TPHCM thu hút nhân tài: 19 người vào làm việc, 14 người ra đi

Hoài Nam

(Dân trí) - Trong 5 năm thí điểm chính sách thu hút nhân tài, TPHCM thu hút 19 nhà khoa học về làm việc, nhưng sau đó 14 người rời đi. Ba năm qua các đơn vị không tuyển được chuyên gia nào.

Thông tin được PGS.TS Vũ Hải Quân, Giám đốc ĐH Quốc gia TPHCM chia sẻ tại tọa đàm "Đề xuất và kiến nghị một số vấn đề triển khai Nghị quyết 54/2017/QH14" do ĐH Quốc gia TPHCM tổ chức. 

TPHCM thu hút nhân tài: 19 người vào làm việc, 14 người ra đi - 1

PGS.TS Vũ Hải Quân chia sẻ tại tọa đàm (Ảnh: M.Q).

Tọa đàm là diễn đàn để các nhà khoa học, nhà quản lý và các bên liên quan trao đổi, thảo luận, làm sáng tỏ hơn những thuận lợi, khó khăn, bài học kinh nghiệm về những vấn đề thực tiễn trong thực hiện Nghị quyết 54 và những yêu cầu đặt ra trong bối cảnh mới. Chính sách thu hút nhân tài là một trong các nội dung của tọa đàm. 

PGS.TS Vũ Hải Quân cho rằng cơ chế chính sách thu hút nhân tài chưa được như mong muốn, đặc biệt trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, KHCN. 

Trong 5 năm thí điểm, TP HCM thu hút 19 nhà khoa học về làm việc, nhưng sau đó 14 người rời đi, ba năm qua các đơn vị không tuyển được chuyên gia nào. 

Như trong lĩnh vực y tế, gần đây có hiện tượng một số chuyên gia y tế giỏi chuyển sang khu vực tư và hiện tượng này theo ông Quân, điều này có thể làm giảm cơ hội tiếp cận với y tế của một bộ phận gia đình có thu nhập thấp, nhất là đối với lao động nhập cư. 

Vấn đề cần đặt ra, theo Giám đốc ĐH Quốc gia TPHCM là cơ chế chính sách thu hút người tài như hiện nay đã đi vào thực tiễn và phát huy hiệu quả chưa? 

"Việc trả lương cao so với mặt bằng chung để thu hút có phải là cách làm, cách giải quyết vấn đề từ gốc hay mới chỉ là phần ngọn? Người tài, chuyên gia học hàm giáo sư, phó giáo sư được hưởng bậc 2 (hệ số 9,4) lương 14 triệu đồng; các trường hợp còn lại nhận hơn 13 triệu đồng mỗi tháng có thực sự thu hút được không?", ông Quân nêu ra băn khoăn. 

Về cơ chế đặt hàng đào tạo nhân lực, giám đốc ĐH Quốc gia TPHCM bày tỏ TPHCM đang tái cấu trúc nền kinh tế, theo định hướng phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số và cần nguồn nhân lực chất lượng cao. TPHCM cũng đang tích cực tiến hành cải cách hành chính, dịch vụ công theo hướng là một thành phố thông minh và để thực hiện được mục tiêu này thì cũng cần đội ngũ cán bộ được đào tạo ngang tầm nhiệm vụ. 

Tuy nhiên, chưa có cơ chế để thành phố đặt hàng trực tiếp các trường đại học để đào tạo nhân lực chất lượng phục vụ cho chiến lược phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số, cũng như đào tạo cán bộ quản lý có chuyên môn và kỹ năng đáp ứng yêu cầu mới. Hay nói cách khác, chúng ta đã có kinh tế thị trường định hướng XHCN nhưng lại chưa có giáo dục định hướng thị trường. 

Theo ông, thành phố đóng góp ngân sách về trung ương và trung ương điều tiết lại ngân sách cho các đại học còn là cách làm theo cơ chế bao cấp, theo mô hình kinh tế kế hoạch từ trước khi đổi mới. 

Ngoài ra, theo PGS.TS Vũ Hải Quân với lao động nhập cư là lực lượng lao động đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế của thành phố. Do vậy vấn đề nhà ở, trường học, y tế cho người lao động nhập cư cần được giải quyết tốt và đôi khi vượt khỏi các quy định hiện hành, ví dụ như về cách tính biên chế, hệ thống trường học, bệnh viện.

Trong bài phát biểu của mình, ông Quân cũng chỉ ra một nguồn thu rất quan trọng chưa được thành phố khai thác hiệu quả là tài sản công. 

TPHCM thu hút nhân tài: 19 người vào làm việc, 14 người ra đi - 2

TPHCM đang gặp khó trong việc thu hút và giữ chân các nhà khoa học.

Ông Quân đưa trường hợp ĐH Quốc gia TPHCM nơi mình đang quản lý, là đơn vị sự nghiệp công lập, đang thực hiện mạnh mẽ tự chủ đại học do vậy ngân sách chi thường xuyên càng ngày giảm. 

Trong khi ĐH Quốc gia TPHCM có quỹ đất trong cả nội thành và ngoại thành nhưng hiện nay cơ chế cho phép đồng khai thác, sử dụng đất đai, tài sản công chưa rõ ràng nên chưa tiến hành được. Trong khi, việc khai thác hiệu quả dịch vụ, tài sản công sẽ góp phần đa dạng hóa nguồn thu của ĐH Quốc gia TPHCM và của thành phố.  

Qua tọa đàm, ĐH Quốc gia TPHCM mong muốn góp phần giúp TPHCM có được những kiến nghị, đề xuất với Quốc hội, Chính phủ trong việc tháo gỡ những khó khăn bất cập, tạo động lực thúc đẩy phát triển TPHCM thật sự trở thành đầu tàu kinh tế mạnh của cả nước.