Thưởng Tết giáo viên: Ngậm ngùi, mong ngóng và trăn trở…

Nghề giáo bao đời nay vẫn thanh cao và luôn thanh đạm. Người thầy chẳng dám ước mơ Tết đủ đầy, chỉ dám mong Tết “vừa đủ” có bánh chưng, đòn chả, gói hạt dưa, bịch mứt gừng để trước dâng lên bàn thờ tổ tiên, sau dọn đãi dăm ba ngày Tết. Chừng ấy thôi đã đủ ấm lòng và nếp nghĩ, nếp sống ấy đã ăn sâu và lớp lớp thế hệ nhà giáo.

Thưởng Tết vẫn là câu chuyện xa lạ đối với giáo viên. Những năm gần đây, sau khi thực hiện Nghị định 43 của Chính phủ về tự chủ tài chính, cuối năm nhà giáo được nhận thêm khoản “tiết kiệm chi tiêu”. Gọi là “lương tháng 13” cho hoành tráng vậy thôi chứ con số ấy chỉ dừng lại khoảng vài trăm, hiếm lắm mới mon men lên tiền triệu.

Bởi vậy, nhìn các ngành nghề khác thưởng Tết, có lẽ nhà giáo sẽ ngậm ngùi vô cùng bởi mức thưởng ấy cứ “leo thang” đến hàng chục triệu, hàng trăm triệu đồng. Rồi đội ngũ giáo giới cũng bắt đầu phấn khởi phần nào bởi những thầy cô giáo ở TPHCM được thưởng Tết vài chục triệu với mức thưởng cao nhất là 30 triệu ở một trường mầm non công lập năm 2018. Nhìn sang tỉnh bạn, có lẽ nhà giáo khắp nơi sẽ khấp khởi bao hy vọng về một sự đổi thay mạnh mẽ trong việc thưởng Tết.

Ai cũng có quyền mơ ước một cái Tết đủ đầy hơn, bớt lo toan hơn, vậy nên đừng trách cứ gì khi người thầy mong ngóng một khoản tiền dôi dư cuối năm kha khá. Vậy nhưng, năm nay mức thưởng Tết ở địa phương tôi vẫn chẳng khá hơn năm cũ là bao.

Nghe những người bạn của mình kể về gộp tiền tiết kiệm chi rồi tiền hỗ trợ của công đoàn trường, nhà trường cũng chỉ vài trăm nghìn, ai cũng cười xòa vì mọi thứ vẫn như cũ, thiếu trước hụt sau, dè sẻn chi tiêu và luôn tự an ủi “khéo co thì ấm”.

Bạn kể rằng mấy hôm nay đồng nghiệp cũng xôn xao chuyện thưởng Tết nơi này nơi kia với những con số “khủng” và ao ước giá như nơi nào cũng được như TPHCM với những đãi ngộ xứng đáng cho đội ngũ người thầy sau những đóng góp, cống hiến miệt mài trong năm học cho giáo dục thành phố.

Nhưng rồi đọc bài viết “Thưởng Tết giáo viên hàng chục triệu đồng: Dao hai lưỡi!” của tác giả Hoài Nam trên báo Dân trí, tôi và những người bạn của mình trăn trở vô cùng với từng câu từ: “Như vậy, thưởng Tết có thể cao nhưng thật khó để vui vì có thể đó là tiền bớt xén từ những khoản cần đầu tư cho giáo dục hoặc nhà trường đang phải gánh thêm chức năng khác ngoài giáo dục”.

Không thể phủ nhận thực tế hiện nay ở nhiều trường học đang tìm cách “làm giàu” cho nhà trường bằng cách cho thuê sân bãi, hợp đồng căng tin… Những khoản thu ngoài luồng này sẽ góp phần hỗ trợ không nhỏ để tăng thu nhập cho giáo viên, cải thiện đời sống cho đội ngũ cơ sở. Điều này nhìn nhận ở khía cạnh nào đó vẫn đem lại hiệu ứng tích cực. Chỉ có điều mọi thứ cần được công khai, minh bạch để tránh lời đàm tiếu, xầm xì gây mất đoàn kết nội bộ.

Tôi băn khoăn nhiều hơn về việc “bớt xén” những khoản đầu tư cho giáo dục để dành tiền cuối năm chia cho giáo viên. Bởi cháu tôi đang công tác ở một trường trung học từng kể rằng khi triển khai thực hiện cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật, có ba sáng kiến được lựa chọn.

Và sau khi cân đo đong đếm, nhà trường quyết định chọn sản phẩm dự thi tiêu tốn ít kinh phí nhất để thực hiện và kết quả là không đạt được thành tích. Trong khi hai dự án kia rất triển vọng và được đánh giá cao thì bị loại bỏ bởi “tốn tiền”. Rõ ràng là sự bớt xén trong đầu tư cho giáo dục đã phần nào giới hạn chất lượng, hiệu quả công tác dạy học và phong trào trong nhà trường.

Vậy nên, tôi rất đồng tình với kiến nghị của tác giả Hoài Nam cuối bài “Chăm lo Tết cho giáo viên là cần thiết nhưng cần một chính sách, cơ chế rõ ràng”!

Thùy Mai

(Thừa Thiên Huế)