Những sợi chỉ đỏ "hồi sinh" đồ vật cũ trong triển lãm của Chiharu Shiota

Trong buổi khai mạc triển lãm Thủy triều cảm xúc vào chiều 12/10 tại Trung tâm Nghệ thuật đương đại Vincom (VCCA) Hà Nội, nghệ sĩ Nhật Bản Chiharu Shiota đã có cuộc trò chuyện với khán giả cũng như những người làm nghệ thuật tại Việt Nam về những ký ức, kỷ niệm của mình - yếu tố làm nên những sáng tác ý niệm của chị.

Ở những triển lãm mà Chiharu Shiota từng làm, chị đã dùng những sợi chỉ đỏ kết hợp với những vật liệu trong đời sống như: vali, thuyền cũ, ghế cũ, quần áo… thành những tác phẩm đặc biệt của mình. Trong thế giới nội tâm của mình, chị như một nhà giả kim nói về sự "hồi sinh" của những vật dụng tưởng chừng như đã bị lãng quên.

Nữ nghệ sĩ chia sẻ, chị dùng những sợi chỉ đỏ vì tính kết nối, giống như mạch máu trong con người. Ở mỗi nước khi tổ chức triển lãm, chị đều nhặt nhạnh, sưu tầm những đồ vật đặc biệt để tạo nên ấn tượng cho các triển lãm của mình.

"Tôi từng lang thang trong các khu chợ đồ cũ ở Đức và thấy họ bán rất nhiều thứ kỳ lạ như: Hộ chiếu, bằng tốt nghiệp, sổ tiết kiệm ngân hàng, bức thư tình… Đó là những tài sản quý giá với con người khi họ còn sống, nhưng khi họ mất đi, những thứ đó vô nghĩa với người khác.

Và điều đó làm tôi trăn trở, làm thế nào để giữ mãi giá trị, giữ những kỷ vật ngay cả khi đã mất. Và đó là lý do tôi dùng đồ cũ trong các triển lãm của mình", nữ nghệ sĩ chia sẻ.

Chiharu Shiota cho biết thêm, chị từng gặp biến cố về sức khỏe và những trải nghiệm ấy đã ảnh hướng tới sáng tác của chị: "Tôi đã 2 lần mắc ung thư, sau khi bị bệnh tôi lại thích vẽ và lúc đó tôi vẽ bằng tâm hồn. Năm 2017, khi tôi nhận được lời mời làm giám tuyển của một triển lãm thì tôi phải chỉ định phẫu thuật.

Thời gian đó, tôi rất vất vả vì làm việc, vừa điều trị bệnh. Tôi cảm nhận rõ ranh giới giữa sự sống và cái chết. Và tôi đã sáng tạo ra những tác phẩm của mình với một tâm thế mới tại triển lãm lần đó".

Tại triển lãm ở Việt Nam, chị cũng dùng nhiều hàng ngàn sợi chỉ đỏ liên kết với thuyền cũ, những con thuyền này không chỉ là vật dụng chuyên chở hàng hóa, con người mà chở cả văn hóa các vùng miền, chị mong muốn gợi ký ức, mang lại những cảm xúc mới cho khán giả tới tham quan.

Khi được hỏi rằng, những triển lãm của chị thường làm trong nhà, có bao giờ chị muốn đưa tác phẩm của mình ra không gian bên ngoài không, nữ nghệ sĩ cho biết: "Những sáng tác của tôi đều dùng những vật liệu đơn giản nên dễ bị hỏng khi gặp nước mưa, nắng nóng vì thế tôi chỉ trưng bày tác phẩm trong nhà thôi".

Chiharu Shiota sinh năm 1972, chị là người Nhật Bản, sống tại Đức. Chị nằm trong số những nghệ sĩ đương đại tài năng và thành công nhất trên thế giới hiện nay, có tác phẩm trưng bày ở nhiều bảo tàng và triển lãm danh tiếng ở các khu vực.

Đặc biệt, chị từng được chọn làm nghệ sĩ đại diện cho Nhật Bản tham gia Venice Biennale (năm 2015), triển lãm quốc tế uy tín và lâu đời nhất được tổ chức 2 năm một lần tại Venice, Ý.