Ý nghĩa của những phong bì lì xì đỏ ngày xuân

Trong dịp tết Nguyên đán, một số quốc gia như Trung Quốc hay Việt Nam có tục lệ tặng nhau những bao lì xì màu đỏ (hồng bao), bên trong chứa tiền mới, kèm theo lời chúc tốt đẹp.

Văn hóa Trung Quốc cũng như nhiều nước châu Á khác, màu đỏ là sự tượng trưng cho may mắn, thịnh vượng. Đó cũng là lý do màu sắc này thường được chọn làm hồng bao (hong bao).

Họ quan niệm, màu đỏ là biểu tượng của may mắn và hạnh phúc. Bởi vậy, mỗi dịp xuân về, du khách sẽ thấy màu đỏ tràn ngập khắp phố xá ở Trung Quốc cũng như những khu phố người Hoa trên thế giới. Và phong bì màu đỏ cũng mang ý nghĩa tương tự.

Ban đầu, tiền mừng tuổi thường dành cho trẻ nhỏ với ý nghĩa chúc ngoan ngoãn, hay ăn chóng lớn. Nhưng ngày nay, những phong bao lì xì vẫn dùng để tặng cho cả người thân, bạn bè, đồng nghiệp, không quy định lứa tuổi, giới tính.

Ở Trung Quốc, số tiền để trong những phong bao đỏ luôn theo quy tắc nhất định. Họ không để tiền có mệnh giá liên quan tới số 4, bởi con số này phát âm giống từ "chết" trong tiếng Hoa, hàm ý kém may.

Tiền trong bao nhiều ít tùy thuộc vào mối quan hệ mỗi người, nhưng con số đẹp được nhiều người thích là 8 vì phát âm giống từ "Phát" trong "phát tài", hoặc số 9 mang ý nghĩa "trường thọ".

Ngày nay, phong tục tặng nhau những phong bao lì xì đỏ ngày đầu năm của người Hoa đang bị ảnh hưởng ít nhiều bởi sự xuất hiện của công nghệ. Người ta bắt đầu quen với việc tặng "hồng bao" mừng tuổi qua điện thoại thông minh. Dịch vụ này đang trở nên tiện lợi được nhiều người trẻ sử dụng.

Trái ngược với văn hóa Trung Hoa, người Nhật lại tặng nhau những phong bao nhiều màu sắc, thậm chí cả màu trắng có đề tên của người nhận, thể hiện sự trân trọng. Chúng được gọi chung với cái tên Otoshidama-bukuro.

Từ thời xa xưa, Otoshidama-bukuro vốn là từ dùng để chỉ bánh gạo. Người Nhật tin rằng, bánh gạo là biểu trưng cho thần năm mới. Linh hồn của thần sẽ nhập vào những chiếc bánh gạo. Nếu ăn chúng, người đó sẽ gặp nhiều may mắn trong năm mới.

Thế nhưng, kể từ thời Edo (cách đây hơn 400 năm), người Nhật đã thay thế bánh gạo bằng những phong bao lì xì. Mỗi phong bì giấy được trang trí bắt mắt với màu sắc sặc sỡ, đặt trong đó một món tiền nhất định. Số tiền cũng không giới hạn là bao nhiêu.

Trong khi đó, người Hàn Quốc lại lì xì nhau vào dịp năm mới rất đa dạng. Sau bữa ăn đầu năm, các thế hệ trong gia đình người Hàn lại làm lễ bái lạy người lớn và tặng quà. Tiếp đó, ông bà sẽ chúc con cháu và tặng trẻ nhỏ tiền mừng tuổi còn gọi là Sebaetdon.

Khác với nhiều quốc gia, người Hàn lại gửi tặng những phong bao lì xì màu trắng. Trên mỗi phong bao còn ghi tên người nhận. Họ không chỉ tặng con cháu những món tiền, bên trong còn có thể là vàng, ngọc, hay đá quý - những món biểu tượng cho phúc lộc, phát tài đầu năm.

Với cộng đồng người theo đạo Hindu Ấn Độ, dịp truyền thống sẽ có phong bao lì xì màu tím. Trước đó, phong bì màu vàng phổ biến hơn cả.