Cát Tiên là Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh

Bích Phương

(Dân trí) - Cát Tiên là Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh của IUCN, sau nhiều năm nỗ lực trong công tác bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học.

Sáng 21/6, Vườn Quốc gia (VQG) Cát Tiên (Đồng Nai) tổ chức hội nghị đón danh hiệu Danh lục Xanh do Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) công nhận.

Hội nghị có sự tham gia của ông Nguyễn Quốc Trị - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; bà Susan Burns - Tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại TPHCM; đại diện IUCN cùng đại diện các tổ chức lâm nghiệp, sở ban ngành các tỉnh Đồng Nai, Bình Phước...

Cát Tiên là Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh - 1

VQG Cát Tiên đón nhận danh hiệu Danh lục Xanh do tổ chức IUCN trao tặng (Ảnh: Bích Phương).

Ông Phạm Xuân Thịnh - Giám đốc VQG Cát Tiên - cho biết VQG Cát Tiên vô cùng vinh dự khi đạt công nhận Danh lục Xanh. Đây là thành quả của nhiều bên, từ nhân viên VQG đến người dân địa phương, lãnh đạo các cấp...

Nhiều năm qua, VQG nỗ lực trong các hoạt động bảo tồn, bảo vệ các loài nguy cấp, gìn giữ sự đa dạng hệ sinh thái. Từ đầu thập niên 2000, VQG Cát Tiên đã thực hiện giám sát đa dạng sinh học, với dữ liệu về các quần thể loài quan trọng như chim, linh trưởng, hươu và cá sấu.

VQG Cát Tiên là khu bảo tồn thứ 72 trên thế giới, cũng là VQG đầu tiên tại Việt Nam đạt danh hiệu này. Việc VQG Cát Tiên đạt danh hiệu này được xem là cột mốc mới trong công tác bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học ở Việt Nam.

"Sự công nhận của IUCN thể hiện cam kết của chúng tôi trong công tác bảo tồn thiên nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học tại Việt Nam", ông Phạm Xuân Thịnh nói.

Cát Tiên là Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh - 2

VQG Cát Tiên có nhiều loài động vật đặc trưng như: voi châu Á, bò tót, gấu chó, gấu ngựa, trâu rừng, hổ, báo hoa mai, báo gấm, nai... (Ảnh: VQG Cát Tiên cung cấp).

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Quốc Trị cho biết, Danh lục Xanh IUCN là sự ghi nhận, danh hiệu cao quý với công tác bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học.

"Việt Nam là đất nước nằm trong vành đai khí hậu nhiệt đới gió mùa, địa hình chia cắt, hình thành nhiều hệ sinh thái mang tính chất đặc hữu. Việt Nam có 14,8 triệu hecta rừng, 167 khu bảo tồn và VQG.

Hiện nay với các khu VQG, rừng đặc dụng và rừng phòng hộ có chính sách ưu tiên để bảo tồn hệ sinh thái. Đó cũng là nơi lưu giữ hàng vạn động vật, thực vật. Đây là niềm tự hào và cũng là trách nhiệm của chúng ta.

Với VQG Cát Tiên, những năm qua họ thực hiện được nhiều công tác tốt so với tiềm năng ban đầu. Cùng với những danh hiệu trước đó họ nhận được, đây là sự vinh dự cũng là áp lực. Tôi mong rằng danh hiệu Danh lục Xanh này như "tấm visa đỏ", giúp chúng ta bước ra bên ngoài với cộng đồng quốc tế, để công tác bảo tồn ngày càng tốt hơn", Thứ trưởng Bộ NN&PTNT nói.

Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phòng cháy chữa cháy rừng. Ngoài ra, Bộ NN&PTNT cũng cho rằng VQG Cát Tiên cần có thêm nhiều tổ chức nghiên cứu, chiến lược kết hợp du lịch, "lấy rừng nuôi rừng"... để nơi đây phát triển bền vững, khai thác được hết các tiềm năng thiên nhiên quý giá.

"Một khu rừng đẹp, có giá trị cao, không chỉ người dân địa phương được hưởng, mà nhân loại thế giới đều có quyền được hưởng vẻ đẹp đó. Chúng ta có quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm để làm khu rừng đó đẹp hơn", ông Nguyễn Quốc Trị phát biểu.

Cát Tiên là Vườn Quốc gia đầu tiên ở Việt Nam đạt danh hiệu Danh lục Xanh - 3

Đại diện VQG Cát Tiên và đại diện IUCN thực hiện nghi thức gắn biển Danh lục Xanh (Ảnh: Bích Phương).

Ông Jake Brunner - Giám đốc IUCN Khu vực Hạ lưu sông Mekong - cho biết việc thu thập bằng chứng đáp ứng 17 tiêu chí của Danh lục Xanh là quá trình rất phức tạp, đòi hỏi sự kiên trì, cam kết lâu dài.

"Thực tế, 2 trong 3 danh hiệu Danh lục Xanh ở Đông Nam Á thuộc về Việt Nam (Khu bảo tồn Thiên nhiên Đất ngập nước Vân Long được công nhận năm 2021). Điều này thể hiện sự quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc nâng cao tiêu chuẩn quản lý các khu bảo tồn.

Chúng tôi mong muốn tiếp tục hợp tác với các khu bảo tồn khác để hoàn thiện hồ sơ Danh lục Xanh cho tới cuối năm 2025", ông Jake Brunner nói.

VQG Cát Tiên là khu bảo tồn thiên nhiên nằm trên địa bàn 5 huyện: Tân Phú, Vĩnh Cửu (Đồng Nai), Cát Tiên, Bảo Lâm (Lâm Đồng) và Bù Đăng (Bình Phước), cách TPHCM 150km về phía bắc.

Danh lục Xanh IUCN là bộ tiêu chuẩn toàn cầu nhằm xác định các khu bảo tồn đã đạt được các kết quả bảo tồn thiên nhiên thành công.

Bộ tiêu chuẩn này cung cấp quy trình xác minh, trao chứng nhận cho những khu vực đáp ứng bộ 17 tiêu chí toàn cầu, được đánh giá bằng 50 chỉ số, gồm quản trị tốt, thiết kế và lập kế hoạch tốt, quản lý hiệu quả và kết quả bảo tồn thành công.

Việt Nam có 10 khu bảo vệ và bảo tồn tham gia chương trình Danh lục Xanh là VQG Cúc Phương, VQG Phong Nha - Kẻ Bàng, VQG Vũ Quang, VQG Bạch Mã, Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong, VQG Sông Thanh, VQG Bidoup - Núi Bà, VQG Cát Tiên, VQG Pù Mát và VQG Côn Đảo.

Trong đó, ngoại trừ VQG Cát Tiên vừa đạt được danh hiệu Danh lục Xanh, VQG Côn Đảo và VQG Pù Mát đang trong giai đoạn đăng ký và các VQG còn lại trong giai đoạn ứng viên.