Xót xa giáo viên mầm non “ém” nghề

Ngại kể về nghề

Những khi gặp gỡ mọi người, cô giáo trẻ N.T.M, giáo viên (GV) một trường mầm non ở Q.8, TPHCM rất ngại đề cập vấn đề công việc. M. chỉ dừng lại ở lời giới thiệu mình là GV và nếu không cần thiết thì cô sẽ "ém" đi việc mình dạy học ở bậc mầm non.

Lý do làm M. mất tự tin về công việc là do có lần đến chơi nhà người bạn, biết M. dạy mầm non, bác phụ huynh bày tỏ: “Trông mấy đứa trẻ mà cũng học đại học, phí quá” rồi tỏ ra rất thương cảm cho cô.

Dù cũng học 4 năm đại học nhưng trong mắt mọi người, khả năng của M. vẫn bị đánh giá kém hơn hẳn bạn bè theo ngành nghề khác. Thấy nhiều GV mầm non bỏ việc, M. rất lung lay:  “Nhóm bạn tôi 7 người học Sư phạm mầm non ra nhưng chỉ hai người đi dạy, còn lại toàn xin công việc khác".

“Thực tập ở trường mầm non nhưng khi có bạn bè gọi, cô gái đều nói mình đang dạy tiểu học. Hóa ra lâu nay em giấu tiệt mọi người mình học Sư phạm mầm non. Tôi khuyên em nếu không thể theo nghề nên thay đổi công việc sớm bởi chính em cũng không hiểu về công việc mình theo học gần 4 năm nay”, cô chia sẻ.

Nghề thiếu vị thế?

Cô Nguyễn Thị Hiệp, GV Trường mầm non 19/5 TPHCM bày tỏ việc không ít người ngại ngần giới thiệu mình là GV mầm non là có thực. Lý do bắt nguồn từ tâm lý nhìn nhận của mọi người đó là bậc học thấp nhất trong hệ thống giáo dục. Điều này được thể hiện qua ngạch, bậc lương…

Bà Kiều Mỹ Chi - phó Phòng GD-ĐT Q.2, TPHCM dẫn chứng cho sự “thiệt thòi” của GV mầm non so với các bậc học khác thể hiện rõ ở việc cùng một bộ hồ sơ thanh tra theo yêu cầu nhưng GV mầm non chỉ nhận được 20.000 đồng/bộ, các bậc học khác được trả cao gấp nhiều lần. Chưa kể, GV mầm non không có phụ cấp kiêm nhiệm như ở các bậc học nhưng vẫn tham gia mọi hoạt động của trường.

Đặc biệt nhận thức lâu nay, nhiều người xem bậc học mầm non chỉ là nơi để trông trẻ chứ không cần thiết trong quá trình giáo dục. Nhiều phụ huynh cho con ra lớp với mục đích… có người trông trẻ, còn khi vào lớp 1 học chữ, học tính mới quan trọng. Trong hình dung của nhiều người GV mầm non chỉ cần biết múa, biết hát và biết dỗ, biết đút cơm và làm vệ sinh cho trẻ.

Trong khi bậc học vốn bị “coi nhẹ” này lại là giai đoạn cực kỳ quan trọng giúp trẻ hình thành các phẩm chất về sức khỏe, trí tuệ, ngôn ngữ, tình cảm… là những tiền đề cho việc tiếp thu kiến thức sau này. 

Từ năm 2010, ngành giáo dục đã triển khai đề án phổ cập mầm non, khẳng định vai trò của bậc học mầm non trong hệ thống giáo dục. Chương trình đổi mới cũng “nâng cấp” nhiều nội dung giáo dục của trong bậc học mầm non nhưng thực tế, GV vẫn phải kham rất nhiều việc ngoài chuyên môn nên vị thế của họ không mấy “nhúc nhích”.

Cô Nguyễn Thị Hiệp cho rằng cần những chính sách mang tính đồng bộ về cải cách chế độ tiền lương, công việc nâng cao vị thế cho GV mầm non.

“Còn phương án trước mắt, các trường cần tuyển thêm đội ngũ bảo mẫu nhằm giảm công việc vệ sinh cho GV, để họ có thời gian cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Như vậy không chỉ nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mà còn nâng cao vị thế cho GV mầm non”, cô Hiệp đề xuất.

Bồi đắp lòng yêu nghề

Ngoài yếu tố khách quan tác động đến việc GV mầm non “ngán ngại” khi nhắc đến công việc của mình thì yếu tố rất quan trọng là sự thiếu hụt là lòng yêu nghề, tự hào về nghề của chính đội ngũ GV. Hiện nay, nhiều em chọn thi vào Sư phạm vì lý do không phải đóng tiền học phí, vì khả năng có hạn không thể “đấu đá” ở ngành nghề khác… chứ không xuất phát từ ước mơ, sở thích của mình.

Nguyên phó hiệu trưởng tại một trường mầm non ở TPHCM thẳng thắn: “Nhà nào bây giờ cũng chỉ 1 - 2 con, toàn con cưng thì liệu gia đình nào và bản thân ai muốn đi làm nghề… đổ bô cho con người khác không? Trong khi lại mang tiếng là GV, cũng học hành như ai nhưng họ đang đi làm công tác vệ sinh”.

Theo bà, có những người đến với công việc từ đam mê nhưng rất nhiều GV mang tâm trạng hậm hực của người thua cuộc vì ngày trước đến với nghề do gia cảnh hoặc do khả năng có hạn…

“Tâm trạng đó cùng với đồng lương quá thấp, đời sống chật vật, áp lực thì rất khó để người ta thấy cái hay, cái đẹp, cái thú vị của nghề nữa hay không để mà tự hào?” - bà cựu phó hiệu trưởng này đặt câu hỏi.

Cô Nguyễn Thị Thu Huyền (ĐH Sư phạm TPHCM) cho rằng, mỗi GV đến với nghề dù xuất phát từ đam mê hay không, nếu đã xác định đó là công việc của mình cần cố gắng thay đổi từ suy nghĩ của mình theo hướng tích cực để tìm những điều hay trong công việc thì mới có thể bồi đắp yêu nghề.

Bởi theo cô, chỉ khi bản thân thấy yêu và tự hào về công việc của mình thì mới có thể truyền được tình yêu đó cho người khác cũng như để thay đổi cái nhìn còn phiến diện về nghề từ xã hội.

Theo các GV, việc tư vấn hướng nghiệp cực kỳ quan trọng. Nếu được tư vấn kỹ lưỡng sẽ tránh được tình trạng GV mầm non bỏ việc vì lỡ học nghề mình không thích. Còn những người theo nghề vì sở thích cũng sẽ được chuẩn bị tinh thần đối mặt với những khó khăn, áp lực của công việc để không "đứt gánh giữa đường".

Hoài Nam