Cho phép giáo viên dạy thêm: Làm sao để kiểm soát không ép buộc học sinh?

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư quy định về dạy thêm, học thêm với nội dung đáng chú ý là cho phép giáo viên dạy thêm bên ngoài với học sinh của lớp mình.

Chia sẻ với báo chí về nội dung này, PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT)  cho rằng cần nhìn nhận dạy thêm, học thêm là nhu cầu thực tế của cả người dạy, người học. Những giáo viên giỏi sẽ luôn có những học sinh hiếu học muốn học để phát triển được năng lực của các em.

Vấn đề hiện nay dư luận đang quan tâm là việc học sinh phải đi học thêm lớp do giáo viên dạy bên ngoài, dù các em không muốn.

Khi giáo viên dạy học sinh ở trường, rồi lại bằng cách này, cách kia "buộc" học sinh học thêm do chính mình dạy ở bên ngoài. Những trường hợp này, học sinh và phụ huynh phải "tự nguyện một cách bắt buộc".

Do đó, dự thảo loại bỏ các thủ tục hình thức, như giáo viên cần xin phép hiệu trưởng để được dạy học sinh của mình như quy định hiện hành (Thông tư 17). Thay vào đó, thầy cô có thể dạy, nhưng cần lập danh sách học sinh, báo cáo hiệu trưởng và cam kết không bắt buộc các em dưới mọi hình thức. 

Dự thảo cũng thêm vào nguyên tắc: "Không sử dụng những ví dụ, câu hỏi, bài tập đã dạy thêm, học thêm để kiểm tra, đánh giá học sinh" tránh hiện tượng gây bức xúc lâu nay là giáo viên ra đề thi vào nội dung ở lớp học thêm, học sinh nào học thêm thì có điểm cao trong bài kiểm tra, đánh giá và ngược lại.

"Khi xây dựng dự thảo này, điều quan trọng mà chúng tôi hướng đến là cấm những hiện tượng tiêu cực chứ không cấm những nhu cầu có thực và chính đáng của cả người dạy và người học", ông Thành nhấn mạnh.

Hơn nữa, theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, giám sát việc dạy thêm, học thêm không chỉ có ngành GD&ĐT hay chính quyền địa phương mà còn phải có giám sát toàn dân, của chính học sinh và phụ huynh trên cơ sở những quy định đã được ban hành.

Ngay sau khi công bố dự thảo, dư luận đã tranh luận gay gắt về vấn đề này. Bài đăng trên báo và Fanpage của báo Dân trí đã nhận về gần 1.000 bình luận của bạn đọc. Đa phần đều bày tỏ băn khoăn việc kiểm soát tính khách quan, công tâm của thầy cô khi dạy thêm chính học sinh của mình.

Bạn đọc Vân Đặng Thúy chia sẻ: "Không nên cho phép dạy thêm chính học sinh của mình trên lớp. Tôi cũng là giáo viên tôi biết và các con tôi cũng đang học tiểu học. Khi học thêm thầy cô sẽ giảng bài mới nên khi dạy trên lớp thường các học sinh học thêm biết rồi nên cô sẽ giảng lướt. Các em học nào nếu không học thêm và học yếu sẽ không theo được đâu. Tôi ủng hộ dạy thêm nhưng với điều kiện không được dạy chính học sinh của mình ở lớp đang dạy".

Ý kiến của Văn Cường bày tỏ rằng học thêm với cô dạy mình ở lớp là điều không hợp lý, những học sinh đi học với cô sẽ được quan tâm, ưu ái. Điều này gây bất công, ức chế cho những học sinh không đi học thêm.

Bên cạnh đó, ý kiến này còn nêu rằng học thêm điểm số sẽ cao không đúng với năng lực, dẫn đến chủ quan, tự tin thái quá, ảo tưởng bản thân. 

Tài khoản Như Quỳnh để lại quan điểm rằng giáo viên có quyền dạy thêm , học sinh có quyền học thêm nếu có nhu cầu. Nhưng, cần quản lý nghiêm giáo viên dạy học sinh ở trên lớp của mình.

"Có rất nhiều học sinh bị trù dập nếu không học thêm của thầy cô. Học sinh có nhu cầu đi học thêm thầy cô giáo khác để giỏi hơn nhưng cứ phải tham gia thêm lớp học của giáo viên dạy mình để không bị trù dập trên lớp. Thật sự rất bất cập. Nếu giáo viên dạy giỏi, có uy tín thì cho dù không dạy học sinh lớp mình cũng có rất nhiều học sinh đăng ký học", bạn đọc Như Quỳnh chia sẻ.

Bình luận của Quang Hải Đặng nêu: "Sẽ có nhiều thầy cô không dạy kiến thức trong giờ chính khóa. Họ để kiến thức dạy trong lớp học thêm. Thời gian ở trên lớp của học sinh thành ra là thời gian vất đi trong khi đáng ra nói phải là vàng ngọc".

Bạn đọc này miêu tả cảnh chiều tối đáng lẽ học sinh được về nhà nghỉ ngơi nạp lại năng lượng để học bài thì phụ huynh lại cùng con chạy chen chúc khắp thành phố để học thêm. Việc này vừa tốn tiền, tốn thời gian, hại sức khỏe.

"Tôi đề nghị tăng tiền lương giáo viên lên. Tôi thấy đã tăng rồi thì phải cấm tuyệt đối không được dạy thêm", bạn đọc viết.

Một ý kiến khác thẳng thắn bày tỏ thực trạng quy định hiện tại đang cấm giáo viên dạy thêm học sinh của chính mình nhưng thực tế "cấm còn chưa dứt hẳn" bởi nhiều người vẫn ngang nhiên dạy bất chấp quy định, thiên vị học sinh đi học thêm, gây bất bình trong dư luận xã hội. Do đó, nếu bây giờ cho phép giáo viên dạy học sinh của chính mình sẽ gây hậu quả lớn hơn. 

Ở chiều ủng hộ, bạn đọc Lập Phạm Khắc cho biết mình là giáo viên nên rất ủng hộ những quy định mới trong dự thảo. Người này viết: "Giáo viên chúng tôi có quyền dạy thêm, làm thêm công bằng như bao ngành khác. Các cô bác không đọc kỹ dự thảo của Thông tư rồi".

Bình luận diễn giải thêm, nếu giáo viên được dạy thêm sẽ phải thực hiện những quy định ràng buộc nghiêm ngặt như: Dạy thêm phải qua các cấp thẩm quyền nào, không phải ai cũng mở được lớp dạy thêm mà lớp dạy thêm phải đủ điều kiện, không phải nội dung nào cũng được dạy trong lớp học thêm mà nội dung chương trình bị kiểm duyệt nghiêm ngặt.

Bình luận của Toàn Nguyễn Đăng cũng bày tỏ quy định như trong dự thảo là hợp tình hợp lý. 

Hiện nội dung dự thảo trên vẫn đang nhận được sự quan tâm lớn từ phía xã hội.