100 đồng vốn FDI chỉ có hơn 1 đồng đổ vào nông nghiệp

Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa có báo cáo về tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực nông nghiệp tại Việt Nam.

Theo đó, tính đến tháng 9/2016, cả nước đã thu hút được 518 dự án FDI trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản với tổng vốn đạt 3,54 tỷ USD (chiếm 2,4% tổng số dự án và 1,2% tổng vốn đầu tư của tất cả các lĩnh vực). Quy mô vốn trung bình của dự án FDI trong ngành nông nghiệp là khoảng 6,7 triệu USD/dự án.

Cục Đầu tư nước ngoài cho biết, nông nghiệp là ngành có nhiều tiềm năng và lợi thế, nhưng dòng vốn FDI vào ngành nông nghiệp còn hạn chế so với nhu cầu của ngành. Thực tế, vốn FDI trong lĩnh vực nông nghiệp chiếm tỷ trọng rất nhỏ so với tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam: Năm 2012 chiếm 0,6%, năm 2013 chiếm 0,8%, năm 2014 chiếm 0,5% và đến năm 2015 mới chiếm 1%.

Việc phân bổ vốn FDI trong nông nghiệp cũng không đồng đều, khi các dự án chủ yếu tập trung vào một số lĩnh vực như chế biến gỗ và lâm sản, chăn nuôi và chế biến thức ăn chăn nuôi. Vốn đầu tư cho các ngành chế biến nông sản, thủy sản còn ít.

Cục Đầu tư Nước ngoài cho rằng, muốn thu hút vốn FDI, đòi hỏi ngành nông nghiệp phải có một chiến lược, định hướng dài hạn. Việc thu hút những doanh nghiệp nước ngoài hợp tác với doanh nghiệp trong nước trong lĩnh vực này sẽ giúp nền nông nghiệp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến, công nghệ sạch trong phát triển chuỗi giá trị sản phẩm nhằm tạo ra các sản phẩm nông nghiệp có chất lượng và giá trị gia tăng cao; đồng thời sẽ giúp Việt Nam sử dụng và bảo vệ tốt tài nguyên thiên nhiên, tạo thêm nhiều việc làm và đưa cách thức quản lý tiên tiến ứng dụng vào ngành nông nghiệp.

Thời gian vừa qua, một số các nhà đầu tư lớn từ Nhật Bản, Hàn Quốc đã bày tỏ sự quan tâm đến các dự án nông nghiệp tại Việt Nam. Về phía Việt Nam, nhiều địa phương và doanh nghiệp đã chuẩn bị những dự án để hợp tác đầu tư với nhà đầu tư nước ngoài, nhưng trên thực tế số dự án mà hai bên có thể tiến tới cùng đầu tư kinh doanh còn chưa nhiều.

Tuy nhiên, trao đổi với báo chí, nhiều chuyên gia cho rằng, nhà đầu tư nước ngoài chưa mạnh dạn đầu tư vào nông nghiệp do thủ tục hành chính thực hiện chậm. Bên cạnh đó, khó khăn về việc tìm kiếm diện tích đất đai quy mô lớn để triển khai các dự án về nông nghiệp cũng gây khó khăn cho nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào nông nghiệp.

Hơn nữa, qua nhiều diễn đàn thảo luận, các doanh nghiệp FDI cho rằng, các chính sách ưu đãi trong lĩnh vực nông nghiệp như hỗ trợ cơ sở hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực mới chỉ áp dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước, chưa áp dụng đối với doanh nghiệp FDI nên các nhà đầu tư còn hạn chế trong việc đầu tư vào lĩnh vực này.

Nguyên nhân khiến cho nguồn vốn FDI vào nông nghiệp trong thời gian dài vừa qua hạn chế như vậy còn được chỉ ra là do đầu tư vào nông nghiệp không có lợi nhuận nhanh như các ngành hàng khác. Trong khi ngành này hay gặp nhiều rủi ro về thiên tai và rủi ro về biến động thị trường. Ngoài ra, sản xuất nông nghiệp Việt Nam nhỏ lẻ, cơ sở hạ tầng và dịch vụ phụ trợ còn thiếu và yếu trong khi chất lượng và năng suất lao động thấp.

Phương Dung