Hàng loạt sai phạm trong kì thi học sinh giỏi quốc gia

Vừa ra đề thi vừa tập huấn đội tuyển dự thi quốc gia

Thanh tra Bộ GD&ÐT vừa có kết luận thanh tra một số vấn đề liên quan Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ÐT), trong đó chỉ ra hàng loạt sai phạm trong tổ chức kỳ thi học sinh giỏi quốc gia (HSGQG) từ năm 2015- 2017.

Theo kết luận này, nhiều vấn đề sai phạm trong kì thi được chỉ ra như: Việc ra đề thi, chấm thi, ban hành các văn bản liên  quan đến cuộc thi chưa đúng.

Cụ thể, tại một số địa phương, người ra đề đề xuất và hội đồng ra đề thi nhưng lại tham gia bồi dưỡng, tập huấn cho đội tuyển dự thi của các tỉnh, thành phố.

Trong đó, trường THPT chuyên Lương Văn Tụy (tỉnh Ninh Bình), năm 2017 có 12 người; Trường THPT chuyên Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang), năm 2017 có 21 người; Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP Hồ Chí Minh), năm 2016 có 7 người... là thành viên ra đề đề xuất, hội đồng ra đề thi tham gia tập huấn, ôn luyện học sinh giỏi.

Trong khi đó, số lượng đề đề xuất của một số môn dùng cho thi HSGQG khá ít nên dễ thiếu khách quan và có  thể lộ đề.

Kết luận của Thanh tra Bộ GD&ÐT chỉ rõ, danh sách người ra đề đề xuất không ghi ngày, tháng ban hành; người ký không quy định về độ mật, số lượng in, phạm vi lưu hành, hình thức sao chụp, nhân bản, không đánh số trang, không đóng dấu độ mật...

Kết quả việc kiểm tra xác suất chấm lần một của 27 bài thi HSGQG năm 2017 cho thấy, giám khảo chưa chấm bài thi độc lập theo quy định, việc cộng điểm trên bài thi không đúng. Như bài thi số phách 4114 (môn Sinh học), điểm câu 1 ghi không đúng, khiến cho tổng điểm bài thi thực tế là 18,75 điểm nhưng được ghi là 19 điểm; bài thi số phách 5606 (môn Lịch sử) câu 6 được ghi là 2,5 điểm nhưng điểm thực tế chỉ là 2,25 điểm.

Tại môn Lịch sử, số phách 5209 và số phách 5325 có phiếu điểm thống nhất cùng là 13,75 nhưng in từ máy tính ra lại là 14 điểm...

Qua kiểm tra xác suất bốn bài thi có điểm thay đổi sau khi phúc khảo (hai bài môn Hóa học, hai bài môn Sinh học) cho thấy, không có biên bản mở, kiểm tra túi bài thi theo quy định; biên bản tổ chấm ghi không đúng với thực tế của việc tăng điểm bài thi.

Cụ thể, bài thi mã phách 04363402 của thí sinh tỉnh Thanh Hóa từ không có giải, sau khi phúc khảo được tăng điểm và đoạt Giải ba (từ 11,5 điểm tăng lên 12,5 điểm).

Việc tăng điểm được lý giải do cộng nhầm điểm nhưng khi kiểm tra thì do giám khảo chấm phúc khảo cho thêm điểm thành phần vào bài thi bằng mực tím, trong đó riêng câu 6 tăng 0,5 điểm mà không rõ tăng thành phần nào.

Tương tự, bài thi có mã phách 04400325 của thí sinh tại Hà Nội (từ 9,25 điểm tăng lên 10,5 điểm) biên bản chấm phúc khảo ghi do cộng nhầm điểm thành phần trước đó; nhưng khi kiểm tra lại do giám khảo chấm phúc khảo cho thêm điểm bằng mực tím và cũng có câu 6 tăng 0,5 điểm nhưng không rõ cho điểm thành phần nào của câu.

Ngoài ra, về vấn đề ban hành văn bản cũng có một số sai phạm. Năm 2017, Cục Quản lý chất lượng đã tham mưu Bộ trưởng GD&ÐT ban hành quyết định thành lập Hội đồng ra đề và Hội đồng chấm thi chung một quyết định là không đúng quy chế thi HSGQG; thành phần chấm thi cũng không đúng theo quy chế; tham mưu Bộ trưởng ban hành quyết định thành lập Hội đồng chấm phúc khảo nhưng có giám khảo chấm thi đồng thời lại tham gia chấm phúc khảo.

Kế hoạch chấm thi HSGQG các năm 2015, 2016 không có số, không có ngày, tháng ban hành, chưa được Bộ trưởng GD&ÐT phê duyệt là sai; quy định chấm thi ngày 16-1-2017 do Cục trưởng Quản lý chất lượng ký với chức danh Chủ tịch hội đồng chấm thi không đúng thẩm quyền...

Sẽ xem xét lại toàn bộ kì thi HS giỏi quốc gia

Trước đó, ngày 19/1, Bộ GD&ĐT đã có câu trả lời báo chí về “lùm xùm” quanh kì thi HSGQG. Theo đó, Bộ cho biết, đã giao Cục Quản lý chất lượng- đơn vị được giao chủ trì tổ chức Kỳ thi, tiến hành kiểm tra, rà soát các nội dung được phản ánh.

Quan điểm mà Bộ GD&ĐT đưa ra, thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia nhằm động viên, khuyến khích người dạy và người học phát huy năng lực sáng tạo, dạy giỏi, học giỏi; góp phần thúc đẩy việc cải tiến, nâng cao chất lượng dạy và học, chất lượng công tác quản lý, chỉ đạo của các cấp quản lý giáo dục; đồng thời phát hiện người học có năng khiếu về môn học để tạo nguồn bồi dưỡng, thực hiện mục tiêu đào tạo nhân tài cho đất nước.

Về công tác đề thi, đơn vị này cho rằng, kỳ thi đáp ứng mục đích tổ chức thi nêu trên, được thực hiện với quy trình chặt chẽ, nghiêm ngặt với nhiều yêu cầu cao.

Đề thi có nội dung nằm trong chương trình giáo dục phổ thông và nội dung dạy học các môn chuyên của trường trung học phổ thông chuyên do Bộ GD&ĐT ban hành,hướng dẫn.

Theo đó, đề phải đảm bảo tính chính xác khoa học, bao quát được nội dung dạy học; có độ tin cậy, độ giá trị, được diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.

Bộ GD&ĐT ghi nhận những đóng góp của các chuyên gia, các nhà khoa học, các nhà giáo về đề thi. Song, để đánh giá chính xác chất lượng đề thi, đại diện Cục Quản lý chất lượng cho rằng, phải dựa vào phân tích thống kê kết quả thi sau khi chấm thi.

Được biết, Bộ GD&ĐT đang triển khai các công đoạn của quy trình chấm thi theo quy định của Quy chế. Bộ sẽ mời các chuyên gia, nhà giáo giỏi có kinh nghiệm và trách nhiệm tham gia chấm thi để đảm bảo công bằng, khách quan.

Đồng thời, Bộ đang triển khai nghiên cứu, xem xét toàn diện các khía cạnh của công tác thi chọn học sinh giỏi để tiếp tục đổi mới công tác thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia, tập huấn các đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực và quốc tế từ sau năm 2020 theo hướng tăng cường phân cấp và phát huy tự chủ của các cơ sở giáo dục, đào tạo nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục.

Mỹ Hà