"Bùng nổ" tranh cãi về giáo dục khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ
(Dân trí) - Quan điểm "Giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ" gây tranh cãi trên mạng xã hội. Một số chuyên gia cho rằng cách thức này chưa đúng nhưng phụ huynh "thả cơn mưa" lời khen.
Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học- ĐH Sư phạm Hà Nội, vừa có bài chia sẻ quan điểm "Giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ" .
Nữ tiến sĩ giáo dục chia sẻ, trẻ không bị phạt dễ nảy sinh tính coi thường cha mẹ, coi thường người lớn, coi thường mọi luật lệ, quy tắc lễ phép.
Quan điểm này gây tranh cãi trên mạng xã hội!
Trả lời PV Dân trí, một số chuyên gia cho rằng cần xem xét lại quan điểm này về mặt khoa học. Tuy nhiên, nhiều độc giả lại "thả cơn mưa lời khen" cho TS Vũ Thu Hương.
Chỉ khuyên nhủ thôi: Chưa đủ!
Trong thư gửi đến tòa soạn, độc giả T. Thanh ủng hộ quan điểm của trên đây của TS Vũ Thu Hương: "Thuốc đắng mới chữa khỏi bệnh, thuốc ngọt không làm được điều đó. Có những lỗi của trẻ cần phạt theo mức độ, kể cả dùng rồi vọt. Trẻ không bị đau sẽ không biết làm người khác đau sẽ như thế nào. Tuy nhiên, mức phạt cần trong giới hạn, không quá lạm dụng và biến tướng nó là được".
Đồng quan điểm trên đây, độc giả Dien Nguyen cho rằng, các cụ xưa đã có câu "Thương cho roi cho vọt" nên lớp người cũ có quan điểm sống khác. Riêng lớp trẻ hiện nay, do ít nhiều không được rèn dũa đạo đức nghiêm khắc nên có tình trạng đạo đức xuống cấp.
Độc giả Nguyễn Duy Hy tuyệt đối đồng thuận với quan điểm của TS Thu Hương. "Thế hệ chúng tôi lớn lên và trưởng thành trong chiến đấu, trong học tập xây dựng đất nước, đều được giáo dục bằng phương pháp này. Mặc dù ở tuổi trên dưới 70 nhưng chúng tôi tự hào đã trưởng thành như bố mẹ mong đợi", độc giả này nói.
Đồng tình với quan điểm này, bạn Nguyễn Chiến Thắng cũng đưa ra câu chuyện ngày xưa trẻ con nghịch ngợm, ông bà vẫn cho ăn roi ăn vọt là chuyện thường. Đa phần trẻ nhận được sự chỉ bảo ấy đều ngoan, không hẳn sang chấn tâm lý. Tất nhiên quan điểm của độc giả này, trách phạt phải có mức độ, không để đến mức bạo hành.
"Rất cảm ơn tiến sĩ bởi quan điểm và nhận xét rất đúng, chuẩn mực. Thực tế từ những năm 2000 tới nay, đạo đức giới trẻ còn học trên ghế nhà trường ngày càng đi xuống, chúng ta đừng đỗ lỗi cho ai mà hãy tự nhìn nhận thực tế", độc giả Đinh Nhật viết.
Còn theo bạn T. Thái: "Cá nhân tôi cho rằng, suy nghĩ của Tiến sĩ Vũ Thu Hương là hợp lý. Các cụ ta đã nói "Dạy con từ thủa còn thơ" hay "Thương cho roi, cho vọt"; Từ suy nghĩ, hành động của các con, tôi thấy chúng không nghe, không sợ bố mẹ bằng thầy, cô giáo. Vậy mà nơi để uốn nắn chúng nên người lại chỉ "khen", không có "phạt", vô tình chúng ta đã dạy con cháu chúng ta thói nịnh bợ, hay đề cao cái" tôi" từ bé".
"Tôi hoàn toàn nhất trí với quan điểm trên. Tuy hôm nay chúng là trẻ con nhưng đó lại là tương lai sau này. Khi chuyển từ giáo dục cho roi cho vọt hẳn sang hình thức cưng chiều vô nguyên tắc, không áp dụng bất cứ hình thức phạt nào, sẽ chẳng bao giờ chúng ta có lớp công dân ý thức xã hội, có kỹ năng vượt khó trong đời và không biết tuân thủ pháp luật.
Khẳng định mình hoàn toàn đồng tình với TS Thu Hương về quan điểm giáo dục trên đây, độc giả Nguyễn Hiền cũng khẳng định, đã đến lúc không thể lấy "lời khuyên nhẹ nhàng" đối với những thói hư tật xấu của những học sinh cố tình vi phạm kỷ luật. Theo đó, phải có hình thức "phạt" hợp lý, đúng luật định, mới mong ngăn chặn tình trạng học sinh hư hỏng, coi thường thầy cô, nhà trường như hiện nay .
Trừng phạt khiến trẻ lo âu, bẽ mặt
Trong số "cơn mưa lời khen", một số độc giả và chuyên gia nêu quan điểm trái ngược. Bạn Thanh Tùng cho rằng, cần áp dụng cả hai biện pháp "khuyên nhủ" và "phạt" phù hợp, bởi mỗi cách thức đều có mặt tích cực, tiêu cực.
Độc giả Nguyễn Hà An cũng phản đối và cho rằng, khi một đứa trẻ đánh bạn mà "phạt" chép thêm một trang vở là không đúng.
"Có lẽ TS Thu Hương chưa đọc tài liệu về "giáo dục kỷ luật tích cực". Vì vậy, hãy suy nghĩ thấu đáo khi nêu ra quan điểm giáo dục", độc giả này nêu quan điểm.
"Nên đổi là "giáo phạt" chứ không phải là giáo dục. Hiện có nhiều nền giáo dục không phạt nhưng tại sao họ vẫn phát triển mà mình lại đi theo hướng ngược lại"?, độc giả Lương Lộc đặt câu hỏi.
Trao đổi với PV Dân trí, PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa Các khoa học Giáo dục (ĐHGD- ĐHQG Hà Nội) cho rằng, việc kết luận mang tính thái cực, trắng- đen của chuyên gia Vũ Thu Hương trên đây rất khiên cưỡng.
"Không thể kết luận rằng, giáo dục bằng lời khuyên là phản tác dụng mà phải xem xét cách thức đưa ra lời khuyên có đúng không, người đưa ra lời khuyên có phải là tấm gương xứng đáng không, mối quan hệ giữa người đưa ra lời khuyên và người nhận lời khuyên có gần gũi, chân thành với nhau hay không.
Cha mẹ giáo dục con bằng lời khuyên, con không nghe, thậm chí làm trái thì không phải là lời khuyên vô dụng mà chính là vì bản chất mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái không lành mạnh.
Điều cần làm ở đây không phải là lên án giáo dục bằng lời khuyên mà cần sửa chữa lại mối quan hệ mẹ - con", PGS.TS Trần Thành Nam cho hay.
Đặc biệt, chuyên gia này khẳng định, nhiều nghiên cứu đã chứng minh, việc trừng phạt nghiêm khắc chưa chắc đã khiến trẻ tự giác thực hiện theo những gì người lớn muốn và tính kỷ luật. Trái lại, trừng phạt làm trẻ cảm thấy lẫn lộn, lo lắng, bẽ mặt, tức giận và muốn đáp trả lại.
Ông Ngô Minh Uy, Giám đốc Công ty Tâm lý chuyên nghiệp WE Link, Tổng Thư ký Hội Khoa học Tâm lý - Giáo dục TPHCM cũng chia sẻ quan điểm về cách dạy trẻ trên đây của TS Vũ Thu Hương.
Chuyên gia này lý giải, cách thức trên đây chung quy là làm cho đứa trẻ sợ hãi mà thay đổi hành vi theo ý người lớn. Tuy nhiên, một con người phát triển khỏe mạnh và lộ ra hết được các tiềm năng của chính người đó, chứ không phải nghe lời theo chuẩn mực của người khác hay xã hội.
"Lâu nay nhiều người có thói quen la mắng và trừng phạt đứa nhỏ, với mục đích khuất phục đứa trẻ bằng nỗi sợ. Đến ngày điều này đã được nội tâm hóa khiến chúng ta vô cùng thụ động và không có được lòng tự tôn khỏe mạnh. Vậy nên, đừng mong chúng ta thành những "công dân toàn cầu" dám có ý kiến hay quan điểm của bản thân", ông Ngô Minh Uy nói.