Chương trình, SGK phổ thông mới: Lùi 1 năm chưa chắc đã kịp triển khai?

Tờ trình của Chính phủ về việc này do Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cập nhật thông tin về tiến độ thực hiện việc xây dựng, thẩm định, thực nghiệm và ban hành chương trình giáo dục phổ thông mới (gồm chương trình tổng thể và các chương trình môn học). Cụ thể, tiến độ công việc gồm chưa bảo đảm theo lộ trình đặt ra, thời gian thực tế cần nhiều hơn khoảng 1 năm so với dự kiến.

Nguyên nhân việc chậm trễ, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ giải thích là do xây dựng chương trình giáo dục phổ thông theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh là một công việc mới đối với Bộ GD-ĐT và các chuyên gia xây dựng chương trình giáo dục phổ thông nên công tác chỉ đạo, tổ chức thực hiện có lúc còn lúng túng.

Quá trình dự thảo chương trình mới và lấy ý kiến rộng rãi của các tầng lớp nhân dân nảy sinh những quan điểm khác nhau, thậm chí trái chiều nên cần thêm thời gian để lắng nghe, chắt lọc, tiếp thu, đồng thời giải thích, tuyên truyền tạo sự đồng thuận của xã hội.

Do đó, Chính phủ trình UB Thường vụ Quốc hội và Quốc hội xem xét cho phép giãn tiến độ 1 triển khai áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới 1 năm; tức thời gian thực hiện trên toàn quốc, ở cấp tiểu học sẽ là từ năm học 2019-2020, đối với cấp trung học cơ sở từ năm học 2020-2021 và đối với cấp trung học phổ thông từ năm học 2021-2022.

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, dù cơ bản đồng tình nhưng Chủ nhiệm UB Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình chỉ ra, việc lùi tiến độ thực hiện nghị quyết của Quốc hội sẽ không chỉ là 1 năm. Cụ thể, việc áp dụng chương trình sách giáo khoa mới chậm lại 1 năm ở các lớp tiểu học và sẽ thành 2 năm ở các lớp trung học cơ sở và 3 năm ở các lớp trung học phổ thông.

Do đây là nội dung quan trọng, Thường trực UB đề nghị Chính phủ và Bộ GD&ĐT cần đánh giá nghiêm túc những công việc đã thực hiện, xác định đầy đủ nguyên nhân dẫn đến việc chậm trễ so với kế hoạch ban đầu.

Cơ quan thẩm tra cũng yêu cầu tính toán kỹ lưỡng khối lượng công việc còn lại và thời gian cần thiết để thực hiện, có sự lưu tâm thỏa đáng đến khả năng đáp ứng (cả cấp trung ương và địa phương) cũng như những khó khăn, thách thức có thể ảnh hưởng đến kế hoạch thực hiện. Từ đó nghiên cứu, đề xuất một số phương án lùi thời gian bắt đầu áp dụng và phương thức triển khai chương trình, sách giáo khoa mới; cung cấp đầy đủ thông tin về ưu điểm và hạn chế của các phương án để Quốc hội có căn cứ xem xét, quyết định.

Theo thông tin từ cổng thông tin điện tử của Quốc hội, tại phiên thảo luận của UB Thường vụ Quốc hội về nội dung này hôm nay 13/10, Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho rằng, việc lùi thời gian áp dụng triển khai chương trình, sách giáo khoa mới là cần thiết. Tuy nhiên, Chính phủ cần nói rõ là tờ trình xin Quốc hội lùi thời gian bắt đầu thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa theo Nghị quyết 88.

Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Nga nêu ý kiến, vấn đề cần rút kinh nghiệm ở đây là khi trình đề án phải đảm bảo tính khả thi. Lộ trình thực hiện chương trình ban đầu cũng chính do Chính phủ trình để Quốc hội phê duyệt. Trong Nghị quyết Quốc hội đã quy định hàng năm Chính phủ báo cáo lại việc tổ chức thực hiện tới Quốc hội, đánh giá kết quả thực hiện trong báo cáo kinh tế xã hội. Đề án làm từ tháng 11/2014, nếu theo đúng lộ trình thì đầu năm 2018 bắt đầu áp dụng. Đến nay thì phải lùi chậm lại 1 năm ở các lớp tiểu học, 2 năm ở các lớp trung học cơ sở và 3 năm ở các lớp trung học phổ thông. Nhưng ngay cả hạn định từ giờ tới năm 2019 thì cũng còn rất nhiều việc phải làm, liệu lúc đó đảm bảo thực hiện được chương trình.

Bà Nga đề nghị phải báo cáo rõ hơn về việc đảm bảo khả năng áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới từ 2019 cũng như chất lượng chương trình vì không thể lại lùi tiếp lần nữa.

Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải và Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh cũng thống nhất việc lùi thời điểm áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới nhưng cần có đánh giá cụ thể vấn đề về tài chính, ngân sách.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị, Chính phủ, Bộ GD-ĐT cần chuẩn bị thêm bản báo cáo cập nhật nội dung toàn diện, kiểm điểm theo Nghị quyết 88 và cập nhật thêm nội dung triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 Khóa XII về đổi mới, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy. Đặc biệt, cần có thêm tờ trình riêng về việc lùi thời điểm triển khai áp dụng chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa mới.

P. Thảo