Bitcoin năm 2025: Mộng triệu USD tan vỡ và bài học đau đớn cho giới đầu tư

Thị trường tài chính chưa bao giờ thiếu những lời tiên tri, nhưng năm nay có lẽ sẽ là năm đi vào lịch sử như một "nghĩa địa" của các dự báo sai lệch nhất về bitcoin.

Sau những đợt FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) điên cuồng đẩy giá lên mức kỷ lục hơn 126.000 USD/BTC vào đầu tháng 10, thị trường tiền số lớn nhất hành tinh đã không thể giữ vững phong độ, quay đầu lao dốc và khiến hàng loạt kịch bản màu hồng của các "cá mập" phố Wall tan thành mây khói.

Tại thời điểm các báo cáo tài chính cuối năm được công bố, bitcoin đang được giao dịch quanh vùng 92.000-93.000 USD (theo dữ liệu từ CoinGecko và Bloomberg). Mức giá này, dù vẫn cao so với quá khứ, nhưng lại là một sự hụt hẫng lớn so với những con số "trên trời" mà giới đầu tư từng được hứa hẹn.

Khi những lời tiên tri tiền số đổ vỡ trước thực tế

Năm nay từng được tô vẽ là thời điểm các dự báo táo bạo nhất trở thành hiện thực. Các mô hình định giá của phố Wall, những người theo chủ nghĩa tối đa hóa bitcoin đều đồng thanh hô vang các con số gây sốc như 170.000 USD, 250.000 USD, thậm chí là 1 triệu USD.

Tuy nhiên, thực tế tàn khốc hơn nhiều. Biểu đồ giá năm nay đã vẽ nên một đường cong hỗn loạn: Một cú tăng sốc đạt đỉnh 126.000 USD, theo sau là đợt "xả hàng" tàn bạo, thanh lý hàng loạt lệnh đòn bẩy và đẩy giá có lúc thủng mốc 100.000 USD.

Giới quan sát thị trường đã phải chứng kiến sự "lệch pha" đáng kinh ngạc của hàng loạt tên tuổi lẫy lừng.

JPMorgan từng đặt cược vào mốc 170.000 USD dựa trên lực đẩy từ các quỹ ETF, nhưng đà tăng này đã hụt hơi sớm hơn dự kiến.

Standard Chartered - ngân hàng từng lạc quan nhất với dự báo 250.000 USD - cũng phải ngậm ngùi thừa nhận bối cảnh vĩ mô khó khăn đã phá vỡ luận điểm "vàng kỹ thuật số" của họ.

Thậm chí, những con số siêu thực như 1 triệu USD của Michael Saylor (Strategy) hay 2 triệu USD của Cathie Wood (ARK Invest) đã hoàn toàn va phải bức tường đá mang tên thanh khoản và áp lực tháo đòn bẩy.

Sự thất bại của các dự báo này không nằm ở tầm nhìn dài hạn, mà ở việc đánh giá thấp sự phức tạp của thị trường. Các mô hình so sánh bitcoin với vàng thường giả định một đường đi tuyến tính, nhưng lại bỏ qua các biến số "chết người" như: tâm lý đám đông, áp lực chính trị và quan trọng nhất là dòng tiền thực tế không dồi dào như các bảng excel mô phỏng.

"Cú quay xe" của các định chế tài chính

Hệ quả nhãn tiền của việc thị trường không diễn biến như kỳ vọng là làn sóng hạ dự báo ồ ạt từ các ngân hàng lớn vào những ngày cuối năm nay. 

Điển hình nhất là Standard Chartered. Geoff Kendrick, Giám đốc nghiên cứu tài sản số của ngân hàng này - người từng hô hào bitcoin sẽ đạt 200.000 USD ngay trong năm nay - đã phải cắt giảm mục tiêu xuống còn một nửa. Trong báo cáo gửi khách hàng mới nhất, ngân hàng này nhận định Bitcoin sẽ kết thúc năm 2025 quanh mốc 100.000 USD. Mục tiêu cho năm 2026 cũng bị hạ từ 300.000 USD xuống còn 150.000 USD.

Lý giải cho sự điều chỉnh mạnh tay này, các chuyên gia chỉ ra rằng các "kho bạc bitcoin" (như các công ty niêm yết mua bitcoin để dự trữ) dường như đã đuối sức.

“Xu hướng doanh nghiệp mua vào để nắm giữ có lẽ đã đến hồi kết”, Kendrick nhận định. Động lực tăng giá sắp tới sẽ không còn đến từ các lệnh mua gom của doanh nghiệp, mà phải phụ thuộc hoàn toàn vào dòng vốn từ các quỹ ETF - một nguồn tiền vốn dĩ biến động và nhạy cảm hơn nhiều.

Đồng quan điểm, các nhà phân tích của JPMorgan cũng cảnh báo về sự bất ổn bao trùm. Dù khẳng định "mùa đông crypto" chưa quay lại, nhưng họ thừa nhận đợt bán tháo tháng 11 (khiến giá giảm gần 9% so với đầu năm) là một dấu hiệu "đáng kể". Việc giá tài sản số bị đẩy lên quá cao sau hiệu ứng bầu cử Mỹ và sự trở lại của ông Donald Trump đã khiến định giá trở nên kém bền vững khi "tuần trăng mật" chính trị qua đi.

Bitcoin - "tắc kè hoa" trong cơn bão vĩ mô

Một câu hỏi lớn được đặt ra: Tại sao bitcoin lại phản ứng trái chiều như vậy dù Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã có động thái cắt giảm lãi suất?

Theo ghi nhận vào ngày 10/12, ngay sau khi Fed công bố cắt giảm lãi suất thêm 0,25%, giá bitcoin đã giật lên sát mốc 94.000 USD rồi nhanh chóng "bay màu" toàn bộ đà tăng ngay trong phiên. Điều này cho thấy tâm lý nhà đầu tư đang cực kỳ mâu thuẫn: Vừa nhẹ nhõm vì lãi suất giảm, vừa lo sợ vì lộ trình nới lỏng tiền tệ trong năm 2026 có vẻ không thênh thang như kỳ vọng.

Tom Lee, Giám đốc nghiên cứu của Fundstrat, đã ví von bitcoin hiện tại như một "con tắc kè hoa". "Lúc thì nó hành xử như vàng (tài sản trú ẩn), lúc thì lại phản ứng cực gắt như một tài sản rủi ro", ông nhận xét. Sự lưỡng lự này khiến Bitcoin trở nên cực kỳ nhạy cảm với từng cái hắt hơi của Fed.

Thêm vào đó, thị trường đang trong cơn khát thanh khoản. Dù Strategy (một "tay to" ẩn danh được nhắc đến trong giới đầu tư) vẫn âm thầm gom thêm 10.000 BTC, hay công ty con của Tether là Twenty One Capital vừa niêm yết sàn chứng khoán, thì lực mua tổng thể trên thị trường vẫn yếu ớt.

Sự chú ý giờ đây dồn cả vào động thái của các quỹ ETF và việc Vanguard mở nền tảng môi giới cho crypto, như những chiếc phao cứu sinh cuối cùng để giữ giá không thủng sâu hơn.

Năm 2025 khép lại không phải với pháo hoa ăn mừng mốc 1 triệu USD, mà với những bài học thấm thía về quản trị rủi ro.

Việc bitcoin phá đỉnh 126.000 USD rồi lao dốc cho thấy tiềm năng tăng trưởng là có thật, nhưng con đường đi lên không bao giờ là một đường thẳng. Những dự báo hào nhoáng có thể thu hút lượt xem, tạo tiêu đề giật gân, nhưng tiền trong túi nhà đầu tư mới là thực tế.

Như một chuyên gia kỳ cựu đã nhận định sau cơn biến động vừa qua: "Những kịch bản lớn không phải là bất khả thi, nhưng chúng ta đã nhầm lẫn giữa “một ngày nào đó” và “ngay trong năm nay”. Bitcoin vẫn là vua, nhưng nhà vua cũng cần thời gian để nghỉ ngơi".

Với mức giá hiện tại quanh 92.000 USD, cơ hội vẫn còn đó cho năm 2026, nhưng chắc chắn, sự hưng phấn mù quáng đã được thay thế bằng sự thận trọng cần thiết.