Nghệ sĩ Lưu Hồng Quang độc tấu 3 bản nhạc kinh điển

Tối 8/11, tại Phòng hòa nhạc Lớn, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, nghệ sĩ piano Lưu Hồng Quang đã mang đến một buổi độc tấu trọn vẹn và đầy chiều sâu mang tên Spiritual Essence Of Water (Linh hồn của nước).

Đây không chỉ là một đêm nhạc, mà còn là hành trình kết nối khán giả Việt Nam với tinh hoa âm nhạc cổ điển thế giới thông qua hình tượng "nước" - biểu tượng của sự sống, dòng chảy thời gian và cội nguồn tâm hồn.

Sự kiện là một phần quan trọng của chuỗi hòa nhạc VIPCF Laureate Series, do Cuộc thi Piano Quốc tế Việt Nam (VIPCF) tổ chức.

Việc Lưu Hồng Quang - tài năng dương cầm được đào tạo bài bản và gặt hái nhiều giải thưởng quốc tế - chọn Hà Nội là nơi giới thiệu 3 tác phẩm kinh điển chưa từng trình diễn tại quê hương. Điều này góp phần nâng tầm hoạt động của âm nhạc cổ điển Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Mở đầu chương trình hòa nhạc là tác phẩm A boat on the ocean (Một con thuyền trên đại dương) của nhà soạn nhạc người Pháp Maurice Ravel (1875-1937), trích từ tổ khúc Miroirs (Những tấm gương).

Ngay từ cái tên, Ravel đã dẫn dắt người nghe đến một không gian ấn tượng, nơi thiên nhiên không chỉ là cảnh quan mà còn là sự phản chiếu cảm xúc.

A boat on the ocean là một thử thách lớn đối với bất kỳ nghệ sĩ piano nào vì đòi hỏi kỹ thuật điêu luyện để tạo ra hiệu ứng âm thanh lấp lánh, gần như ảo ảnh, mô phỏng sự lay động của mặt nước.

Lưu Hồng Quang đã xử lý tác phẩm này một cách tinh tế và giàu tưởng tượng. Với phong thái điềm tĩnh, anh đã tạo nên âm thanh của đại dương mênh mông: Từ những chuỗi nốt lướt nhanh, nhẹ nhàng như ánh sáng lấp lánh trên mặt biển yên bình, đến những đoạn cao trào dồn dập, mạnh mẽ như cơn sóng dữ hay cơn bão bất chợt.

Khán giả cảm nhận được hình ảnh một chiếc thuyền nhỏ chênh vênh, trôi dạt giữa thiên nhiên hùng vĩ - nơi con người trở nên nhỏ bé trước sức mạnh nguyên sơ và bất tận của nước.

Cách nghệ sĩ kết thúc tác phẩm bằng những âm thanh xa dần như chiếc thuyền trôi về phía chân trời, đã để lại dư vị man mác, mở ra một triết lý về sự cô độc nhưng cũng đầy hy vọng của con người trước dòng chảy cuộc đời.

Phong cách biểu diễn của Lưu Hồng Quang ở chương này không chỉ là tái hiện kỹ thuật mà là sự nhập tâm sâu sắc, truyền tải trọn vẹn tinh thần lãng mạn và tinh tế của trường phái ấn tượng.

Nếu Ravel đưa khán giả đến với đại dương bao la, thì tác phẩm thứ 2 - tổ khúc Venezia e Napoli (Venice và Naples) của Franz Liszt (1811-1886) - lại dẫn dắt người nghe vào những thành phố rực rỡ bên bờ Địa Trung Hải.

Thuộc trường phái lãng mạn, Liszt dùng âm nhạc để ghi lại những rung động mãnh liệt trước vẻ đẹp tráng lệ của Venice và không khí lễ hội sôi động của miền Nam nước Italy.

Tổ khúc gồm 3 chương. Chương 1 Gondoliera là lời hát du dương của những người chèo thuyền Gondola trên sông nước Venice. Lưu Hồng Quang đã thổi vào chương này sự trữ tình, lãng mạn.

Giai điệu được chuyển tải mượt mà, gợi lên hình ảnh con thuyền nhẹ nhàng trôi dưới ánh trăng, đưa khán giả đắm mình vào vẻ đẹp cổ kính, thơ mộng của thành phố kênh rạch. Tác phẩm này dựa trên khúc Gondoliera nổi tiếng của Giovanni Battista Peruchini, được Liszt nâng cấp bằng ngôn ngữ piano điêu luyện của mình.

Chương Canzone là giai điệu dân ca sâu lắng, hoài niệm, vang vọng trong đêm khuya vắng vẻ. Chương nhạc này mang đến khoảng lặng cần thiết, thể hiện sự tương phản đầy duyên dáng với hai chương còn lại.

Và Tarantella - điệu nhảy truyền thống cuồng nhiệt của miền Nam nước Italy. Lưu Hồng Quang đã trình diễn chương này với năng lượng mạnh mẽ, tốc độ và kỹ thuật điêu luyện.

Những chuỗi nốt nhanh, linh hoạt, đầy đam mê đã tạo nên một không khí lễ hội rạo rực, sống động. Đây là minh chứng cho tài năng của nghệ sĩ, khi anh kiểm soát được sự hỗn loạn đầy cảm xúc mà vẫn giữ được sự rõ ràng, sắc nét trong từng nốt nhạc.

Với Liszt, "nước" không còn là biểu tượng triết lý mà là bối cảnh sống động, là nguồn cảm hứng cho những cảm xúc mạnh mẽ, từ lãng mạn thâm trầm đến cuồng nhiệt bùng nổ.

Tác phẩm cuối cùng và cũng là đỉnh cao của buổi độc tấu là bản Sonata in B-flat Major, D.960 của Franz Schubert (1797-1828). Đây không chỉ là một kiệt tác mà còn là "bản di chúc bằng âm nhạc" của nhà soạn nhạc vĩ đại, được ông hoàn thành chỉ vài tuần trước khi qua đời ở tuổi 31.

Việc Lưu Hồng Quang lần đầu tiên trình diễn trọn vẹn tác phẩm lớn này trước công chúng Việt Nam đã khiến chương trình mang một ý nghĩa đặc biệt.

Nếu Ravel và Liszt hướng người nghe trải nghiệm cảnh quan bên ngoài (đại dương, thành phố), thì Schubert, qua D.960, lại dẫn dắt mọi người đi sâu vào thế giới nội tâm, đối diện với ký ức, nỗi tiếc nuối và sự chấp nhận định mệnh. Đây là tác phẩm khó nhất về mặt diễn giải cảm xúc.

Bản Sonata số 21 gồm 4 chương. Chương 1 Molto moderato mở đầu bằng giai điệu yên bình, thánh thót như "tiếng gọi từ thiên đường", nhưng ẩn sâu trong đó là "tiếng thì thầm đáng sợ của tử thần" qua những đoạn trầm lặng bất chợt, báo trước số phận bi kịch.

Lưu Hồng Quang đã giữ được nhịp độ chậm rãi, thiền định, tạo ra một cảm giác mơ hồ, giữa sự thanh thản và nỗi lo âu.

Chương 2 Andante sostenuto là chương đối lập nhất, mở đầu chậm rãi như một lời trăng trối đầy đau khổ, mỗi nốt nhạc ngân nga như hơi thở cuối cùng, chìm sâu trong sự cô đơn và tuyệt vọng.

Nhưng sau đó, giai điệu lại chuyển thành một "khát khao hồi sinh," bay bổng và đầy ánh sáng, như một linh hồn thoát khỏi thể xác. Lưu Hồng Quang đã thể hiện sự chuyển giao cảm xúc này một cách sâu sắc, khiến người nghe cảm nhận được dòng chảy của sự sống và cái chết đan xen.

Scherzo: Allegro vivace con delicatezza - Trio là tia hy vọng chợt thoáng qua, một phần ký ức hồn nhiên của tuổi trẻ chợt ùa về. Đây là chương nhẹ nhàng, như một phút nghỉ ngơi trước khi đối diện với chương cuối.

Chương Allegro ma non troppo - Presto - kết thúc bùng nổ - thể hiện "năng lượng cuối cùng" của Schubert, dùng toàn bộ âm nhạc để chống lại định mệnh. Lưu Hồng Quang đã dốc hết sức lực, trình diễn với sự quyết liệt, hiên ngang, trước khi thanh thản chấp nhận số phận và bước vào sự vĩnh cửu.

D.960 không chỉ là tác phẩm về nước theo nghĩa đen, mà còn là "dòng chảy sâu thẳm của tâm hồn" - một triết lý đỉnh cao, một sự kết nối tâm linh - nghệ sĩ Lưu Hồng Quang muốn gửi gắm đến khán giả quê nhà.

Buổi độc tấu Spiritual Essence Of Water không chỉ là sự tổng hợp của 3 thời kỳ âm nhạc (cổ điển, lãng mạn, ấn tượng) mà còn là minh chứng cho sự trưởng thành vượt bậc trong phong cách biểu diễn của Lưu Hồng Quang.

Khán giả đã dành những tràng pháo tay kéo dài, không chỉ cho tài năng của Lưu Hồng Quang mà còn cho sự dũng cảm và tâm huyết của anh khi mang những kiệt tác đòi hỏi sự chiều sâu triết học như D.960 về Việt Nam.

Nghệ sĩ Lưu Hồng Quang là tài năng dương cầm được đào tạo bài bản, hiện là nghiên cứu sinh tiến sĩ chuyên ngành piano tại New Zealand. Anh trở về quê hương với lời tri ân sâu sắc thể hiện qua âm nhạc.

Buổi độc tấu khép lại, nhưng dư âm về dòng chảy tinh thần và sự kết nối giữa nghệ sĩ và khán giả vẫn còn mãi. Chương trình hứa hẹn một khởi đầu đẹp và ý nghĩa cho chuỗi các hoạt động âm nhạc cổ điển chất lượng cao tại Việt Nam, đúng như cam kết của VIPCF.

Chị Kim Chi (Hà Nội) chia sẻ: “Đây là một buổi biểu diễn đầy giá trị, với những bản nhạc kinh điển được thể hiện tinh tế. Nghệ sĩ Lưu Hồng Quang cho thấy sự tập trung và cảm xúc tuyệt vời trong từng khoảnh khắc trình diễn.

Sau thời gian nghệ sĩ học tập tại New Zealand, lần trở lại này đánh dấu bước trưởng thành rõ nét trong nghệ thuật của anh - điều mà khán giả và những người yêu mến - đều có thể cảm nhận được”.