Phạt đòn trẻ là biện pháp có tính giáo dục, không nên cấm?

Cha mẹ phạt đòn con có thể là một biện pháp giáo dục tốt

Mới đây, các bác sĩ tại Hiệp hội Nhi khoa và Sức khỏe Trẻ em Hoàng gia Anh đã kêu gọi Chính phủ Anh đưa ra lệnh cấm phạt đòn trẻ em dưới mọi hình thức. Về điều này, giáo sư Robert Larzelere, một chuyên gia trong lĩnh vực khoa học gia đình và phát triển con người tại Đại học bang Oklahoma (Mỹ), đã đưa ra quan điểm riêng.

Theo giáo sư Robert, việc cha mẹ phạt đòn con có thể là một biện pháp giáo dục tốt nếu áp dụng đúng cách. Bản thân ông Robert và nhiều bạn bè của ông đều lớn lên với câu dọa quen thuộc của cha mẹ: "Nếu con không nghe lời, cha/mẹ sẽ đánh đòn".

Giáo sư Robert cũng như các bạn bè của ông đều trưởng thành tốt đẹp theo cách nuôi dạy con truyền thống kiểu này. Họ đều trở thành những công dân gương mẫu, có học thức.

Hiện tại, một số chuyên gia cho rằng phương pháp phạt đòn đã lỗi thời và không có tính giáo dục, nhà chức trách nên cấm hẳn việc phạt đòn. Thực tế, việc cấm phạt đòn trẻ nhỏ đã được áp dụng ở hơn 60 quốc gia, có khoảng 20 quốc gia khác đang cân nhắc áp dụng quy định này.

Tuy nhiên, là một chuyên gia giáo dục trẻ em, với kinh nghiệm hàng thập kỷ nghiên cứu về việc nuôi dạy trẻ nhỏ, ông Robert tin rằng việc cấm cha mẹ phạt đòn con là một sai lầm.

Ông Robert cho rằng việc trẻ em không nghe lời thì phải chấp nhận chịu phạt là phương pháp giáo dục đúng đắn. Điều này giúp trẻ nhanh chóng hiểu đúng vấn đề, đưa lại lợi ích cho sự phát triển của trẻ.

Trước tiên, chúng ta cần hiểu rõ về hình thức phạt đòn đang được nói đến. Phạt đòn ở đây là vài cái vỗ bằng tay lên mông trẻ, lặp lại không quá vài lần trong một lượt trách phạt. Cú đánh không để lại vết thương, vết tấy đỏ trên da.

Ngoài ra, biện pháp phạt đòn chỉ nên được phụ huynh sử dụng khi những biện pháp khác không phát huy hiệu quả. Mục đích của việc phạt đòn là để trẻ nhận ra rằng sẽ có hậu quả, nếu trẻ không nghe lời cha mẹ.

Vì sao cha mẹ cần được phạt đòn con nhỏ?

Thực tế, ở tại hầu hết các quốc gia trên thế giới, việc phạt đòn con nhỏ từng được coi là một việc bình thường trong hành trình nuôi dạy con. Dù vậy, kể từ thập niên 1980, xu hướng "nuôi dạy con nhẹ nhàng" bắt đầu xuất hiện.

Lúc này, bắt đầu có những người tin rằng việc sử dụng bất kỳ hình phạt nào đối với trẻ cũng đều cho thấy sự thất bại của cha mẹ trong việc dạy bảo con. Thay vào đó, cha mẹ nên bình tĩnh và kiên nhẫn giải thích cho con hiểu tại sao hành động của con là sai.

Theo giáo sư Robert, cách "nuôi dạy con nhẹ nhàng" có thể phù hợp với những đứa trẻ dễ bảo, có tinh thần hợp tác cao. Dù vậy, với những đứa trẻ cứng đầu, không chịu nghe lời, đôi khi trẻ cần bị phạt đòn để biết vâng lời hơn.

Trước hết, một trong những lý do khiến các bác sĩ tại Hiệp hội Nhi khoa và Sức khỏe Trẻ em Hoàng gia Anh đề xuất Chính phủ Anh cấm việc phạt đòn trẻ nhỏ, là để bảo vệ trẻ khỏi bị bạo hành. Tuy nhiên, hoạt động nghiên cứu của giáo sư Robert cho thấy lý do này chưa chắc đúng.

Năm 2000, Đức đã cấm phạt đòn trẻ em. Tuy nhiên, một khảo sát xã hội được thực hiện trong năm 2007 cho thấy, chỉ có 32% phụ huynh ở Đức biết việc phạt đòn đối với trẻ em đã bị cấm.

Những phụ huynh vẫn "vô tư" phạt đòn con vì không nắm được luật cho biết họ không để mất kiểm soát bản thân những khi con không nghe lời. Trong khi đó, không ít phụ huynh không phạt đòn con nữa lại cảm thấy sự bất lực trước con, dễ trở nên cáu giận mất kiểm soát những khi con khó bảo.

Điều này cho thấy, khi không thể phạt đòn con, phụ huynh dễ mất kiểm soát và trở nên nóng giận hơn mức cần thiết. Dù không phạt đòn con, nhưng phụ huynh có thể mắng nhiếc con nặng lời, khiến xúc cảm tiêu cực thái quá xuất hiện cả ở cha mẹ và con.

Ngoài ra, những người phản đối việc phạt đòn trẻ nhỏ còn cho rằng biện pháp này có thể khiến trẻ tin rằng bạo lực cũng là một giải pháp chấp nhận được. Điều này khiến trẻ lớn lên dễ có xu hướng bạo lực.

Tuy nhiên, nghiên cứu từng được giáo sư Robert thực hiện cho thấy điều ngược lại. Cụ thể, trẻ em ở độ tuổi mầm non dễ trở nên hung hăng, khó bảo hơn nếu không bị cha mẹ trách phạt. Trẻ vẫn giữ nguyên xu hướng hung hăng, khó bảo này, ngay cả khi được cha mẹ kiên nhẫn giải thích về điều không nên làm.

Ngược lại, những đứa trẻ bị phạt đứng góc nhà hoặc bị phạt đòn, lại giảm bớt sự hung hăng, ngang bướng khá nhanh chóng. Bằng quan sát thực tế, giáo sư Robert cho rằng, nếu được áp dụng đúng cách, biện pháp phạt đòn có thể đem lại lợi ích giáo dục cho trẻ.

Nghiên cứu thực tế của giáo sư Robert cho thấy rằng, hình phạt cô lập (yêu cầu trẻ đứng góc nhà, hoặc ngồi một mình trong phòng riêng) và hình phạt đòn là những biện pháp hiệu quả để trẻ bớt ngang bướng, khó bảo.

Một khảo sát tiến hành trong năm 2001 cho thấy rằng những đứa trẻ hay phản kháng, thích chống đối, nếu không được gia đình giáo dục hiệu quả, sẽ có xu hướng phạm tội về sau này. Vì vậy, việc cha mẹ dạy con biết vâng lời, biết hợp tác là rất quan trọng đối với sự trưởng thành của trẻ.

Việc cha mẹ nghiêm khắc những khi con trở nên ngang bướng, khó bảo, thực tế lại giúp trẻ phát triển tốt đẹp hơn xét về lâu dài.

Sau cùng, những người phản đối việc phạt đòn trẻ nhỏ thường lập luận rằng, hình phạt cô lập là đủ, không cần đến biện pháp phạt đòn. Dù vậy, đôi khi hình phạt cô lập cũng không hiệu quả và cha mẹ cần có thêm lựa chọn.

Giáo sư Robert tin rằng việc có thể phạt đòn con, khi các biện pháp giáo dục khác không phát huy tác dụng, còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của phụ huynh.

Một nhóm nghiên cứu tại Bỉ đang tiến hành bài nghiên cứu quy mô lớn ở 42 quốc gia về tình trạng kiệt sức của phụ huynh. Đây là trạng thái căng thẳng và mệt mỏi của phụ huynh xung quanh trách nhiệm nuôi dạy con, dẫn tới một số triệu chứng như trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, rối loạn cảm xúc...

Hiện tại, nghiên cứu này cho thấy tình trạng kiệt sức của phụ huynh xuất hiện nhiều nhất ở các quốc gia phương Tây, nơi vốn được xem là có môi trường giáo dục văn minh, tiến bộ dành cho trẻ nhỏ.

Đây là một phát hiện gây bất ngờ, bởi các gia đình ở phương Tây tham gia nghiên cứu này nhìn chung đều có điều kiện kinh tế và môi trường sống tốt.

Một khả năng đang được các nhà nghiên cứu đưa ra để lý giải cho hiện tượng này, đó là phụ huynh ở nhiều nước phương Tây theo đuổi phương pháp nuôi dạy con nhẹ nhàng. Họ hạn chế tối đa các hình phạt đối với con, cho dù là phạt nhẹ.

Điều này vô tình tạo nên một thế hệ phụ huynh căng thẳng, mệt mỏi, kiệt sức. Nhiều người tự thấy không thể dạy con hiệu quả, bởi con quá cứng đầu.

Nhìn chung, dù không ủng hộ việc cấm hẳn hình thức phạt đòn, nhưng giáo sư Robert khẳng định biện pháp này chỉ hiệu quả nếu phụ huynh sử dụng một cách tiết chế, với tần suất 1-2 lần mỗi tháng, thậm chí ít hơn càng tốt.

Ngoài ra, hình phạt cần phù hợp với độ tuổi của trẻ. Trẻ dưới 2 tuổi còn quá nhỏ, nói lý lẽ với trẻ không hiệu quả, nên phạt đòn có thể chấp nhận được. Nhưng với trẻ trên 12 tuổi, việc phạt đòn sẽ gây hại cho sự phát triển của trẻ.

Nguyên nhân là bởi ở độ tuổi này, cha mẹ cần bắt đầu đối xử với trẻ như người lớn. Việc phạt đòn sẽ làm cho trẻ cảm thấy mình vẫn bị đối xử như trẻ con.

Dù ngày càng có nhiều người phản đối việc phạt đòn trẻ nhỏ, giáo sư Robert vẫn tin rằng biện pháp này có tác dụng nhất định trong quá trình nuôi dạy trẻ, nếu được áp dụng đúng cách.

Theo Daily Mail