VinUni - mô hình đại học theo "chuẩn Ivy League" tại Việt Nam

Biến các ý tưởng từ trường đại học thành dự án có kết quả thực tế

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 đã làm lung lay vị thế của New York, một thành phố vốn chỉ được biết đến như trung tâm tài chính mà điển hình là thị trường chứng khoán phố Wall. Thị trưởng New York lúc bấy giờ, tỷ phú Michael Bloomberg, cho rằng công nghệ sẽ là chìa khóa để phục hưng kinh tế và tăng năng lực cạnh tranh cho thành phố.

Ông cũng tin rằng, cần phải có một mô hình đột phá về hợp tác giữa đại học và doanh nghiệp, giữa nhà nước và doanh nghiệp, giữa giáo dục đại học và giáo dục phổ thông để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, công ăn việc làm và tạo ra thế hệ lãnh đạo mới tại New York.

Theo đó, cuộc thi với giải thưởng là đất xây dựng và 100 triệu USD, được ông khởi xướng để tìm kiếm mô hình đưa New York thành thủ phủ của đổi mới sáng tạo toàn cầu. Đề xuất của đại học Cornell cùng Viện Công nghệ Technion (Israel) đã vượt qua 18 đề xuất của các đại học danh tiếng khác và chiến thắng. Thành quả là sự ra đời của Cornell Tech vào năm 2012.

Nói về tầm nhìn của dự án, tỷ phú Michal Bloomberg, cựu thị trưởng New York chia sẻ: "Cornell Tech là một khoản đầu tư của New York vào tương lai, một tương lai thuộc về các thế hệ tiếp nối và các sinh viên nơi này sẽ giúp xây dựng tương lai đó".

"Cornell Tech sẽ là nơi khai sinh ra những ý tưởng lớn, những công ty mới và những tài năng phi thường, góp phần thay đổi New York và thế giới", David J. Skorton, cựu Chủ tịch Đại học Cornell, kỳ vọng.

Thực tế đã chứng minh Skorton không quá lời. Sau chưa đầy 10 năm, Cornell Tech đã trở thành "công xưởng sản xuất" startup công nghệ mới của nước Mỹ. Từ đây, 1.500 cử nhân tài năng đã tốt nghiệp, hơn 90 startup công nghệ đã ra đời với số vốn kêu gọi được lên đến hàng trăm triệu USD. Mục tiêu tiếp theo của Cornell Tech là tạo ra 28.000 lao động và 600 công ty với 23 tỷ USD doanh thu và 1,6 tỷ tiền thuế trong vòng 30 năm kể từ khi xây dựng.

Môi trường khởi nghiệp năng động mà Cornell Tech tạo ra cũng thu hút một lượng lớn nhân tài đa ngành nghề đổ dồn về New York. Cornell Tech còn kích hoạt một làn sóng doanh nghiệp chuyển hoạt động từ "Thung lũng Silicon" ở California để tìm kiếm tương lai tại New York, thành phố bờ đông nước Mỹ. Tiêu biểu là "gã khổng lồ" Google với kế hoạch chi 2,1 tỷ USD xây tòa văn phòng ở Manhattan cho 12.000 nhân viên.

Chia sẻ câu chuyện trong chuyến thăm VinUni vừa qua, GS. Michael I. Kotlikoff, Hiệu trưởng Cornell, đã tiết lộ "công thức" làm nên cú chuyển mình ngoạn mục của New York - từ một trung tâm tài chính thành một "Thung lũng Silicon mới" ở bờ Đông.

Theo GS Kotlikoff, điều đầu tiên quan trọng là một đại học không thể chỉ đóng cửa ngồi trong tháp ngà và hoạt động dựa vào đội ngũ tài năng của chính mình, mà cần hợp tác với chính phủ, doanh nghiệp, các đại học và trường phổ thông.

Điều thứ hai là công thức đào tạo. Tại Cornell Tech, công thức đó mang tên gọi Studio. Studio tập hợp các sinh viên từ nhiều ngành kinh doanh, công nghệ, luật, xã hội… và đến từ Cornell hoặc các đại học khác. Tại đây họ được truyền đạt tư tưởng "Công nghệ phụng sự - Tech for Good".

"Vì vậy, sinh viên phải xác định ra các lĩnh vực có thể dùng công nghệ để phụng sự, ví dụ như Health Tech, Urban Tech, FinTech, Media Tech", GS Kotlikoff nói.

Theo đó, các sinh viên có 6 tháng ở Studio để cùng nhau thiết kế sản phẩm và thuyết phục các doanh nghiệp đầu tư cho sản phẩm. Và quá trình thiết kế này chính là quá trình trang bị mọi kỹ năng cần thiết để "chiến đấu", từ kỹ thuật chuyên môn cho đến tư duy, làm việc nhóm, marketing, lập ngân sách, quản lý dự án…

Sau cùng là sự ủng hộ của doanh nghiệp, bằng việc mở các văn phòng trong khuôn viên đại học, gọi là "Studio đầu tư". Doanh nghiệp sẽ cử các chuyên gia của mình để phản biện, cố vấn cho sinh viên trong suốt quá trình thiết kế và ươm tạo sản phẩm.

GS Kotlikoff cũng nêu dẫn chứng cho thấy cách thức Cornell hợp tác với chính phủ và ngành công nghiệp để các ý tưởng, nghiên cứu thực sự đem đến lợi ích cho xã hội. Đó là sáng kiến làm mát cơ sở đào tạo vào mùa hè và sưởi ấm vào mùa đông nhờ tái sử dụng nguồn năng lượng sẵn có; hay giải pháp giúp New York tránh được thảm họa giao thông sau sự cố đường ray tàu hỏa do bão Sandy gây ra.

"Những điều này thể hiện cách một trường đại học, với sự hợp tác đa chiều, có thể cống hiến để mang lại những thay đổi tích cực cho cuộc sống của mọi người và trở thành phòng thí nghiệm sống nghiên cứu các giải pháp giải quyết các thách thức lớn", vị Hiệu trưởng Cornell nhấn mạnh.

VinUni đào tạo nhân tài để góp phần giải quyết các bài toán của Việt Nam

Mô hình đại học đổi mới sáng tạo được xem là mô hình tiến bộ, cập nhật mới của giáo dục đại học. "Việt Nam đang phát triển rất nhanh, trong đó công nghệ là một trong những trụ cột quan trọng. Lựa chọn của VinUni theo mô hình đại học đổi mới sáng tạo là đúng đắn khi có thể tạo động lực cho sự phát triển đó", GS Kotlikoff đánh giá.

Đồng quan điểm, GS. Rohit Verma, Hiệu trưởng VinUni, cho rằng phát triển nhân tài với khả năng tạo ra sự thay đổi cho tương lai là nền tảng giúp Cornell duy trì được vị thế hàng đầu suốt hàng trăm năm qua. Và đây cũng là lý do để VinUni ra đời.

Theo GS Verma, thế giới đang biến đổi không ngừng. Tại Việt Nam, nhiều thách thức cũng được đặt ra như biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, ô nhiễm không khí, già hóa dân số, các bệnh tật không lây nhiễm… Thách thức cũng là cơ hội cho các trường theo mô hình đại học sáng tạo như VinUni.

"Không chỉ nhận diện các vấn đề của quốc gia, VinUni còn tập trung tìm lời giải cho những vấn đề đó bằng việc thúc đẩy khoa học kỹ thuật ứng dụng cho cuộc sống. Điều này tạo ra chất xúc tác cho những thay đổi lớn hơn", GS Verma nói.

Từ khi ra đời, VinUni đã hội tụ nhân tài trên khắp thế giới và chắt lọc tinh hoa từ những "người khổng lồ" quốc tế để đẩy nhanh việc giải quyết các bài toán của Việt Nam. Sau 3 năm hoạt động, trường đã tạo lập được mạng lưới kết nối những sinh viên tài năng, những giảng viên ưu tú nhất từ 20 quốc gia cùng nhiều doanh nghiệp hàng đầu và các đại học, tổ chức giáo dục danh tiếng toàn cầu.

Các chương trình của VinUni được thiết kế dựa trên những vấn đề của xã hội, với mục tiêu đào tạo ra những con người có thể giải quyết các thách thức đó. Nghiên cứu khoa học cũng tương tự, luôn bắt đầu từ những "đặt hàng" của thực tiễn. Mô hình "Studio" đột phá của Cornell đã hiện hữu tại VinUni với sự ra đời của Trung tâm Khởi nghiệp E-Lab.

Đại diện VinUni cho biết, quan hệ đối tác chiến lược của VinUni với 2 đại học Ivy League, Cornell và Pennsylvania, cùng sự hợp tác với 26 đại học quốc tế hàng đầu được kỳ vọng là bệ phóng để các sinh viên sớm thành công ở phạm vi thế giới. Trong học kỳ mùa xuân năm học 2022-2023, VinUni gửi 50 sinh viên đến các trường top đầu thế giới tại Bắc Mỹ, châu Âu, Singapore, Úc, Hàn Quốc và Isarel để theo học một học kỳ, trong đó có 4 sinh viên theo học tại Cornell.

Theo GS Verma, việc Cornell tiếp nhận sinh viên VinUni là điều chưa từng có tiền lệ với các trường đại học tại Việt Nam. Đây là minh chứng cho chương trình theo "chuẩn Ivy" của VinUni.

"Chắt lọc tinh hoa toàn cầu và bắt tay với những đối tác quốc tế hàng đầu là cách tiếp cận giúp VinUni tăng tốc để sớm trở thành một trường đại học đổi mới sáng tạo hàng đầu thế giới", GS Verma chia sẻ.