Nhà cổ Hội An đối mặt nguy cơ tổn thương do ngập lụt liên miên
(Dân trí) - Thời gian dài chìm trong nước lụt khiến nhiều ngôi nhà cổ, di tích trong khu vực phố cổ Hội An đối diện với nguy cơ hư hại, thậm chí ngã đổ nếu không có giải pháp kịp thời.
Từ cuối tháng 10 đến giữa tháng 11, phố cổ Hội An (phường Hội An, thành phố Đà Nẵng) liên tục chìm trong biển nước, gây đảo lộn cuộc sống, thiệt hại nặng nề cho người dân và các hộ kinh doanh. Tình trạng ngập lụt kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt mà còn đặt ra mối lo ngại lớn về sự xuống cấp của hàng loạt di tích cổ.
Bà Lê Thị Đông (62 tuổi), chủ một nhà cổ trên đường Nguyễn Thái Học, chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên tôi thấy nước lụt ngập sâu và ngâm lâu ngày như vậy. Công việc kinh doanh liên tục bị gián đoạn vì phải dọn hàng chạy lụt”.
Đối với những hộ dân vừa sinh sống vừa kinh doanh trong các căn nhà cổ như bà Đông, nỗi lo không chỉ dừng lại ở hàng hóa hư hại mà còn là sự xuống cấp rõ rệt của những di sản kiến trúc sau mỗi đợt lũ.

Khu phố cổ Hội An ngập lụt liên miên, nhiều ngôi nhà cổ đối diện nguy cơ hư hại (Ảnh: Ngô Linh).
“Mỗi đợt lụt, nhà tôi ngập nước mấy ngày liền. Nhà cổ vốn làm bằng gỗ, gạch đơn thuần nên rất dễ bị tổn thương, hỏng hóc sau các đợt bão lụt hàng năm”, bà Đông cho biết thêm.
Ông Dương Thanh Cường (70 tuổi), chủ nhân ngôi nhà cổ 23 Tiểu La, phường Hội An, cho hay chỉ trong vòng nửa tháng, gia đình ông đã phải “chạy lụt” hai lần. Đợt lụt cuối tháng 10, nước dâng quá nhanh khiến toàn bộ thiết bị điện tử và đồ đạc trong nhà hư hại nặng.

Ông Dương Thanh Cường cho biết tầng 2 ngôi nhà cổ chỉ mình ông dám leo lên vì cầu thang đã mục nát (Ảnh: Nam Hà).
Ngôi nhà cổ gần 100 tuổi của gia đình ông Cường, được ông gìn giữ qua bốn thế hệ, đang xuống cấp nghiêm trọng với trần gỗ, vách và cột mục dần. Để chống thấm dột, gia đình phải căng bạt phía trên phần mái ngói, trùm kín ngôi nhà mỗi khi mùa mưa bão đến.
“Mỗi mùa bão lụt, căn nhà càng thêm xuống cấp. Chính quyền cũng đề nghị hỗ trợ 40-60% để tu bổ, còn lại chủ di tích góp thêm, nhưng gia đình khó khăn không có tiền đối ứng nên đành để vậy”, ông Cường bày tỏ sự bất lực.
Sau các đợt ngập lụt nghiêm trọng, Trung tâm bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An đã phối hợp với UBND các phường trên địa bàn kiểm tra, rà soát toàn bộ hệ thống di tích trong khu phố cổ.
Báo cáo của Trung tâm cho thấy, trong tổng số hơn 1.155 di tích được kiểm tra, phần lớn vẫn đảm bảo an toàn. Tuy nhiên, có 30 di tích bị xuống cấp, trong đó 9 di tích xuống cấp nghiêm trọng, 14 di tích xuống cấp nặng và 7 di tích xuống cấp nhẹ.

Bà Trần Thị Thanh Tâm (chủ nhân ngôi nhà cổ 56/10 Lê Lợi) cho biết các cây cột gỗ bị mối mọt làm hư hỏng, gia đình luôn bất an lo sợ mỗi mùa bão lụt (Ảnh: Ngô Linh).
Trung tâm đã hỗ trợ chống đỡ khẩn cấp cho một di tích (nhà cổ số 23 Tiểu La) và vận động 19 chủ di tích tự gia cố, chống đỡ công trình. Đối với 10 di tích xuống cấp nghiêm trọng, Trung tâm đề nghị tu bổ khẩn cấp hoặc hạ giải tạm thời do không còn khả năng đảm bảo an toàn.
Tại buổi kiểm tra thực tế tại một số di tích tại phố cổ Hội An đầu tháng 11, ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, đã khẳng định tầm quan trọng của các di tích trong đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, đặc biệt là vai trò của di tích trong phát triển du lịch.
Ông đề nghị Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan tiếp tục rà soát, thống kê, đánh giá cụ thể hiện trạng và công năng của từng di tích. Trên cơ sở đó, đề xuất các phương án bảo tồn, tôn tạo khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế, nhằm bảo vệ di sản quý giá này trước những thách thức của thiên tai.










