Học ngành nào để 4-5 năm nữa vẫn có việc làm?

Tại ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp diễn ra cuối tuần qua, một trong những câu hỏi mà các chuyên gia nhận được nhiều nhất là nên chọn ngành học như thế nào khi công nghệ AI đang tác động mạnh mẽ lên nhiều lĩnh vực theo cả hai mặt tích cực và tiêu cực.

Nhiều em muốn học tài chính ngân hàng, kế toán, báo chí truyền thông lo ngại về cơ hội việc làm sau 4-5 năm tới, thời điểm mà các em tốt nghiệp đại học. Lý do là các ngành này ứng dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ, nhiều vị trí việc làm có thể sẽ bị xóa sổ, nhường chỗ cho AI.

Theo chân con đi sự kiện tư vấn - tuyển sinh, chị Phan Thu Huyền (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) bày tỏ nỗi trăn trở khi con gái đang học lớp 12 chưa quyết định được sẽ học ngành gì.

"Con thích học truyền thông của mẹ nhưng nhân sự ngành này có tỷ lệ thất nghiệp cao. Các công ty ngày càng tối ưu chi phí truyền thông. Nhiều công việc trước đây phải tuyển 3-4 vị trí việc làm thì giờ thu lại làm một vì thiết kế, quay dựng clip, viết content đều có thể sử dụng AI.

4-5 năm tới, liệu con có khả năng tìm được một công việc trong thị trường eo hẹp này?", chị Huyền băn khoăn.

PGS.TS Nguyễn Phú Khánh, Phó hiệu trưởng Đại học Phenikaa, bày tỏ sự thấu hiểu trước nỗi lo của học sinh, phụ huynh. Tuy nhiên ông Khánh khẳng định công nghệ không gây thất nghiệp nếu người học không ngừng học.

"Thí sinh không nên lo lắng nhiều ngành nghề sẽ bị xóa sổ. Công nghệ không thể thay thế hoàn toàn con người, ngược lại còn tạo ra nhiều ngành mới, nghề mới trong tương lai. Điều cần làm là theo đuổi ngành nghề theo năng lực, sở thích và không ngừng học hỏi tri thức mới, kỹ năng mới".

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, chia sẻ với phóng viên Dân trí: "AI không cướp việc. AI và tự động hóa chỉ thay thế những công việc lặp đi lặp lại, nhưng các ngành nghề đòi hỏi tư duy sáng tạo, phân tích và ra quyết định vẫn có nhu cầu nhân lực rất cao".

Ông Huy phân tích, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ, từ một quốc gia đang phát triển hướng đến một nền kinh tế phát triển, trung tâm tài chính và du lịch quốc tế, mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. 

Trong bối cảnh dòng vốn FDI không ngừng đổ vào, hàng trăm nghìn doanh nghiệp mới sẽ ra đời trong 5 năm tới. Doanh nghiệp tăng khiến nhu cầu nhân sự tăng, tạo cơ hội lớn cho những người có năng lực.

Ông Huy cũng dự đoán một số lĩnh vực có tiềm năng phát triển mạnh trong 4-5 năm tới như: Tài chính - ngân hàng - đầu tư; công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo; marketing số và kinh doanh, kỹ thuật - sản xuất và chuỗi cung ứng, y tế và công nghệ sinh học.

Tuy nhiên, ông Huy khẳng định bất kỳ ngành nghề nào cũng đều có tương lai nếu người học có ý thức rèn luyện, trang bị đầy đủ các kỹ năng quan trọng của thời đại số, như kỹ năng số, kỹ năng phân tích số liệu, chủ động học hỏi không ngừng.

Ở khía cạnh đào tạo, các chuyên gia nhấn mạnh vào việc các trường đại học cần thay đổi, cập nhật vào chương trình học những nội dung mới, phù hợp với bối cảnh phát triển của khoa học công nghệ và những đòi hỏi của thị trường lao động. Điều này cũng quyết định chất lượng đào tạo và tăng sức hấp dẫn của trường, của ngành mỗi mùa tuyển sinh.