Bỏ độc quyền vàng miếng: Nghị định 232 mở đường cho thị trường minh bạch
(Dân trí) - Ngân hàng Nhà nước đánh giá việc bỏ độc quyền vàng miếng mở đường cho thị trường cạnh tranh, minh bạch hơn và hướng tới thành lập sở giao dịch vàng quốc gia.
Nghị định 232 sửa một số điều của Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, được Chính phủ ban hành ngày 26/8.
Ngân hàng Nhà nước đánh giá, Nghị định 232 đã bám sát các chủ trương của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là chỉ đạo của Tổng Bí thư về xóa bỏ cơ chế độc quyền Nhà nước trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng.
Việc chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền thương hiệu vàng miếng, mở rộng đối tượng sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ giúp nguồn cung vàng trên thị trường đa dạng hơn.
Song song đó, người dân có nhiều sự lựa chọn hơn, thị trường cạnh tranh, minh bạch hơn. “Qua đó góp phần thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới cũng như giữa các thương hiệu vàng”, Ngân hàng Nhà nước nêu.
Bỏ độc quyền vàng miếng, Nghị định 232 tạo cạnh tranh công bằng hơn
Đối với thị trường vàng miếng, Nghị định 232 yêu cầu các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại được cấp giấy phép nhập khẩu vàng chỉ được phép nhập khẩu vàng miếng, nguyên liệu có hàm lượng 99,5% trở lên. Các đơn vị công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng của vàng miếng, vàng nguyên liệu nhập khẩu và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tiêu chuẩn công bố.
Doanh nghiệp và ngân hàng thương mại sản xuất vàng miếng phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về sản phẩm, bảo hành cho khách hàng, lưu trữ đầy đủ dữ liệu từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm đầu ra, xây dựng hệ thống thông tin quản lý và kết nối, cung cấp dữ liệu cho Ngân hàng Nhà nước theo quy định.
Doanh nghiệp, tổ chức tín dụng hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng có trách nhiệm xây dựng quy định nội bộ về mua, bán vàng miếng. Trong đó, quy định rõ quy trình giao dịch mua, bán vàng miếng với khách hàng; công bố công khai thông tin về quyền và nghĩa vụ của khách hàng trên trang thông tin điện từ của tổ chức tín dụng, doanh nghiệp hoặc niêm yết công khai tại trụ sở giao dịch; lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng miếng.
“Nghị định 232 đã quy định đầy đủ trách nhiệm của các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại từ khâu nhập khẩu, sản xuất đến kinh doanh mua, bán vàng miếng, nhằm đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng”, Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh.
Người dân được khuyến cáo cần mua, bán vàng miếng tại những đơn vị được cấp phép; yêu cầu đầy đủ hóa đơn điện tử và giấy tờ liên quan để bảo vệ quyền lợi cho chính mình.

Mặt hàng vàng được doanh nghiệp bày bán (Ảnh: Mạnh Quân).
Đối với thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ, Nghị định 232 cho phép doanh nghiệp và ngân hàng thương mại đáp ứng điều kiện được nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Quy định này sẽ giúp tăng nguồn cung vàng chính ngạch, gia tăng sự minh bạch và ổn định nguồn cung, tạo tiền đề cho các doanh nghiệp chế tác vàng trang sức mỹ nghệ yên tâm đầu tư lâu dài. Với sự tham gia của các đơn vị có tiềm lực, việc nhập khẩu và phân phối vàng nguyên liệu sẽ có tính chuyên nghiệp, minh bạch, bảo bảo khả năng đáp ứng nhu cầu của ngành sản xuất trang sức, mỹ nghệ trên toàn quốc.
Đặc biệt, Nghị định 232 bổ sung trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các bộ ngành và địa phương trong quản lý thị trường vàng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phối hợp liên ngành.
Nghiên cứu lập sở giao dịch vàng
Ngân hàng Nhà nước cho biết sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan thiết lập hệ thống thông tin, xây dựng, lưu trữ dữ liệu về thị trường vàng, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan liên quan nhằm tăng tính minh bạch, hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý.
Cơ quan này cũng sẽ phối hợp với Bộ, ngành liên quan, trong đó có Bộ Tài chính để tiếp tục nghiên cứu, để xuất các cơ chế, chính sách đồng bộ khác, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường vàng trang sức mỹ nghệ trong nước.
Các bộ, ngành liên quan cũng được đề nghị quan tâm, nghiên cứu, đề xuất giải pháp phát triển các kênh đầu tư thay thế để huy động nguồn lực vàng trong dân đầu tư vào phát triển kinh tế xã hội; nghiên cứu chính sách thuế phù hợp đối với giao dịch mua bán vàng để năng cao tính minh bạch trên thị trường cũng như phục vụ mục tiêu quản lý nhà nước.
Bên cạnh đó, thực hiện chỉ đạo Tổng Bí thư, Ngân hàng Nhà nước đang khẩn trương nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất áp dụng theo lộ trình việc triển khai thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; cho phép đưa vàng vào giao dịch trên sở giao dịch hàng hóa hoặc lập sàn giao dịch vàng trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.