Nhận định đề Văn tốt nghiệp THPT

 

Thí sinh hớn hở khi kết thúc môn Văn

Còn câu 1 (2 điểm) hỏi về truyện ngắn Thuốc của Lỗ Tấn, khách ở quán trà nhà lão Hoa đã bàn về những chuyện gì? Hãy cho biết điều nhà văn muốn nói qua những chuyện ấy.

Lâu nay thi tốt nghiệp câu hỏi về văn học nước ngoài thường hỏi khái quát về tác giả, tác phẩm. Nhưng với câu hỏi này là thể loại mới yêu cầu cụ thể hơn nên hơi khó với học sinh một chút. Tuy nhiên, học sinh đọc kỹ toàn bộ tác phẩm là làm được.

Đặc biệt, đối với phần thi riêng, câu 3.a dành cho chương trình Chuẩn là Phân tích giá trị nhân đạo của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài (phân tích trong Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục - 2008).

Với câu hỏi này thí sinh cần tập trung phân tích:

Thứ nhất, truyện ngắn này miêu tả chân thực nỗi thống khổ, tủi nhục của người dân lao động nghèo Tây Bắc bị ách áp bức của thế lực phong kiến ở miền núi; thân phận của Mị và A Phủ.

Thứ 2, sự căm phẫn, tố cáo tội ác tham lam, tàn bạo đối với bọn thống trị, cường quyền qua nhân vật phản diện là bố con Thống lý Pá Tra, A Sử. Đặc biệt, phân tích yếu tố cường quyền thống trị và thần quyền tư tưởng phục tùng mê tín dị đoan của người Tây Bắc chưa được giác ngộ làm cho những người như Mị mê muộn đi trong kiếp sống tủi nhục.

Thứ 3, phát hiện và miêu tả đầy trân trọng vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng, khát vọng sống âm thầm và mãnh liệt của người lao động nghèo Tây Bắc như vẻ đẹp tâm hồn Mị trong đêm mùa xuân, khát vọng của Mị khi đồng cảm với A Phủ....

Còn với câu 3.b dành cho chương trình Nâng cao thì khó hơn câu Vợ chồng A Phủ vì với hình tượng sông Hương phải đọc kỹ tác phẩm, không cần phải suy luận vì phải dẫn chứng từng hình ảnh của sông Hương. Câu này đòi hỏi phải có kỹ năng nhớ tác phẩm, rồi khái quát phân tích tác phẩm, cảm nhận sông Hương như một con người với lai lịch, tâm trạng, vẻ đẹp...

Hồng Hạnh ghi