Lịch sử dân tộc hào hùng qua loạt tranh, ảnh đoạt giải thưởng cao quý

Ngày 30/8, Triển lãm Tác phẩm mỹ thuật, nhiếp ảnh của các tác giả được tặng, truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và Giải thưởng Nhà nước năm 2022 đã khai mạc tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Triển lãm do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) tổ chức chào mừng Kỷ niệm 79 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh: "Triển lãm là hoạt động văn hóa nghệ thuật có ý nghĩa thiết thực chào mừng kỷ niệm 79 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Đây cũng là dịp để công chúng có cơ hội được tiếp cận, tìm hiểu, thưởng thức trực tiếp các tác phẩm có giá trị cao về thẩm mỹ, có nội dung, tư tưởng sâu sắc". 

Triển lãm trưng bày 47 tác phẩm (26 tác phẩm mỹ thuật, 21 tác phẩm, cụm tác phẩm nhiếp ảnh) của 26 tác giả được tặng, truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022.

Các tác phẩm được trao Giải thưởng là những tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật của các tác giả, được Hội đồng chuyên môn đánh giá cao và được Nhà nước ghi nhận. Đó là những tác phẩm mỹ thuật, nhiếp ảnh mang giá trị nghệ thuật cao, nội dung tư tưởng sâu sắc, phản ánh chân thực, đậm nét cả những giai đoạn mang tính lịch sử của dân tộc.

Dân trí giới thiệu đến bạn đọc một số hình ảnh trong cuộc triển lãm này.

Thiết kế mẫu Quốc huy Việt Nam (trái) và Thiết kế mẫu Huân chương gồm: Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập, Huân chương Lao động của họa sĩ Bùi Trang Chước (Nguyễn Văn Chước) được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật năm 2022, trưng bày tại triển lãm.

Bà Nguyễn Minh Thủy - con gái của cố họa sĩ Bùi Trang Chước - có mặt tại buổi triển lãm, cho biết, bông lúa là một hình tượng chủ đạo trong toàn bộ các mẫu vẽ được "chốt" lại của họa sĩ Bùi Trang Chước. "Để có được hình tượng bông lúa rủ xuống một cách sinh động nhất, cha tôi đã nhiều lần phải lội xuống ruộng để nâng niu, ngắm bông lúa ở nhiều góc độ khác nhau", bà Thủy xúc động nói. 

Trong ảnh là tác phẩm Khu gang thép Thái Nguyên, sơn khắc của họa sĩ Bùi Trang Chước được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật năm 2022. 

Tác phẩm Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Đảm đang gồm 10 ảnh của tác giả, nghệ sĩ nhiếp ảnh Võ An Khánh (Võ Nguyên Nhân) được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ, thuật năm 2022.

Tác phẩm được công bố trước năm 1975. Nội dung của bộ ảnh nói lên sự đóng góp to lớn cả công sức lẫn máu xương của tầng lớp phụ nữ trong thời kỳ kháng chiến cam go, ác liệt cho đến ngày chiến thắng vẻ vang của dân tộc ta.

Họ là hậu phương vững chắc vừa là những những chiến binh Việt Nam kiêu hãnh, quả cảm khi đối mặt với quân xâm lược. Họ đã hóa thành dáng đứng Việt Nam xứng đáng với tám chữ vàng "Anh hùng - Bất khuất -  Trung hậu - Đảm đang" mà Bác Hồ đã dành tặng.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhà báo Chu Chí Thành được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật năm 2022 với tác phẩm Hai người lính gồm 4 bức ảnh: Tay bắt mặt mừng; Hai người lính; Cầu Quảng Trị và Những bàn tay lưu luyến. 

Nói về hoàn cảnh ra đời bộ ảnh, cựu phóng viên chiến trường, nhà báo Chu Chí Thành từng chia sẻ: "Bức ảnh Hai người lính được tôi ghi lại được tại vùng ranh giới Long Quang, xã Triệu Trạch, huyện Triệu Phong, Quảng Trị. Vào thời điểm đó, tôi được cử đi ghi lại hình ảnh về cuộc trao trả tù binh lớn nhất trong lịch sử chiến tranh tại Việt Nam". 

Cụm tác phẩm Địch phá, ta cứ đi gồm 5 ảnh của nghệ sĩ nhiếp ảnh, nguyên phóng viên Thông tấn xã Việt Nam Đinh Quang Thành được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, nhà nhiếp ảnh Đinh Quang Thành cho biết, trong chiến tranh chống Mỹ, ông thường trú ở Nam Định - một địa bàn giao thông trọng yếu trên miền Bắc. Những năm ấy, Đinh Quang Thành bám trụ tại các trọng điểm giao thông của Nam Định để chụp ảnh.

Những bức ảnh không ai có thể chụp được của ông phản ánh được sức chiến đấu kiên cường, sự sáng tạo không ngừng của các lực lượng vũ trang hiệp đồng tác chiến, của đội ngũ kỹ sư, công nhân kỹ thuật làm cầu phà, của thanh niên xung phong san lấp hố bom, mở đường cho xe qua.

Cụm tác phẩm Sự giản dị của Đại tướng của nhà báo, nhiếp ảnh gia Trần Tuấn (Trần Văn Tuấn) - nguyên phóng viên ban Ảnh, Thông tấn xã Việt Nam - đoạt Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022, được trưng bày tại triển lãm. 

Nhà báo, nhà nhiếp ảnh Trần Tuấn từng chia sẻ về lý do ông chỉ chọn những bức ảnh về cuộc sống đời thường, hết sức giản dị của Đại tướng để xét giải thưởng về văn học, nghệ thuật là bởi, trong suốt nhiều năm tháng được gần với Đại tướng, ông cảm nhận được sự giản dị, đức tính khiêm nhường, mẫu mực của Người. Vì thế, ông luôn trăn trở, cố gắng làm sao ghi lại những hình ảnh chân thực, giản dị nhất trong cuộc sống thường nhật của Đại tướng.

Cụm tác phẩm Chân dung các phi công anh hùng Lực lượng vũ trang được Bác Hồ khen ngợi và thưởng huy hiệu của Bác của nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Xuân Ất đoạt Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022. 

Bộ tranh dân gian Quang Trung và Bộ tranh dân gian Đề Thám được trưng bày tại triển lãm, cũng thu hút sự chú ý từ quan khách là của nghệ nhân Nguyễn Đăng Sần. Tác phẩm được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022. 

Tác phẩm Chợ cũ quê tôi của tác giả, họa sĩ Hoàng Sùng đoạt Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2022. 

Tác phẩm Ngày trở về của nghệ sĩ nhiếp ảnh Lê Vấn đoạt Giải thưởng Nhà nước về Văn học, Nghệ thuật năm 2022. 

Nghệ sĩ nhiếp anh Đào Tiến Đạt từng cho rằng, Ngày trở về là một tác phẩm có ánh sáng, bố cục tốt, nội dung tư tưởng rõ ràng, miêu tả rõ nét tính cách nhân vật của anh "Bộ đội Cụ Hồ" ngày trở về trong vinh quang, nhưng rất bình dị.