Thay thế hoàn toàn mỡ động vật bằng dầu thực vật là một thói quen sai lầm

Thế nào là dầu thực vật- mỡ động vật

Dầu thực vật và mỡ động vật là những loại chất béo trong bữa ăn hàng ngày. Cả hai loại chất béo này đều là thực phẩm giàu năng lượng, trung bình cứ 1 gam dầu hoặc mỡ cung cấp cho cơ thể đến 9 kcal. Bên cạnh sự giống nhau này, chúng vẫn sở hữu một vài đặc tính riêng mà chúng ta cần biết:

Mỡ động vật: Mỡ động vật là lipid có trong cơ thể động vật. Chúng đã được sử dụng trong chế biến từ thời xa xưa. Các loại mỡ động vật được sử dụng phổ biến để nấu ăn là mỡ lợn, mỡ bò, mỡ vịt…Mỡ động vật chứa nhiều acid béo no (bão hoà) và có khả năng tạo ra cholesterol trong máu. Ngoài ra trong mỡ còn có nhiều vitamin A,D.

Dầu thực vật: Chúng ta thường sử dụng dầu thực vật được chiết xuất từ đậu nành, hướng dương, gạo, ô liu, mè… Đặc điểm của dầu thực vật là chứa nhiều axit béo không bão hòa cùng hàm lượng lớn vitamin E,K và hầu hết không chứa cholesterol.

Đặt dầu và mỡ lên bàn cân

Xu hướng hiện nay các gia đình thường lựa chọn dầu thực vật để thay thế cho mỡ động vật bởi tâm lý e ngại lượng cholesterol trong mỡ có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu cho cơ thể như béo phì, xơ vữa động mạch, cao huyết áp…Ngoài ra sử dụng dầu thực vật còn mang lại nhiều lợi ích như làm chậm quá trình lão hóa, giúp giảm lượng cholesterol xấu (LDL) trong máu và cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể.

Tuy nhiên, dầu thực vật lại dễ bị biến tính và phân hủy ở nhiệt độ cao tạo ra các chất có hại. Vì vậy cần hạn chế sử dụng dầu để làm các món chiên rán và tuyệt đối tránh chiên đi chiên lại nhiều lại. Cần lưu ý thêm là các loại dầu thực vật càng cao cấp như dầu ô liu, dầu gạo, dầu hướng dương,dầu mè thì càng nên tránh chế biến dưới nhiệt độ cao.

Mỡ động thường bị mang tiếng xấu bởi chứa lượng LDL cao rất có hại cho người mắc các bệnh về tim mạch, mỡ máu, tiểu đường, cao huyết áp nên đang đang dần bị các gia đình tẩy chay.

Tuy nhiên có một điều cần phải biết là trong mỡ động vật có chứa nhiều Cholesterol cần thiết cho quá trình cấu trúc nên tế bào, đặc biệt là tế bào thần kinh, làm bền thành mao mạch nên giúp phòng ngừa xuất huyết não, đột quỵ.

Ngoài ra cholesterol lại là nguyên liệu cơ bản cấu trúc nên hầu hết các loại hormone trong cơ thể. Ví dụ như androgen (nội tiết tố nam) và estrogen (nội tiết tố nữ) đều có nguồn gốc từ cholesterol. Vì vậy việc thiếu hụt mỡ động vật trong khẩu phần ăn có thể gây suy giảm sinh dục và nhiều triệu chứng bệnh lý khác cho cơ thể. Bên cạnh đó các loại mỡ động vật có nhiệt độ phân hủy rất cao, đơn cử như mỡ lợn là 190^oC, mỡ bò là 257^oC. Vì vậy có thể làm các món chiên rán mà không sợ sinh ra chất có hại cho cơ thể như dầu thực vật.

Dầu và mỡ, sử dụng thế nào cho hợp lý

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, thói quen không ăn mỡ động vật của nhiều gia đình hiện nay là một sai lầm!

Để đảm bảo cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể phát triển toàn diện, ta cần tùy vào thể trạng và lứa tuổi mà có sự kết hợp dầu và mỡ trong khẩu phần ăn hợp lý. Cụ thể:

Đối với trẻ nhỏ đang trong giai đoạn phát triển, khẩu phần ăn cần có nhiều mỡ động vật hơn. Tỉ lệ kết hợp của dầu và mỡ là 1,5: 1. Thanh thiếu niên và người trưởng thành khỏe mạnh nên kết hợp dầu thực vật và mỡ động vật theo tỉ lệ 2:1. Đối với người trung tuổi hoặc người già thì tỉ lệ đó nên là 3:1 để hạn chế các bệnh tuổi già như tim mạch hay cao huyết áp. Những trường hợp mắc bệnh béo phì, tim mạch, cao huyết áp, máu nhiễm mỡ, tiểu đường nên hạn chế tối đa việc hấp thụ mỡ động vật và thay thế bằng dầu thực vật.

Minh Nhật