Cả làng dốc sức thi nấu xôi ở Phú Thượng

Nằm ven sông Hồng, làng Phú Gia còn có tên nôm là làng Gạ. Thời Triều Nguyễn, làng Phú Gia thuộc tổng Phú Gia, huyện Từ Liêm, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông; ngày nay địa giới hành chính nằm trọn trong phường Phú Thượng (quận Tây Hồ) - được hợp bởi 3 ngôi làng cổ Phú Gia, Thượng Thuỵ, Phú Xá. Hội thi nấu xôi ở Phú Gia được người dân tổ chức hàng năm vào dịp mùng 8 Tết (âm lịch).

Một trong những tiêu chí luôn được hội thi đặt ra với những người tham gia là vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm.

Nguyên liệu tham dự hội thi hoặc phục vụ việc nấu xôi bán cho người dân khắp Hà Nội mỗi ngày luôn được người dân Phú Gia chọn lựa rất kỹ lưỡng, cẩn thận.

Tham dự hội thi nấu xôi hàng năm ở Phú Gia có 6 xóm.

Mỗi xóm sẽ chọn ra 4-5 người nấu xôi giỏi nhất để tham dự hội thi này. Theo Nhà Hà Nội học Nguyễn Vinh Phúc, đây là ngôi làng cổ niên đại hàng ngàn năm. Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, nước mát của dòng Nhị Hà và phù sa màu mỡ đã cho thôn Phú Gia bãi bồi xanh biếc nước dâu và một cánh đồng mênh mông lúa chín. Nền nông nghiệp chủ yếu là cây lúa đã tạo ra những hạt nếp cái hoa vàng bóng bảy, với bàn tay khéo léo của người dân nơi đây đã chế biến thành những món quà, các loại bánh và đặc biệt là những hạt xôi thơm dẻo trở thành đặc sản, nức tiếng Hà Thành.

Để có được mâm xôi như thế này phải mất khoảng 2 giờ đồng hồ.

Cuộc thi thu hút rất đông người dân trong và ngoài phường Phú Thượng tới theo dõi, trong đó có không ít các em nhỏ muốn hiểu về truyền thống làm xôi của làng Phú Gia.

Ngoài hương vị truyền thống, đặc trưng thì mỗi gia đình ở Phú Gia lại có những bí quyết riêng để món xôi của mình luôn được người dân Hà Nội nhớ tới. Có nhiều gia đình mấy đời nấu xôi bán khắp Hà Nội, nhờ đó cuộc sống dần trở nên khá giả.

Bên cạnh hội thi nấu xôi, những gánh hàng quê với xôi chè, bánh đa kê nổi tiếng ở làng Phú Gia cũng thu hút rất đông người tới thưởng thức.

Sau khi hoàn tất "bài thi", người dân Phú Gia sẽ tiến hành nghi lễ dâng xôi lên Thành Hoàng Làng.

Người dân làng xôi nổi tiếng đất Hà Thành tỏ lòng thành kính tới Thành Hoàng Làng, các truyền nhân đi trước, các thế hệ đã và đang tiếp nối nghề truyền thống của làng.

Ban giám khảo là những người có thâm niên và nổi tiếng nấu xôi ngon ở làng Phú Gia đang chấm thi. Mỗi mâm xôi phải mang được nét văn hoá của làng, hương vị đặc trưng và đảm bảo yếu tố thẩm mỹ, an toàn vệ sinh thực phẩm.

Ban Tổ chức trao giải cho những người nấu xôi giỏi nhất làng Phú Gia.

Đây là mâm xôi giành giải đặc biệt tại hội thi nấu xôi làng Phú Gia năm nay. Xôi Làng Gạ, Phú Gia ngon đến nỗi mà xôi của bất cứ địa phương nào khó có thể sánh được. Hương vị đặc biệt của xôi có những nét đặc trưng bởi yếu tố truyền thống làng nghề. Hương vị thơm ngon từ xôi đã quyết rũ thực khách với những nét bình dị nhất. Cứ thế, tiếng rao của người bán xôi dạo ở các vỉa hè, ngõ phố đã đi vào tâm khảm nhiều thế hệ người Hà Nội.

Sau khi công bố kết quả hội thi, người dân hồ hởi chia nhau ăn những nắm xôi, bát chè nổi tiếng của làng mình. Ngày 4/1/2017 vừa qua, Làng nghề xôi Phú Thượng đã chính thức được công nhận “Làng nghề truyền thống Hà Nội” bên cạnh làng nghề mộc mỹ nghệ Phúc Trạch (huyện Thường Tín), làng nghề mộc Phù Yên (huyện Chương Mỹ), làng nghề cốm Mễ Trì, làng nghề hoa Tây Tựu (quận Bắc Từ Liêm).