Chuyên gia “mách nước” cách phát triển cả thể chất lẫn tinh thần cho con trẻ
Theo Ts.Bs. Phan Bích Nga, nguyên nhân khiến trẻ thấp còi, suy dinh dưỡng, không phát triển toàn diện là do ăn uống kém đa dạng, thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt là calcium. Hơn nữa, sự vận động, tương tác xã hội rất ít, xu hướng hiện nay nhiều trẻ thích ngồi lâu trong phòng chơi ipad, điện thoại, … làm kìm hãm sự phát triển chiều cao, ảnh hưởng tinh thần của trẻ.
Trang Telegraph căn cứ vào các nguồn dữ liệu được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau trên trang Averageheight.co cùng các thống kê khác để đưa ra bản đồ chiều cao người dân các nước trên thế giới.
Theo bản đồ này thì chiều cao trung bình của người dân Việt Nam nằm trong top 10 nước người dân thấp nhất thế giới, với vị trí thứ 4 (tính từ dưới lên) chiều cao trung bình của nam giới là 1,621m. Mặc dù kết quả chương trình phòng chống suy dinh dưỡng trong 10 năm qua của Việt nam đã được Tổ chức Y tế thế giới đánh giá cao.
Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2016 thì 24,6% trẻ em Việt Nam bị suy dinh dưỡng, thấp còi.
Trẻ thấp còi phát triển khó đuổi kịp các bạn bình thường cùng tuổi. Nếu 3 tuổi trẻ phát triển tốt, đạt 94,5cm thì chiều cao khi 18 tuổi là 170 cm; bị suy dinh dưỡng thì con số này 158 cm.
Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Ts.Bs. Phan Bích Nga – Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em, Viện Dinh dưỡng Quốc gia xung quanh những nguyên nhân thiếu hụt và cách bổ sung calcium đối với trẻ em.
Thưa bác sĩ, rất nhiều bậc cha mẹ lo lắng vì tỉ lệ suy dinh dưỡng, thấp còi ở trẻ em Việt Nam còn cao. Bác sĩ có thể chia sẻ nguyên nhân của việc suy dinh dưỡng, thấp còi ở trẻ là do đâu?
Hiện tại cứ 4 trẻ em lại có một trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi và so với các nước trong khu vực, chiều cao của chúng ta vẫn khá khiêm tốn. Đầu tiên phải kể đến trẻ chậm lớn là do trẻ ăn không đa dạng thực phẩm và thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt là thiếu calcium - yếu tố quyết định việc phát triển xương và chiều cao.
Hơn nữa, sự vận động của trẻ ở thế hệ ngày nay rất ít, nhiều trẻ ngồi lì trong phòng dùng ipad, máy tính, điện thoại di động,… Điều này, không những làm kìm hãm sự phát triển chiều cao mà còn khiến trẻ thiếu tương tác xã hội, không thể phát triển toàn diện cả thể chất lẫn tinh thần.
Việc thiếu calcium ở trẻ xuất phát từ những nguyên nhân nào, thưa bác sĩ?
Việc thiếu calcium ở trẻ nhỏ xuất phát từ rất nhiều những nguyên nhân khác nhau như: Thức ăn không đa dạng, thiếu calcium, trẻ không được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, được cho ăn dặm quá sớm hoặc không đúng cách, cha mẹ lựa chọn thực phẩm chưa phù hợp, calcium không cung cấp đầy đủ và liên tục.
Trẻ thiếu calcium do cha mẹ thiếu kiến thức chăm sóc, do bệnh tật và nhiễm khuẩn, do tình trạng đói nghèo, không đủ thực phẩm để ăn (thiếu protein, vitamin, khoáng chất), không tiếp cận được hệ thống y tế, nguồn nước sạch và hệ thống vệ sinh tốt.
Vậy cách bổ sung calcium hữu hiệu nhất là gì, thưa bác sĩ?
Thực phẩm chính là nguồn calcium tốt nhất. Trong thực phẩm có đa dạng các vi chất cần thiết. Đặc biệt có thể bổ sung từ sữa và các chế phẩm thay thế sữa.
Những thực phẩm đa dạng calcium bao gồm: Cua đồng (ăn cả mai), cua đồng lọc nước, tép khô, tôm đồng, sữa bột toàn phần, sữa đặc có đường, lòng đỏ trứng gà, sữa bò tươi, sữa chua, vừng (đen, trắng), mộc nhĩ,…
Calcium có nhiều trong các loại rau như: Rau giền cơm, cần tây, rau răm, cần ta, rau giền đỏ, lá lốt, rau mồng tơi…
Theo khuyến nghj mới nhất của Viện Dinh Dưỡng quốc gia dựa trên nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, lượng calcium cần bổ sung cho trẻ 6 tuổi là: 600mg calcium/ngày, 7-9 tuổi: 700 mg calcium/ngày, trên 10 tuổi: 1.000 mg calcium/ngày.
Tuy nhiên, theo kết quả điều trị khẩu phần toàn quốc do Viện Dinh Dưỡng quốc gia công bố thì hàm lượng calcium trong bữa cơm hằng ngày của người Việt chỉ đạt khoảng 50-60% so với khuyến nghị của thế giới.
Thêm vào đó, mẹ cũng khó kiểm soát được việc con mình đã được cung cấp đủ calcium hằng ngày hay chưa. Điều này đặc biệt quan trọng vì từ 6-12 tuổi, trẻ sẽ phát triển chiều cao nhanh chóng và bước đầu hoàn chỉnh về thể lực trong tương lai.
Chính vì vậy, việc bổ sung thêm sữa để đảm bảo đủ 50% lượng thiếu hụt từ bữa cơm gia đình cũng như các dưỡng chất thiết yếu khác như DHA, sắt, kẽm, vitamin A và chất xơ tự nhiên là việc các phụ huynh nên làm để phát triển tối ưu chiều cao cho trẻ trong giai đoạn từ 6 đến 12 tuổi.
Nhằm giúp các bà mẹ Việt đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày cho con, NESTLÉ Việt Nam đã ra mắt sản phẩm sữa tiệt trùng (gọi tắt là sữa nước NESTLÉ) dành cho trẻ từ 6-12 tuổi. Mỗi hộp sữa NESTLÉ cung cấp 25% nhu cầu canxi mỗi ngày. Bé uống 2 hộp sẽ đủ 50% nhu cầu canxi trong một ngày, 50% còn lại mẹ có thể bổ sung canxi cho bé thông qua ăn uống.
Bác sĩ có thể giải thích rõ hơn về mối liên hệ giữa việc phát triển thể chất và phát triển tinh thần cho con được không ạ?
Nghiên cứu cho thấy, môi trường căng thẳng dễ ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ. Một đứa trẻ thiếu tình thương của bố mẹ, đặc biệt là thiếu sự chăm sóc của mẹ bị thấp hơn vài cm so với những đứa trẻ khác.
Điều này được giải thích như sau: Môi trường căng thẳng dẫn đến “ức chế cảm xúc”, từ đó ảnh hưởng đến hệ thống chức năng tuyến yên, làm giảm tiết hooc môn tăng trưởng. Những đứa trẻ này thường ngủ không ngon giấc nên cũng ảnh hưởng đến sự tiết hóc môn tăng trưởng.
Do vậy, cha mẹ nên tạo cho con một môi trường yêu thương, lành mạnh để giúp con phát triển tốt về tinh thần và thể chất.
Bố mẹ cũng nên gần gũi, dành nhiều thời gian quan tâm, lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của con trẻ, rèn cho con sự tự lập và những bài học về yêu thương, khuyến khích con làm những việc tốt dù là nhỏ để con tự cảm nhận sâu sắc về cuộc sống, điều này mang đến sự phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần cho con trẻ.
Mỗi hộp sữa tiệt trùng Nestlé (Sữa nước Nestlé mới) cung cấp đến 25% nhu cầu canxi mỗi ngày và nhiều dưỡng chất giúp bé phát triển chiều cao. Bé chỉ cần uống 2 hộp sữa nước Nestlé mới mỗi ngày cùng ăn uống là mẹ có thể yên tâm là bé được cung cấp đủ nhu cầu canxi cần thiết một ngày. Đặc biệt, lượng canxi có trong sản phẩm là 100% canxi N – loại canxi tự nhiên được chiết xuất từ sữa, sử dụng công nghệ độc quyền của Nestlé.
Sản phẩm có 03 hương vị mới lạ: Xoài-Đào, Việt quất, Trái cây và được đóng hộp giấy dạng 180ml/lốc 4 hộp. Hiện nay sản phẩm đã được bán rộng rãi tại các siêu thị và cửa hàng tạp hóa ở các tỉnh miền Bắc (từ Hà Tĩnh trở ra).