Phát hiện cá chép hồi khổng lồ sông Mekong sau 20 năm tưởng đã tuyệt chủng

Huy Hoàng

(Dân trí) - Việc xuất hiện cá chép hồi khổng lồ trên sông Mekong sau 20 năm tưởng chừng loài này đã tuyệt chủng khiến các chuyên gia đều sửng sốt.

Campuchia vốn được biết tới với nguồn tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học. Những năm gần đây, công tác bảo tồn đang chứng kiến sự gia tăng các quần thể động vật có nguy cơ tuyệt chủng.

Mới đây, tờ Khmer Times của nước này đưa tin về một nhóm chuyên gia rất bất ngờ khi phát hiện thấy sự xuất hiện của cá chép hồi khổng lồ trên sông Mekong - loài cá vốn tưởng chừng đã tuyệt chủng cách đây 20 năm.

Cá chép hồi khổng lồ sông Mekong

Con cá chép hồi khổng lồ (giant salmon carp) có tên khoa học là Aaptosyax grypus, được các ngư dân phát hiện ở gần đập thủy điện Sesan II thuộc tỉnh Stung Treng.

Trước đó, vùng nước này cũng là nơi người dân vừa thấy con cá đuối nước ngọt khổng lồ lập kỷ lục thế giới hồi đầu tháng 6 vừa qua. Sinh vật dài gần 4m, nặng 300kg, được xác định là giống cái. Sau đó, nó được thả trở lại môi trường sống.

Tiến sĩ Heng Kong, Giám đốc Viện Nghiên cứu và Phát triển Thủy sản Nội địa Campuchia và ông Thach Panara, Giám đốc Phòng thí nghiệm của Viện Nghiên cứu và Phát triển Thủy sản Nội địa thuộc Cục Quản lý Thủy sản, cho biết: "Campuchia có hơn 500 loài cá nước ngọt, trong đó bao gồm 58 loài được pháp luật bảo vệ và hơn 100 loài cá quý hiếm".

Phát hiện cá chép hồi khổng lồ sông Mekong sau 20 năm tưởng đã tuyệt chủng - 1
Cá chép hồi khổng lồ đang được đo trọng lượng (Ảnh: AKP).

Theo ông Panara, lần cuối cùng các chuyên gia được thấy loài cá chép hồi khổng lồ trên sông Mekong vào khoảng năm 2002. Hơn 20 năm qua, chúng không xuất hiện nữa và tưởng chừng đã tuyệt chủng. Bởi vậy, sự phát hiện lần này rất đáng chú ý, cho thấy sông Mekong hoặc Biển Hồ (Tonle Sap) của Campuchia vẫn là nơi cư trú của những loài cá quý hiếm, một số loài nguy cấp và các loài cá nước ngọt khác.

Theo Asia News Network, sau khi được phát hiện, con cá chép hồi khổng lồ không may đã chết. Sinh vật có trọng lượng khoảng 6kg. Tuy nhiên, nó vẫn trở thành nguồn tài nguyên có giá trị để nghiên cứu. Nhóm chuyên gia sẽ tiến hành kiểm tra tìm hiểu thêm về loài cá này.

Ông Panara cho biết thêm, các mẫu vật lấy từ con cá đang được xét nghiệm tại phòng thí nghiệm, xác định nó là loài thuần chủng hay đã qua biến đổi gen.

Phát hiện cá chép hồi khổng lồ sông Mekong sau 20 năm tưởng đã tuyệt chủng - 2
Loài này từng không xuất hiện ở sông Mekong suốt 20 năm qua, tưởng chừng đã tuyệt chủng (Ảnh: WK).

Cá chép hồi khổng lồ là loài cá vây tia. Đây là loài đặc hữu của khu vực trung lưu sông Mekong. Khác với cá chép nước ngọt, loài này không có ria mép. Trước đây chúng từng xuất hiện ở hạ lưu sông này, từ cao nguyên Khorat tới Phnom Penh. Nguyên nhân suy giảm quần thể được xác định do đánh bắt thái quá và môi trường sống bị ảnh hưởng.

Cá chép hồi khổng lồ có thể có chiều dài 130cm và nặng tới 30kg. Nó có vảy nhỏ và miệng lớn tương tự như của rùa.

Trước đây, chúng từng sinh sống tại các vực sâu sông Mekong ở đông bắc Campuchia giáp ranh với Lào và miền trung Thái Lan.