Giữa làn sóng sa thải nhân viên ngân hàng, có nên chọn học ngành này?

Hoàng Hồng

(Dân trí) - "Em muốn học ngân hàng nhưng bố mẹ, họ hàng đều khuyên không nên vì đây là ngành dễ bị AI thay thế nhất", Nguyễn Mạnh Hùng, học sinh lớp 12, chia sẻ tại một sự kiện tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp.

Băn khoăn của Hùng về cơ hội công việc ngành ngân hàng nhận được sự chia sẻ của nhiều học sinh tham gia sự kiện. Điều khiến các em trăn trở là học ngành gì cũng có nguy cơ bị AI thay thế, học xong ra trường không có việc để làm.

Cá nhân Hùng đã tìm hiểu tương đối kỹ càng về lĩnh vực ngân hàng. Thông tin hàng nghìn nhân viên ngân hàng bị sa thải trong năm 2024, cùng với lời can ngăn của người thân khiến Hùng nao núng, không biết có nên theo đuổi ước mơ hay không.

Báo cáo tài chính hợp nhất quý IV/2024 của 27 ngân hàng đang có cổ phiếu giao dịch trên thị trường chứng khoán cho thấy làn sóng tinh giản đang diễn ra mạnh mẽ.

Ngân hàng BIDV cắt giảm 1.000 nhân sự so với năm 2023, là đợt cắt giảm lớn nhất trong 8 năm qua. 

VIB cắt giảm 517 nhân viên. ACB giảm 365 nhân viên. Con số này ở Sacombank là 426. Tính từ năm 2019 đến nay, Sacombank đã cắt giảm hơn 1.000 người.

Các ngân hàng TPBank, Nam A Bank, ABBank và KienlongBank cũng tinh giản nhiều bộ phận song số lượng nhân sự bị cắt giảm ở mỗi ngân hàng giữ ở con số dưới 100 người.

Trước câu hỏi ngân hàng có còn là một ngành đáng theo đuổi hay không, ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, cho biết: "Câu trả lời không chỉ đơn giản là "có" hay "không", mà phụ thuộc vào cách chúng ta nhìn nhận về sự phát triển dài hạn của ngành và khả năng thích nghi của mỗi cá nhân".

Giữa làn sóng sa thải nhân viên ngân hàng, có nên chọn học ngành này? - 1

Học sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2024 (Ảnh: Nam Anh).

Ông Huy phân tích, bất chấp những biến động mạnh mẽ,  ngành ngân hàng vẫn có tốc độ tăng trưởng tài sản và lợi nhuận vượt trội. Các ngân hàng hàng đầu như Techcombank, VPBank, Vietcombank, MB, BIDV… đều có tốc độ tăng trưởng quy mô tài sản, nguồn vốn và lợi nhuận ở mức hai con số mỗi năm.

Điều này không chỉ phản ánh tiềm năng phát triển mạnh mẽ của ngành mà còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn với mức thu nhập luôn thuộc nhóm cao nhất thị trường lao động, trung bình từ 30-50 triệu đồng/tháng, cao hơn ở các vị trí chuyên gia và lãnh đạo.

Ông Huy khẳng định, việc cắt giảm nhân sự tại các ngân hàng hiện nay chủ yếu do quá trình chuyển đổi số và tái cấu trúc hoạt động, không phải dấu hiệu của suy thoái.

Những vị trí công việc bị ảnh hưởng thường là giao dịch viên truyền thống, nhân viên xử lý hồ sơ thủ công, bộ phận hỗ trợ đơn giản như tổng đài viên, tư vấn viên… Các công việc này có công nghệ AI, Chatbot và RPA (Robotic Process Automation - giải pháp tự động hóa quy trình bằng robot) hỗ trợ xử lý.

Trong khi đó, các ngân hàng vẫn tuyển dụng mạnh ở nhiều mảng quan trọng, trong đó có đội ngũ kinh doanh khách hàng cá nhân, khối khách hàng doanh nghiệp, chuyên gia tư vấn tài chính, đầu tư, quản trị tài sản…

Ông Huy cũng dự báo những lĩnh vực sẽ bùng nổ trong ngành ngân hàng như dịch vụ tư vấn M&A, phát hành trái phiếu, gọi vốn quốc tế; quản lý tài sản và tư vấn tài chính cá nhân; quản trị rủi ro, pháp chế ngân hàng; ngân hàng số & Fintech.

Để nắm bắt cơ hội trong ngành ngân hàng, ông Huy nhấn mạnh vào yếu tố tư duy linh hoạt và hiểu biết rộng về tài chính, công nghệ, kinh tế.

"Dù ngành ngân hàng có phát triển mạnh, chỉ những người chuẩn bị tốt mới có thể tận dụng cơ hội. Sinh viên ngành ngân hàng nên kết hợp kiến thức tài chính với công nghệ, học thêm về Fintech, AI, Blockchain, Data Science để tăng lợi thế cạnh tranh khi xin việc làm. 

Các bạn cũng cần đầu tư vào chứng chỉ chuyên môn quốc tế như CFA, FRM, ACCA, CIMA giúp mở rộng cơ hội việc làm toàn cầu.

Bên cạnh đó, những nhân sự có khả năng kết nối và làm việc với các chuyên gia tài chính, pháp lý, công nghệ sẽ luôn được săn đón", ông Huy phân tích.

Năm 2024, điểm chuẩn ngành ngân hàng tại các trường đại học công lập phổ biến quanh mức 26 điểm.

Ngành Ngân hàng số của Học viện Ngân hàng lấy 26,13 điểm. Ngành Tài chính - Ngân hàng của Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM lấy 25,47 điểm.

Với thang điểm 30, ngành Tài chính - Ngân hàng 2 của Học viện Tài chính cao nhất là 26,85 điểm. 

Tại Trường Đại học Thương mại, các ngành Tài chính - Ngân hàng dao động ở mức 25-26 điểm.