“Tham nhũng vặt”: Cần truy trách nhiệm từ chính quyền địa phương

Những ngày gần đây, báo chí lại riết róng cảnh báo về những tour du lịch “0 đồng”, khiến dư luận dậy sóng. Những tour đó mang lại lợi cho ai và gây mất trật tự an ninh cho các điểm du lịch như thế nào thì các báo đã phân tích nhiều. Dù công luận, các cơ quan chức năng đề cập nhiều, nhưng đáng tiếc là hầu như không có chuyển biến. Vậy nguyên nhân hiện tượng đó liệu có đúng như một số lời giải thích, do chúng ta thiếu luật, thiếu các chế tài. Câu trả lời là không. Vậy tại sao nó vẫn cứ diễn ra hoài? Ở một số điểm du lịch có danh lam thắng cảnh đẹp ở từ Bắc vào đến miền Trung, không thiếu những cửa hàng chỉ bán cho người Trung Quốc đi tour, thậm chỉ chỉ thanh toán bằng đồng nhân dân tệ (tiền TQ), hoặc dùng thẻ chuyển tiền thẳng về TQ cho chủ cửa hàng. Trong đó, bất chấp phạm luật Việt Nam, khá nhiều tour du lịch sử dụng hướng dẫn viên là người TQ, họ xuyên tạc trắng trợn lịch sử Việt Nam ngay trên đất nước chúng ta. Ngoài ra, lẽ nào trong khi báo chí phản ánh rõ từng chi tiết, hình ảnh rõ ràng những cửa hàng chỉ phục vụ khách tour Trung Quốc, thậm chí những cửa hàng đó đuổi thẳng người Việt lỡ chân vào, nhưng tại sao chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng không xử lý cương quyết hay họ  không coi đó là điều bất thường? Và đáng lưu ý là nếu có nơi nào đó xử lý thì không khác gì kiểu “gãi ngứa” và sau một thời gian, đâu lại nguyên đấy.

Tương tự, một số báo phản ánh và các cơ quan chức năng từng xử lý những vụ mua bán, vận chuyển những con thú thuộc diện sách đỏ, diện cấm săn bắt, nhưng mới đây vẫn là báo chí lên tiếng. Ngay ven đại lộ Thăng Long ở Hà Nội, người đi đường thực sự sốc với những cá thể chim hoang dã khủng, bị buộc chân đứng chơ vơ thay những lời mời chào khách mê nhậu vật hoang dã. Đáng lo lắng là ở đây có rất nhiều loài đủ thỏa mãn cho sự tò mò của du khách, từ những con chim vành khuyên xinh xinh, sâm cầm  quý hiếm cho đến những con giang, con vạc to đùng, đặc biệt, thích mua bao nhiêu đều có. Với hành vi mua bán, vận chuyển động vật hoang dã, luật của chúng ta khá nghiêm, kể cả xử lý hình sự. Vậy nhưng tại sao những hành vi này vẫn có thể ngang nhiên tồn tại trước mắt chính quyền địa phương, đặc biệt đây là Hà Nội? Đây là điều dư luận không thể hiểu nổi.

Còn những hành vi vi phạm pháp luật khủng diễn ra công khai tới mức mọi người dân đều thấy là nạn xây dựng không phép, sai phép tràn lan. Dù chính quyền nói nhiều, hứa nhiều sẽ thế này, sẽ thế nọ ..., nhưng diễn biến càng ngày càng phức tạp, gây bức xúc trong dư luận. Những ngôi nhà be bé sửa chữa nho nhỏ là ngay lập tức có đủ ban ngành địa phương “hỏi thăm”, vậy nhưng, chính quyền lại không biết, không thấy khi đại gia xây không phép cả tòa chung cư, thậm chí xây không phép cả cụm chung cư như khu HH Linh Đàm, - Hà Nội, sau đó lại được chính quyền hợp thức hóa, bất chấp việc phá nát hoàn toàn quy hoạch trước đó; Thậm chí, có nơi xây không phép                                                                                                                                                                                                     cả trăm biệt thự liền kề, kể cả khi chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất...

Hoặc như, chỉ có việc tưởng đơn giản và cần thiết nhất là vỉa hè dành cho người đi bộ, nhưng sau một thời gian sôi động trên toàn quốc, bắt đầu từ hành động quyết liệt của Phó chủ tịch quận 1 Đoàn Ngọc Hải, đến nay đâu vẫn hoàn đấy. Và nguyên nhân có lẽ không gì rõ bằng phát ngôn của Tướng Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội:  “Tôi thống kê hơn 180 quán bia trên vỉa hè thì có hơn 150 quán có ông công an đứng đằng sau. Chỉ cần quán triệt các ông công an thôi là trật tự hết.”

  Điều trớ trêu là dù trở thành vấn nạn, nhưng với dư luận, nhiều khi họ đã coi đó là chuyện... bình thường. Thậm chí, những sai phạm nghiêm trọng như vậy, nhưng lãnh đạo địa phương lẫn cán bộ chuyên trách hầu hết không những không bị xử lý hình sự, mà chỉ bị xử lý hành chính và thất vọng là dư luận cũng coi đó như chuyện ... ăn cơm, uống nước hàng ngày!! Cùng lắm, dư luận chỉ biết than, sao sợi dây rút kinh nghiệm dài dài đến thế.

Về nguyên nhân những vụ việc trên, mà dư luận thường coi đó là tham nhũng vặt, từng được đề cập tương đối nhiều cả trên các phương tiện truyền thông và các diễn đàn chính thống. Trong đó, nguyên  nhân được các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương nhắc đến nhiều là sự thiếu đồng bộ, chồng chéo của luật, thậm chí các luật  “đá nhau”; sự lạc hậu, độ trễ của luật, thậm chí không ít nơi đổ lỗi chính quyền địa phương không đủ thẩm quyền giải quyết ... Những lý do đó không ai có thể phủ nhận, nhưng nhiều vụ việc cho thấy sự làm ngơ, món quà “lót tay”, bảo kê của chính quyền địa phương mới là nguyên nhân quan trọng, nếu không muốn nói đó là nguyên nhân của các nguyên nhân lộn xộn hiện nay.

Vương Hà