm trễ trong hồ sơ đệ trình ra Quốc hội nên các dự án trọng điểm vẫn chưa phân bổ được vốn đầu tư.

Cảm ơn sự hỗ trợ của Chủ tịch Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng tiếp tục trả lời vế thứ hai trong câu hỏi của đại biểu Hàm về tình trạng các dự án ODA luôn thiếu vốn. Ông Dũng cho biết, trước đây, các dự án ODA thường được giải ngân theo tiến độ thực hiện dự án và theo cam kết. Tuy nhiên, theo Hiến pháp 2013 và quy định của pháp luật thì hiện nay phải xây dựng kế hoạch và tất cả phải đưa vào kế hoạch.

Trong thời gian vừa qua, một số bộ ngành và địa phương chưa quan tâm đến kế hoạch này và chưa rõ, nên trong quá trình xây dựng vẫn chưa đưa việc sử dụng vốn ngoại vào kế hoạch.

Ngoài ra, trước Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng khẳng định, trên thực tế, việc bố trí vốn dàn trải và chậm hiện nay không còn nhiều, “trách nhiệm không thuộc Bộ KHĐT về việc phân bổ”. Đến nay, kế hoạch trung hạn chỉ còn lại 12,5% và kế hoạch năm 2017 gần như giao hết, còn lại 1,5%.

Lãnh đạo ngành KHĐT cho biết, theo quy trình thì các bộ, ngành xây dựng kế hoạch chi tiết, đề xuất phân bổ vốn và sau đó, Bộ KHĐT hướng dẫn tiêu chí, định mức phân bổ, sau đó tổng hợp, rà soát và trình Chính phủ quyết định báo cáo Quốc hội. Quốc hội phê chuẩn thông qua thì Chính phủ giao vốn, và Bộ Kế hoạch có nhiệm vụ thông báo. Do đó, theo ông, “không có chuyện xin cho, toàn bộ do các bộ ngành quyết định”.

Bích Diệp