Dùng AI tạo ảnh hàng bị lỗi: Chiêu lừa mới khiến người bán “khóc ròng”
(Dân trí) - Nhiều chủ cửa hàng thương mại điện tử tại Trung Quốc đang lên tiếng báo động trước tình trạng khách hàng sử dụng hình ảnh giả mạo bằng trí tuệ nhân tạo (AI) để yêu cầu hoàn tiền.
Sau lễ mua sắm với những ưu đãi lớn diễn ra vào ngày 11/11, nhiều chủ cửa hàng cho biết họ nhận được ảnh sản phẩm “bị hư hỏng” do khách tự chỉnh sửa bằng AI để đòi hoàn tiền.
Không ít trường hợp chụp ảnh hoa quả bình thường rồi nhờ AI tạo hiệu ứng mốc meo, hư thối. Một người bán bàn chải điện kể rằng khách hàng gửi ảnh bàn chải bị rỉ sét và yêu cầu trả lại tiền. “Họ nêu ra những vấn đề đi ngược với lẽ thường”, người bán hàng này bức xúc.

Hình ảnh AI tạo ra được đánh giá khá chân thật (Ảnh: South China Morning Post).
Nhân viên một cửa hàng quần áo cho biết người mua đòi hoàn tiền toàn bộ vì chiếc váy liền thân bung chỉ ở cổ áo, kèm theo tấm ảnh do AI tạo ra. Khi kiểm tra, cửa hàng phát hiện ánh sáng và đường viền cổ áo bất thường, lộ rõ dấu vết xử lý bằng AI.
Một người bán cốc sứ khác cũng nhận được ảnh chiếc cốc xuất hiện nhiều vết nứt như mạng nhện. Thấy nghi ngờ vì hàng được đóng gói rất kỹ, anh yêu cầu khách gửi video kiểm chứng. Ngay lập tức, khách rút yêu cầu hoàn tiền. Kiểm tra bằng công cụ phát hiện AI cho thấy xác suất ảnh bị làm giả lên tới 92%.

Ảnh chiếc áo rách được tạo ra bởi AI (Ảnh: South China Morning Post).
Theo giới bán hàng, đây là chiêu trò quen thuộc của nhóm bị gọi là “kẻ vặt lông cừu” - những người cố tình vịn vào lỗi nhỏ hoặc bịa ra lỗi để lấy lại tiền mà không trả lại sản phẩm. Một số nền tảng thương mại điện tử bị cáo buộc ưu ái người mua và dễ dàng chấp thuận yêu cầu hoàn tiền dù không thỏa đáng.
Trong khi đó, chính một số người bán cũng lợi dụng AI để “tô hồng” sản phẩm.
“Có cửa hàng còn dùng AI tạo người mẫu, bối cảnh hoặc thậm chí cả sản phẩm cũng là giả”, một chủ cửa hàng tiết lộ.
Để ngăn chặn tình trạng trục lợi, từ tháng 4, nhiều nền tảng đã loại bỏ tùy chọn “chỉ hoàn tiền, không cần trả hàng”.
Một số sàn thương mại điện tử đã thiết lập hệ thống chấm điểm tín nhiệm người mua dựa trên lịch sử giao dịch và phản hồi từ người bán.
Ngoài ra, từ ngày 1/9, Trung Quốc bắt đầu áp dụng quy định mới yêu cầu mọi nội dung do AI tạo ra phải được gắn nhãn rõ ràng. Một số nền tảng đã triển khai công cụ phát hiện AI và gắn cảnh báo dưới những hình ảnh nghi ngờ, song độ chính xác vẫn là dấu hỏi lớn.
“Cần đầu tư nhiều hơn để nâng cấp hệ thống, liên tục cập nhật các loại hình ảnh sản phẩm mới, điều này là thách thức không nhỏ”, một chuyên gia nhận định.

Hình ảnh trái cây bị mốc sau khi được can thiệp bởi AI (Ảnh: South China Morning Post).
Luật sư Lưu Đông Thần (Công ty Luật Thiểm Tây Zhongzhi) cảnh báo, việc sử dụng hình ảnh do AI tạo ra nhằm đòi tiền có thể bị xem là hành vi gian lận.
Nhiều ý kiến trên mạng cũng bày tỏ bức xúc: “Không thể dung túng hành vi này. Ai dùng ảnh AI để lừa đảo hoàn tiền cần bị cấm vĩnh viễn”.
Một người khác đề xuất: “AI bây giờ tạo ảnh quá thật. Yêu cầu bằng chứng video có lẽ là giải pháp tốt hơn”.
Các chuyên gia khẳng định, việc siết chặt quản lý và xử phạt nghiêm minh là điều cần thiết để ngăn AI trở thành công cụ tiếp tay cho hành vi gian lận.










