Món đặc sản của Việt Nam nhưng bị coi là loài xâm lấn phá hoại tại Mỹ
(Dân trí) - Được coi là một trong những món đặc sản ở Việt Nam với nhiều cách chế biến thành món ngon miệng, nhưng lươn đầm lầy châu Á bị coi là loài xâm lấn gây hại cho hệ sinh thái tại Mỹ.
Theo các nhà sinh vật học Mỹ, thịt lươn đầm lầy châu Á được mô tả có hương vị ngon, được coi là đặc sản ở khu vực bản địa nơi chúng sinh sống. Tuy nhiên, chúng đang bị coi là loài xâm lấn gây hại cho hệ sinh thái tại Mỹ.
Lươn đầm lầy châu Á có nguồn gốc từ Đông Nam Á. Chúng phát triển mạnh trong môi trường nước bùn. Sinh vật này được phát hiện lần đầu tại bang Florida vào năm 1997, nhưng tới nay đã lan rộng nhiều nơi trên khắp lãnh thổ Mỹ gồm Georgia và Hawaii.
Các nhà sinh vật học Mỹ lo ngại, lươn đầm lầy châu Á có thể tiêu diệt vô số loài cá và động vật không xương sống bản địa của Florida. Bởi vậy, các nhà nghiên cứu đang đưa ra những cảnh báo với loài này.
"Dù loài lươn này chưa được báo cáo tại hạt Brevard nhưng chúng đã xuất hiện ở hạt Orange cạnh đó. Nhiều khả năng, chúng cũng sinh sống ở vùng nước thuộc một số kênh đào ven biển phía đông", ông Paul Evans, điều phối viên nghiên cứu của Đại học Florida cho biết.
Nhà điều phối viên này cũng như các nhà nghiên cứu khác của Đại học Florida đang kêu gọi người dân gửi thêm thông tin về lươn khi họ phát hiện thấy chúng ở môi trường bên ngoài. Được biết, lươn cũng như một số sinh vật ngoại lai khác khi xuất hiện tại Florida đã biến từ loài vật nuôi thành loài gây hại.
"Việc hỗ trợ của người dân đóng vai trò rất quan trọng nhằm xác định và quản lý sự lây lan của lươn đầm lầy. Chúng ta cần tìm hiểu thêm nhiều điều. Một trong những điều đầu tiên là xác định chúng và nâng cao nhận thức của người dân", ông Paul nói.
Vậy tại sao lươn châu Á lại bị coi là mối đe dọa lớn với môi trường ở Florida?
Giới chuyên môn cho biết, lươn có khả năng hít thở không khí khi ra khỏi nước giúp chúng bò trên mặt đất và xâm nhập vào vùng nước mới. Chúng có khả năng thích nghi rất nhanh, sống sót tốt ở nhiều môi trường khác nhau từ dòng suối cho tới vùng đầm lầy, vùng đất ngập nước...
Tiếp theo, chúng là loài ăn con mồi đa dạng, từ cá nhỏ, động vật lưỡng cư cho tới sinh vật không xương sống. Bởi vậy, chúng bị coi là loài gây gián đoạn chuỗi thức ăn, gây hại tính đa dạng sinh học bản địa, thậm chí gây ra biến đổi về sinh thái.
Cùng với đó, lươn là loài sinh sản rất nhanh khiến việc kiểm soát quần thể của chúng trở nên rất khó khăn. Hang lươn làm hỏng kênh đào cùng các cơ sở hạ tầng khác.
Theo Cục Cá và Động vật hoang dã Mỹ, thực tế loài lươn này lần đầu xuất hiện ở Mỹ vào năm 1994 tại 3 hồ chứa nước suối ở Georgia. Trước đó vào những năm 1990, chúng được tìm thấy ở một số tuyến đường thủy tại Florida gần Tampa, Homestead và Miami.
Các chuyên gia tin rằng, lươn xâm chiếm Florida nhờ việc thoát ra khỏi những trang trại nuôi cá cũ. Chúng có thể sống tới 10 năm hoặc lâu hơn. Trước đó, Ủy ban Bảo tồn Cá và Động vật hoang dã Florida từng bắt được một con lươn đầm lầy với chiều dài gần 86cm, nặng 0,8kg.
Lươn là loài lưỡng tính nên tất cả phát triển thành con cái sau đó một số con chuyển đổi thành con đực. Một con lươn cái trưởng thành có khoảng 440 trứng. Hầu hết quần thể lươn có tỷ lệ giới tính chênh lệch cao do con cái thống trị.